[trungthuc]

Kyrgyzstan, Kazakhstan và Uzbekistan mới đây đã cấm công dân của họ tham chiến ở Ukraine, cảnh cáo sẽ xử phạt nặng nếu vi phạm thậm chí là sẽ bỏ tù, sau khi Nga công bố lệnh động viên một phần.

Theo hãng thông tấn Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu, các cơ quan ngoại giao của Kyrgyzstan, Kazakhstan và Uzbekistan đã cảnh cáo công dân của họ ở Nga không được tham gia vào cuộc xung đột ở Ukraine.

Những lời cảnh cáo nói trên được đưa ra sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 21/9 ban hành sắc lệnh động viên một phần quân dự bị của nước này, đồng thời thông qua quyết định đảm bảo quyền công dân Nga cho những người nước ngoài ký hợp đồng với các lực lượng vũ trang Nga.

Kyrgyzstan, Kazakhstan và Uzbekistan cũng cảnh cáo công dân của họ về hình phạt trong trường hợp có liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine, trong đó sẽ bỏ tù, lưu ý rằng tham gia vào các cuộc xung đột vũ trang trên lãnh thổ nước ngoài là hoàn toàn bất hợp pháp.

Tờ Newsweek đưa tin, trong một tuyên bố ngày 22/9, Đại sứ quán Kyrgyzstan tại Nga cảnh cáo công dân nước này đang sống tại Nga sẽ phải đối mặt với trách nhiệm hình sự nếu tham chiến ở Ukraine, và hình phạt có thể lên đến 10 năm tù giam.

Kazakhstan và Kyrgyzstan là thành viên của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể do Nga lãnh đạo, trong khi Uzbekistan đã rút khỏi khối này vào năm 2012.

Kể từ năm 2014, Kazakhstan đã bắt giữ những người được cho là tham gia vào cuộc xung đột Nga - Ukraine ở cả hai bên. Tajikistan gần đây đã thể hiện sự gần gũi ngày càng tăng với Điện Kremlin, sau khi Nga cho dẫn độ những người Tajikistan chống chế độ bị Dushanbe truy nã. Ngược lại, Turkmenistan hiếm khi đưa ra các tuyên bố liên quan đến các vấn đề quốc tế nhạy cảm, thể hiện sự trung lập, mặc dù được coi là ủng hộ Moscow.

Ngày 20/9, Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin đã khai trương trung tâm tuyển quân cho công dân nước ngoài tại trung tâm di cư Sakharovo ở ngoại ô thủ đô của Nga. Hành động này được nhiều người xem là một nỗ lực nhằm thu hút số lao động nhập cư Trung Á vào lực lượng vũ trang Nga để triển khai trong cuộc xung đột xâm lược tại Ukraine.

Trong số 5 quốc gia Trung Á, Kyrgyzstan, Uzbekistan và Tajikistan được biết đến là nơi có lực lượng lao động nhập cư lớn ở Nga. Theo thống kê của chính phủ Nga, vào năm 2021 có 4,5 triệu công nhân đến từ Uzbekistan, 2,4 triệu từ Tajikistan và 920.000 từ Kyrgyzstan.

Nga có các căn cứ quân sự ở cả Kyrgyzstan và Tajikistan, những căn cứ quân sự giúp cho Điện Kremlin ngăn chặn sự bất ổn từ Afghanistan lan rộng về phía Bắc. Theo Đài phát thanh Tự do châu Âu (RFE/RL), trong bối cảnh xung đột với Ukraine gây ra những tổn thất quá lớn, Nga đã chuyển hàng trăm, và có thể hàng ngàn binh lính từ các căn cứ này ở Kyrgyzstan và Tajikista sang chiến đấu ở các mặt trận tại Ukraine.

Kazakhstan sẽ tổ chức một cuộc bầu cử Tổng thống vào ngày 20/11 sắp tới. Câu hỏi về việc Kazakhstan sẽ gần gũi như thế nào với Nga, TQ và phương Tây, đang trở thành một vấn đề tranh cử quan trọng ở nước này.

(Theo Anadolu, Newsweek)