Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga nói hơn 100 quan sát viên quốc tế từ 40 nước tham gia giám sát các cuộc trưng cầu dân ư tại 4 vùng lănh thổ ở Ukraine.
"Tại các cuộc trưng cầu dân ư ở Cộng ḥa Nhân dân Donetsk, Lugansk và hai tỉnh Kherson, Zaporizhia, sẽ có hơn 100 quan sát viên quốc tế đến từ 40 quốc gia làm việc, trong đó không có các quan sát viên từ Nga", Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga (CEC) đăng lên Telegram hôm 25/9.
Tổng biên tập Russia News Gianfranco Vestuto, một quan sát viên người Italy, cuối tuần qua cho biết cuộc trưng cầu dân ư ở Donetsk nhằm "bày tỏ ư chí của người dân" chứ không phải "cuộc thôn tính" của Nga như phương Tây cáo buộc.
"Tôi muốn nhấn mạnh rằng những diễn biến ở Donbass và các khu vực khác hoàn toàn không phải cuộc thôn tính. Đây là sự tự nguyện và tự do gia nhập Nga. Những điều giới lănh đạo EU (Liên minh châu Âu) nói không đúng với thực tế. Chúng tôi sẽ cố gắng làm rơ và lên tiếng về điều này", ông Vestuto nói.
Người dân tham gia bỏ phiếu trưng cầu dân ư sáp nhập vào Nga tại Lugansk, Ukraine, hôm 23/9. Ảnh: Reuters.
Chính quyền thân Nga tại 4 tỉnh Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia tổ chức bỏ phiếu về nguyện vọng sáp nhập vào Nga từ ngày 23/9 đến 27/9. Bên cạnh đó, khu vực Nga kiểm soát ở tỉnh Mykolaiv sẽ sáp nhập vào tỉnh Kherson lân cận, v́ thế cũng trong diện bỏ phiếu.
Hoạt động bỏ phiếu được chia làm hai giai đoạn. Trong 4 ngày đầu, quan chức bầu cử đến gơ cửa từng nhà hoặc tổ chức ở khu dân cư. Giới chức thân Nga nói biện pháp này nhằm đảm bảo an ninh. Ngày 27/9, người dân bỏ phiếu trực tiếp tại các điểm tiếp nhận.
Chính quyền thân Nga tại Kherson cho biết 750.000 người sẽ tham gia bỏ phiếu. Zaporizhzhia cũng đưa ra con số tương tự. Donetsk nói rằng họ đă in 1,5 triệu phiếu.
Chính phủ Ukraine cùng các nước phương Tây chỉ trích đây là những cuộc trưng cầu dân ư dàn dựng và khẳng định sẽ không công nhận kết quả. Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói việc sáp nhập vào Nga là vấn đề do người dân tại các tỉnh của Ukraine tự quyết.
Nga đang kiểm soát hầu hết tỉnh Lugansk, Kherson, 73% tỉnh Zaporizhzhia và 60% tỉnh Donetsk. Tính đến tháng một, khoảng 1,4 triệu người sống tại Lugansk, 2,2 triệu ở Donetsk, hơn một triệu ở Kherson và 1,6 triệu ở Zaporizhzhia. Sau khi chiến sự nổ ra, nhiều người dân đă di tản đến các vùng khác trong nước và ra nước ngoài.
Trước đây, chính quyền Crimea ủng hộ Nga và tổ chức trưng cầu dân ư vào ngày 16/3/2014, sau đó thông báo 97% số phiếu đồng ư nguyện vọng ly khai khỏi Ukraine và sáp nhập vào Nga. Thỏa thuận sáp nhập được kư kết với Nga vào ngày 18/3, ba ngày sau đó hạ viện Nga thông qua đạo luật hiện thực hóa thỏa thuận này.