Theo như trước đó, quân đội Mỹ đã được sử dụng 5 căn cứ của Philippines, trong đó có căn cứ không quân Cesar Basa và Fort Magsaysay gần Manila. Trung Quốc vừa thúc giục Philippines tránh để Mỹ “lợi dụng”, sau khi quốc gia Đông Nam Á này đồng ý cho quân đội Mỹ sử dụng thêm 4 căn cứ quân sự. Ngoài ra còn có các căn cứ ở Cebu ở miền Trung và Palawan ở phía Tây.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin trong chuyến thăm Philippines ngày 2/1. (Ảnh: AP)
Tuyên bố của Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila nói rằng quyết định của Philippines và Mỹ khiến căng thẳng leo thang.
“Trung Quốc luôn cho rằng hợp tác an ninh và quốc phòng giữa các quốc gia cần có lợi cho hoà bình và ổn định khu vực, không nhằm vào bên thứ ba, không gây tổn hại cho lợi ích của bên thứ ba”, tuyên bố nêu rõ.
“Mỹ, vì lợi ích cá nhân và tâm lý trò chơi được mất, tiếp tục tăng cường thế trận quân sự ở khu vực. Những hành động của họ làm gia tăng căng thẳng, gây suy yếu hoà bình và ổn định khu vực”, tuyên bố nhấn mạnh.
Trung Quốc bày tỏ hy vọng “phía Philippines cảnh giác, tránh bị lợi dụng và lôi kéo vào vùng biển rắc rối”.
Thoả thuận được công bố nhân chuyến thăm Philippines của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, một phần của chuyến công du châu Á nhằm kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực.
Trong tuyên bố chung, bộ trưởng quốc phòng hai nước cho biết sẽ “đẩy nhanh việc thực hiện đầy đủ Thoả thuận hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA), xác định 4 địa điểm mới thống nhất ở các khu vực chiến lược của đất nước”.
Trước đó, quân đội Mỹ đã được sử dụng 5 căn cứ của Philippines, trong đó có căn cứ không quân Cesar Basa và Fort Magsaysay gần Manila. Ngoài ra còn có các căn cứ ở Cebu ở miền Trung và Palawan ở phía Tây.
Dù tên các căn cứ mới chưa được công bố chính thức, báo chí nói rằng một địa điểm sẽ nằm trên đảo chính Luzon, vùng đất liền của Philippines gần đảo Đài Loan (Trung Quốc) nhất.
Căn cứ thứ tư được nói là cũng thuộc đảo Palawan ở phía Tây, nơi nhìn ra quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng Trung Quốc đang chiếm đóng một số cấu trúc.
Ông Austin cho biết ông và quyền Bộ trưởng Quốc phòng Carlito Galvez “đã bàn về những hành động cụ thể nhằm đối phó với những hoạt động gây bất ổn trên vùng biển xung quanh Philippines”.
“Chúng tôi vẫn cam kết tăng cường năng lực chung để chống lại các cuộc tấn công vũ trang”, ông nói.
Cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ tiếp tục gia tăng ở khu vực, nơi đang có nhiều quan ngại về việc Bắc Kinh đẩy mạnh triển khai quân sự trên Biển Đông và Hoa Đông.
Giới chức Mỹ khẳng định Washington đang giúp các đồng minh khu vực đứng lên chống lại sự chèn ép của Trung Quốc, còn Bắc Kinh cáo buộc Mỹ kích động căng thẳng với việc điều máy bay và tàu chiến đến khu vực. Bắc Kinh cũng cho rằng những sáng kiến an ninh của Mỹ gây tổn hại cho hoà bình ở đây.