[pizza]

Giáo sư Sri Lanka nói chúng tôi trả giá vì sai lầm của tổng thống. Theo giáo sư Rajasekera Jay, người Sri Lanka lựa chọn Rajapaksa vì tin vào cam kết của ông, nhưng sớm trả giá vì các quyết sách sai lầm của Tổng thống.

"Trong quá trình vận động tranh cử, ông Gotabaya Rajapaksa thuyết phục được người dân vì hình ảnh 'sạch sẽ'", Rajasekera Jay, giáo sư kinh tế người Sri Lanka đang công tác tại Đại học Quốc tế Tokyo (TIU), Nhật Bản, nói với VnExpress về lý do cử tri Sri Lanka bầu ông Rajapaksa làm Tổng thống năm 2019.

Rajapaksa khi đó là bộ trưởng quốc phòng, nổi tiếng với chiến dịch tấn công phiến quân Những con hổ giải phóng Tamil và chấm dứt nội chiến kéo dài nhiều thập kỷ ở Sri Lanka. Cựu trung tá có biệt danh "Kẻ hủy diệt" này tranh cử tổng thống với cam kết xây dựng một Sri Lanka "thịnh vượng và tráng lệ".

Xuất thân là quân nhân, Rajapaksa trước đó chưa từng tham gia chính trị và không vướng vào những cáo buộc tham nhũng như nhiều quan chức khác, giáo sư Jay cho hay.

"Ông ấy luôn biết cách lay động trái tim của người dân và chúng tôi nghe theo", Karunawathi Karunanayake, 27 tuổi, quản lý cấp cao tại một tập đoàn gia công ở thành phố Wattala, miền tây Sri Lanka, nói.

Tuy nhiên, việc thiếu kinh nghiệm chính trị là nguyên nhân khiến Tổng thống Rajapaksa đưa ra nhiều quyết sách sai lầm, khiến người dân và đất nước Sri Lanka phải trả giá, giáo sư đại học TIU nhận định.

Người biểu tình bên ngoài phủ Tổng thống ở Colombo, Sri Lanka hồi tháng 3. Ảnh: AFP.

Khi bắt đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Rajapaksa đã quyết định giải thể Bộ Xúc tiến Xuất khẩu, trong khi không quốc gia nào có thể thu ngoại tệ nếu không có xuất khẩu, giáo sư Jay nói.

Ông chỉ ra một trong những sai lầm lớn nhất của Tổng thống Rajapaksa là lệnh cấm nhập khẩu phân bón nhằm tiết kiệm ngoại tệ hồi năm ngoái, bất chấp lời khuyên từ các chuyên gia. Kết quả là nền công nghiệp xuất khẩu chè đứng đầu thế giới của Sri Lanka 2-3 năm về trước bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gần như bị xóa sổ.

Những chính sách sai lầm của Tổng thống Rajapaksa đã đẩy Sri Lanka vào cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế tồi tệ nhất kể từ khi giành độc lập năm 1948. Hầu như tất cả 22 triệu dân đều phải gánh chịu những hệ lụy mà khủng hoảng gây ra, khi ngân khố cạn kiệt và đất nước không thể nhập khẩu nhiên liệu, thực phẩm và thuốc men.

Karunanayake cho hay nhiều người dân Sri Lanka đã phải trả giá bằng mạng sống trong cuộc khủng hoảng này.

"Cách đây không lâu, chú tôi bị ngộ độc thực phẩm, cần phải đi bệnh viện gấp, song không gọi được xe cấp cứu vì không còn xăng dầu", anh kể. "Chú tôi phải đợi hơn 4 tiếng cho đến khi chúng tôi tìm được xăng để đưa ông ấy tới bệnh viện. Ông đã không qua khỏi và qua đời trên đường".

Sau nhiều tháng sống trong tình cảnh khó khăn, hàng nghìn người Sri Lanka đã đổ ra đường biểu tình, cáo buộc Tổng thống Gotabaya và gia tộc Rajapaksa gây ra khủng hoảng. Họ tràn vào phủ Tổng thống, yêu cầu các lãnh đạo chính phủ từ chức ngay lập tức.

Trước làn sóng phẫn nộ của dân chúng, ông Rajapaksa phải tháo chạy khỏi đất nước, sau đó gửi email từ chức từ Singapore. Tại Colombo, hàng trăm người đổ ra đường hò reo, nhảy múa và vẫy quốc kỳ sau tin tức này, gọi đây là "chiến thắng cho nền dân chủ".

VietBF@ sưu tập