Theo như mới đây tổng thống Philippines, Ferdinand Jr. Marcos đă triệu mời đại sứ Trung Quốc tại Manila, Hoàng Khê Liên (Huang Xilian) để bày tỏ “lo ngại sâu sắc” về hành động nói trên của tàu quân sự Trung Quốc, sau khi Manila đă lên án các hành động ''gây hấn'' của một tàu hải cảnh Trung Quốc bị tố cáo đă sử dụng đèn laser quân sự chiếu vào các tàu tuần duyên Philippines trong một khu vực đang có tranh chấp ở Biển Đông.
Đèn lazer quân sự màu xanh lá cây từ một tàu tuần duyên Trung Quốc chiếu vào tàu Philippines, Biển Đông, ngày 06/02/2023. Ảnh do Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cung cấp. AP
Cùng ngày, tổng thống Philippines, Ferdinand Jr. Marcos đă triệu mời đại sứ Trung Quốc tại Manila, Hoàng Khê Liên (Huang Xilian) để bày tỏ “lo ngại sâu sắc” về hành động nói trên của tàu quân sự Trung Quốc. Phát ngôn viên văn pḥng tổng thống Philippines, bà Cheloy Velicaria-Garafil cho biết, ông Marcos đă lưu ư đại sứ Trung Quốc về t́nh trạng “gia tăng tần suất và cường độ các hành động của phía Trung Quốc nhằm vào lực lượng tuần duyên và ngư dân Philippines gần đây, trong đó hành động mới nhất là vụ chiếu đèn laser quân sự vào các tàu tuần duyên Philippines”.
Trước đó bộ Ngoại Giao Philippines cũng đă gửi công hàm đến sứ quán Trung Quốc tại Manila lên án “những hành động gây hấn mới đây của các tàu hải cảnh Trung Quốc nhằm vào tàu Philippines”.
Sự việc xảy ra hôm 07/02 trong khu vực Băi Cỏ Mây, thuộc quần đảo Trường Sa, khoảng 20 km, vùng biển do Philippines kiểm soát, được Manila thông báo hôm thứ Hai đầu tuần. Theo thông cáo của Manila, các tàu Philippines đang hoạt động b́nh thường trong vùng biển của ḿnh th́ bị một tàu hải cảnh Trung Quốc tiến đến chiếu ánh sáng laser, loại dùng trong quân sự, khiến cho thủy thủ đoàn của Philippines bị lóa mắt . Ngoài ra tàu Trung Quốc cũng có những “thao tác nguy hiểm”. Bộ Ngoại Giao Philippines khẳng định những hành động khiêu khích như vậy “đe dọa chủ quyền và an ninh của Philippines”.
Tiếp theo thông cáo của Manila về sự việc, nhiều nước như Hoa Kỳ, Canada và Nhật Bản cũng đă lên tiếng chỉ trích coi những hành động của tàu Trung Quốc trên vùng Biển Đông là “khiêu khích” và “nguy hiểm”, “đe dọa trực tiếp đến ḥa b́nh và ổn định và làm tổn hại đến quyền tự do hàng hải trên Biển Đông”, như tuyên bố của phát ngôn viên ngoại giao Mỹ Ned Price, ngày 13/02.
Tuy nhiên theo giải thích của phát ngôn viên Ngoại Giao Trung Quốc, Vương Văn Bân, tàu của Philippiné đă “ xâm nhập” không xin phép vào vùng chủ quyền của Trung Quốc và tàu của Trung Quốc đă hành động một cách “chuyên nghiệp và có chừng mực”.
Đây không phải lần đầu tiên xảy ra sự cố giữa tàu của Trung Quốc và Philippines. Đầu tháng Hai vừa qua, Washington và Manila đă thỏa thuận tiến hành các chuyến tuần tra chung trên Biển Đông cũng như thỏa thuận cho phép Quân đội Mỹ sử dụng thêm 4 căn cứ quân sự tại Philippines.