Trong căn cứ bí mật ngoại ô thành phố Kharkov, nhóm của cựu quân nhân Anh Daniel Ridley đă mở khóa huấn luyện hàng trăm binh sĩ Ukraine mỗi tuần.
Họ dạy những kỹ năng bộ binh cơ bản từ bắn súng tới y tế mà Ridley học được trong 4 năm ở Trung đoàn Hoàng gia Công nương xứ Wales. Điều không có trong chế độ huấn luyện mà Ridley từng trải qua khi c̣n là binh nh́ trẻ tuổi là tiếng la hét của sĩ quan huấn luyện.
"La hét được thiết kế để kiểm tra người được huấn luyện ứng phó với áp lực như thế nào, nhưng 90% học viên của tôi đă chứng kiến những trận chiến khốc liệt", Ridley nói. "Họ không cần học thêm bài nào về cảm giác chiến tranh".
Daniel Ridley, cựu quân nhân Anh đang huấn luyện cho binh sĩ Ukraine tại căn cứ bí mật ở ngoại ô Kharkov. Ảnh: Instagram/Daniel Ridley
Sau khi rời quân đội Anh năm 2015, Ridley phục vụ với tư cách là nhân viên y tế trong lực lượng người Kurd chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Syria. Năm 2018, anh gia nhập Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 36 của Ukraine, chiến đấu với lực lượng ly khai thân Nga ở Donbass.
Ridley, 27 tuổi, là một trong những t́nh nguyện viên quân sự nước ngoài giúp đỡ người Ukraine trong cuộc đối đầu với Nga. Chỉ một số ít người đă phục vụ trong lực lượng Ukraine từ trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự giống như anh. Đa số tới Ukraine sau khi Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi thành lập "quân đoàn quốc tế" trong những ngày đầu xung đột.
Ridley thành lập Sáng kiến Pḥng thủ Trident (TDI) sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự tháng 2/2022 và đă giúp hơn 5.000 binh sĩ trau dồi kỹ năng. Đây hiện là chương tŕnh huấn luyện quân sự tư lớn nhất Ukraine, lấp đầy khoảng trống sau khi phái bộ huấn luyện của NATO ở Kiev rút lui khi cuộc xung đột bắt đầu.
Ngày 23/2/2022, một ngày trước khi xung đột nổ ra, Ridley đang sống cùng bạn gái ở Bucha, ngoại ô Kiev. Anh lúc đó định tái hợp với đồng đội trong Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 36 được giao nhiệm vụ bảo vệ thành phố cảng Mariupol.
Tuy nhiên, sáng sớm hôm sau, anh tỉnh giấc v́ tiếng súng. Họ mắc kẹt ở Bucha trước đà tiến của Nga.
"Chúng tôi hay tin khi bạn gái tôi nhận điện thoại của bố. Tôi vẫn nhớ nét mặt cô ấy và lúc đó tôi đă chửi thầm", Ridley nói. "Chúng tôi bắt đầu nghe thấy tiếng nổ, tiếng súng, nh́n thấy trực thăng Nga trên bầu trời. Vài ngày sau, chúng tôi bị cắt điện và khí đốt. Ṭa chung cư kế bên trúng bom. Cảm giác như ngày tận thế".
Ridley là công dân Anh nhưng phục vụ trong lực lượng vũ trang Ukraine. Anh cho rằng ḿnh có nguy cơ bị lực lượng Nga nghi ngờ là gián điệp nếu bị thẩm vấn.
"Là đàn ông trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự, tôi hiểu ḿnh có khả năng bị chặn lại. Chỉ cần nh́n họ cũng có thể thấy tôi giống lính hơn là một nhân viên công nghệ thông tin", Ridley kể.
Khi các đơn vị Nga tăng cường tấn công, Ridley lập một bệnh viện dă chiến trong tầng hầm chung cư, điều trị cho dân thường bị thương do pháo kích. Tới tuần thứ ba, khi hết thực phẩm và nước, anh cùng bạn gái không c̣n lựa chọn nào khác ngoài rời đi.
Một hành lang sơ tán nhân đạo được thiết lập và hai bên ngừng bắn. Sau khi rời đi, Ridley định tái gia nhập Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 36 nhưng không kịp v́ họ đă đầu hàng khi chịu thương vong nặng nề trong cuộc vây hăm Mariupol kéo dài của Nga.
Ridley chiến đấu một tháng trong đơn vị khác, sau đó quyết định tập trung vào huấn luyện, làm việc cùng binh sĩ Ukraine và những cựu binh t́nh nguyện phương Tây khác. Trong nhóm t́nh nguyện 25 người có cựu quân nhân Anh Chris Edwards, nhân viên y tế Mỹ JD Beideman, chuyên gia t́m kiếm cứu hộ Geoffrey Kinsey, phiên dịch người Ukraine Oleksii Rudenko.
"Có nhiều người t́nh nguyện tham chiến nhưng không phải lúc nào họ cũng được huấn luyện đầy đủ, đặc biệt trong bối cảnh quân đội Ukraine đă phát triển nhanh thế nào trong năm qua", Ridley nói. "T́nh cảnh ấy giống như ta sắm cho họ công cụ đắt tiền nhưng họ không biết cách dùng".
Khóa huấn luyện bộ binh kéo dài hai tuần ở Kharkov có trường bắn và rừng rậm lớn để thực hành diễn tập, phục kích, tác chiến bằng máy bay không người lái. Chương tŕnh phát triển mạnh một phần nhờ các mối quan hệ của Ridley trong quân đội Ukraine.
Daniel Ridley làm việc với học viên. Ảnh: Instagram/Daniel Ridley
Hồi tháng 10/2022, khu vực này bị 6 tên lửa S-300 của Nga tấn công, ngay khi một đoàn truyền h́nh của United24Media tới thăm. Đây là kênh truyền thông do văn pḥng Tổng thống Zelensky thành lập để đưa tin về cuộc chiến ra thế giới.
Tên lửa suưt trúng mục tiêu. Cảnh quay vụ tấn công và vai tṛ của TDI đối với Ukraine xuất hiện trên Instagram của ông Zelensky, tài khoản có 17 triệu người theo dơi.
Ridley coi đây là điều đáng khích lệ. Anh cho biết ḿnh không theo lư tưởng cao siêu, t́nh nguyện tham chiến ở nơi xa xôi v́ thích phiêu lưu và muốn sử dụng kỹ năng quân sự ḿnh đă học.
"Dù vậy, chương tŕnh huấn luyện rất tuyệt. Nó cho thấy ta có thể làm mọi việc mà không cần phải là thành viên của một tổ chức lớn nào", anh nói. "Thật tốt khi thấy những người lính rời chương tŕnh với vẻ hạnh phúc. Đôi khi, họ quay lại, nói với chúng tôi rằng: 'Cảm ơn các anh, quá tŕnh huấn luyện của các anh đă cứu mạng chúng tôi'".
VietBF@sưu tập