Xe tăng T-90 của Nga được đánh giá là một trong những ḍng xe tăng tốt nhất thế giới. Tuy nhiên, hiện nay T-90 gặp một số vấn đề lớn trên chiến trường Ukraine. Nga luôn t́m cách hiện đại hóa và nâng cấp lực lượng xe tăng nước này. Đặc biệt là xe tăng chiến đấu chủ lực T-90.
Quá tŕnh phát triển và hiện đại hóa T-90
Nga đánh giá xe tăng T-90 là một trong những xe tăng tiên tiến nhất của họ hiện nay. Được trang bị pháo chính 2А46М 125 mm tự động nạp đạn, T-90 có tầm bắn lên đến 5 km. Ngoài ra, T-90 c̣n được trang bị thêm súng máy hạng nặng KORD cỡ 12.7 mm và súng máy đồng trục PTKM cỡ 7.62 mm.
Với tổ lái 3 người, phiên bản cơ bản của T-90 chạy bằng động cơ 12 xi-lanh, cho phép xe tăng đạt vận tốc 60 km/giờ trên đường trường và 50 km/giờ trên địa h́nh gập ghềnh.
T-90 có khả năng phóng tên lửa dẫn đường chống tăng hiện đại 9M119 Refleks, được thiết kế để tấn công xe tăng có giáp phản ứng nổ (ERA) hoặc trực thăng.
Xe tăng T-90 được trang bị giáp phản ứng nổ Kontakt-5 ở mặt trước thân xe và tháp pháo cũng như giáp thép nhiều lớp, nhờ đó kíp lái được bảo vệ tốt hơn.
Dự án T-90 bắt nguồn từ chương tŕnh hiện đại hóa xe tăng T-72 của Liên Xô vào những năm 1980. Đến năm 1989, dự án đă phát triển thành một chương tŕnh riêng biệt và độc lập, dẫn đến việc sản xuất hàng loạt với số lượng giới hạn vào năm 1992.
Trong nhiều năm tiếp theo, Nga đă tạo ra các phiên bản mới của xe tăng T-90. Phiên bản nâng cấp T-90S được coi là loại xe tăng xuất khẩu thành công nhất của ngành quốc pḥng Nga.
Phiên bản mới nhất T-90M được coi là tiêu chuẩn mới của ḍng xe tăng T-90. Những nâng cấp chính với xe tăng T-90M bao gồm trang bị giáp phản ứng nổ Relikt, pháo chính ṇng trơn cải tiến 2A46M-4 125 mm giúp tăng tầm bắn và độ chính xác so với các phiên bản trước đó.
T-90 và các biến thể của nó được cho sở hữu một hệ thống có thể tiêu diệt tên lửa chống tăng. Được biết đến với tên gọi Hệ thống bảo vệ chủ động Shtora-1, nhiệm vụ chính của hệ thống này là làm nhiễu loạn hệ thống dẫn đường của tên lửa đối phương đang bay tới.
T-90M được ra mắt lần đầu vào năm 2017, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại vẫn chưa biết chính xác số lượng xe tăng này trong biên chế của quân đội Nga.
Vấn đề của T-90 trên chiến trường Ukraine
Dẫu có nhiều tính năng hiện đại và được truyền thông Nga đánh giá là một trong những ḍng xe tăng tốt nhất thế giới, nhưng T-90 của Nga đă gặp một số vấn đề nghiêm trọng ở chiến trường Ukraine. Theo trang blog Oryx chuyên theo dơi thiệt hại chiến tranh, tính tới nay phía Nga đă mất 20 xe tăng T-90S cùng với 2 xe tăng T-90M.
Trên thực tế, Nga dường như đă chịu tổn thất với chiếc T-90M đầu tiên ngay sau khi xe tăng này xuất hiện ở Ukraine vào mùa xuân này.
Với hai tính năng gồm được bảo vệ trước tên lửa dẫn đường chống tăng và lớp giáp cải tiến, T-90 sẽ có khả năng sống sót cao hơn trên chiến trường Ukraine. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự chỉ ra rằng điểm yếu của xe tăng T-90 nằm ở đỉnh tháp pháo, nơi ít được bảo vệ hơn. Tên lửa chống tăng Javelin của Mỹ được phóng từ trên cao có thể lao xuống đỉnh tháp pháo và hạ gục nó.
Vậy Hệ thống bảo vệ chủ động Shtora-1 có thể bảo vệ T-90 trong trường hợp này hay không?
Nghiên cứu từ Viện Chiến tranh hiện đại tại West Point chỉ ra rằng: “Hệ thống Shtora-1 không có tác dụng đối với tên lửa Javelin hay súng trường không giật. Khi nhắm mục tiêu vào một phương tiện sử dụng hệ thống Shtora, xạ thủ có thể sử dụng hệ thống ngắm bắn mục tiêu cải tiến ITAS không sử dụng dẫn đường bằng laser. Điều này sẽ cho phép xạ thủ tránh bị Shtora phát hiện”.