Theo như quyết định được đưa ra của Ấn Độ cấm xuất khẩu lúa mì trong bối cảnh chiến tranh Ukraina, sản lượng lúa mì của Ukraina - nước xuất khẩu lớn thứ ba thế giới - giảm sút nghiêm trọng, sau khi nhà chức trách Ấn Độ hôm thứ Bảy 14/05/2022 ra lệnh cấm bán lúa mì ra thị trường nước ngoài, trừ khi có sự cho phép đặc biệt của chính phủ, nhằm đảm bảo an toàn lương thực trong nước.
Thu hoạch lúa mì gần Ahmedabad, bang Gujarad, miền bắc Ấn Độ. Ảnh chụp ngày 16/03/2022. © AMIT DAVE/REUTERS
Quyết định của New Delhi ngay lập tức làm dấy lên lo ngại rằng cuộc khủng hoảng lương thực trên thế giới sẽ thêm trầm trọng, do Ấn Độ là nước sản xuất lúa mì lớn thứ hai toàn cầu. Sau cuộc họp tại Stuttgart với các đồng nhiệm trong nhóm G7, nhóm các nước có nền công nghiệp hàng đầu thế giới, bộ trưởng Nông Nghiệp Đức Cem Ozdemir hôm qua 14/05 đã chỉ trích Ấn Độ về quyết định « hạn chế xuất khẩu lúa mì, đóng cửa thị trường, làm nghiêm trọng thêm khủng hoảng và gây hại cho cả Ấn Độ và các nông dân nước này ».
Bộ trưởng Nông Nghiệp Đức cũng nhắc nhở với New Delhi về trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, bởi Ấn Độ là thành viên của G20 - khối các nước có nền kinh tế lớn nhất thế giới. Các bộ trưởng Nông Nghiệp G7 đã đề nghị đưa vấn đề này là trước thượng đỉnh G7 vào tháng 06/2022, cuộc họp mà Ấn Độ sẽ dự với tư cách khách mời.
Đâu là lý do khiến Ấn Độ quyết định cấm tư nhân xuất khẩu lúa mì ? Từ New Delhi, thông tín viên Sébastien Farcis giải thích :
« Vụ thu hoạch của Ấn Độ có thể sẽ đạt mức cao kỷ lục, thủ tướng Narendra Modi từng hứa sẽ « nuôi sống thế giới » với việc xuất khẩu lúa mì sang các nước phụ thuộc vào ngũ cốc của Ukraina và Nga.
Nhưng đó là do chưa tính đến hiện tượng Trái đất bị hâm nóng. Đợt nắng nóng kỷ lục hồi tháng Ba vừa qua đã tàn phá mùa màng của Ấn Độ, khiến sản lượng thu hoạch ước tính giảm hơn 4% so với năm ngoái. Mức sụt giảm này lại xảy ra vào lúc giá lương thực tại Ấn Độ đã tăng thêm 8,3% vào tháng Tư vừa qua so với cùng kỳ năm ngoái.
Do đó, chính phủ Ấn Độ dành lúa mì cho tiêu thụ nội địa và cấm mọi hoạt động xuất khẩu tư nhân, nhưng vẫn cho phép bán cho các nước đang có nhu cầu thiết yếu về lúa mì.
Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ, vốn từ trước đến nay là khách hàng mua lúa mì của Ukraina, đã có một đơn đặt hàng đặc biệt với Ấn Độ. Nhiều quốc gia khác ở châu Phi và Trung Đông cũng có cùng mối quan tâm ».