[june04]

Phó tổng thư ký NATO Geoana tuyên bố khối này không còn chịu ràng buộc từ các cam kết nhằm kìm hãm triển khai lực lượng ở Đông Âu.

Phó tổng thư ký NATO Mircea Geoana hôm 29/5 cáo buộc Nga đã hủy bỏ mọi nội dung trong đạo luật sáng lập về quan hệ NATO - Nga bằng cách mở chiến dịch quân sự ở Ukraine và ngừng đối thoại với liên minh.

Theo đạo luật sáng lập về quan hệ NATO - Nga năm 1997 nhằm thiết lập lại quan hệ giữa liên minh và Moskva, hai bên đã đồng ý hành động để "ngăn chặn bất cứ mối đe dọa tiềm tàng nào với việc triển khai lực lượng ở các khu vực đã có thỏa thuận của châu Âu, bao gồm Trung và Đông Âu".

Phó tổng thư ký NATO tố Nga đang gây hấn với láng giềng và cũng không tham vấn thường xuyên với liên minh. "Vì vậy, tôi nghĩ rằng trên thực tế, đạo luật thành lập này không còn hiệu lực do Nga", ông nhấn mạnh.

Geoana tuyên bố NATO không còn rào cản nào về việc thiết lập thế trận vững chắc ở sườn phía đông và đảm bảo từng tấc lãnh thổ trong liên minh phải được bảo vệ theo Điều 5.

Điều 5 hiệp ước NATO quy định bất cứ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên của khối cũng được coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ phối hợp đáp trả.

Phó tổng thư ký NATO không nêu chi tiết về kế hoạch triển khai lực lượng, song nói rằng ông dự đoán khối này sẽ có "sự hiện diện mạnh mẽ, linh hoạt và bền vững".

Nga chưa phản hồi về phát ngôn của Phó tổng thư ký NATO. Lãnh đạo của các quốc gia thành viên NATO sẽ dự hội nghị thượng đỉnh ở Madrid, Tây Ban Nha, vào cuối tháng 6 để thông qua bất cứ sự thay đổi nào trong liên minh.

Sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2, Phần Lan và Thụy Điển quyết định xem xét khả năng gia nhập NATO, từ bỏ chính sách không liên minh quân sự trong nhiều thập kỷ. Nga gọi đây là mối đe dọa đối với nước này, nhấn mạnh sự mở rộng của NATO không làm châu Âu hoặc thế giới ổn định hơn.