Theo như trong cuộc gặp với Tổng thư kư liên minh NATO, Jens Stoltenberg, vào tháng 9/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho biết đất nước của ông "chưa, và sẽ không bao giờ là đối thủ của NATO", khiến Bắc Kinh cho rằng việc Mỹ xây dựng các liên minh có thể tiếp tục dẫn tới các cuộc đụng độ giữa các nước lớn trong tương lai.
Bắc Kinh đang giữ được nhiều lợi ích khi không có sự hiện diện lâu dài của NATO trong khu vực, và Trung Quốc rất muốn giữ nguyên t́nh h́nh như hiện tại. Trong cuộc gặp với Tổng thư kư liên minh NATO, Jens Stoltenberg, vào tháng 9/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cho biết đất nước của ông "chưa, và sẽ không bao giờ là đối thủ của NATO".
Ông nói, khối quân sự "nên tuân thủ vị trí địa lư ban đầu" - một cách nói ngầm ẩn rằng NATO nên tránh xa châu Á.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành (Le Yucheng) gọi cuộc chiến ở Ukraine là dấu hiệu của "tâm lí Chiến tranh Lạnh".
Đối với Bắc Kinh, cuộc bao vây của Nga nhằm vào Kyiv đă trở thành một ví dụ để cho Washington thấy rằng việc gây căng thẳng địa chính trị có thể dẫn đến một cuộc "chiến tranh nóng".
Tại một diễn đàn do Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh tổ chức hôm 19/3, ông Lạc nói rằng rất "đau buồn" khi "ngọn lửa chiến tranh" đă bùng phát trên lục địa châu Âu. Ông nói: "Quan trọng hơn, nó nhắc nhở chúng ta về nguyên nhân sâu xa nằm ở tâm lư Chiến tranh Lạnh và chính trị quyền lực".
"Cuộc khủng hoảng Ukraine là ví dụ tiêu biểu để chúng ta quan sát t́nh h́nh ở Châu Á - Thái B́nh Dương. Chúng ta không thể không đặt câu hỏi, làm thế nào chúng ta có thể ngăn chặn một cuộc khủng hoảng như thế này xảy ra ở Châu Á - Thái B́nh Dương?" - quan chức này cho biết. "Cuộc khủng hoảng ở Ukraine là một lời cảnh báo nghiêm khắc."
Ông Lạc tiếp tục lên án sự can dự của Mỹ ở châu Á và việc thắt chặt các liên minh quốc pḥng quan trọng với Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước khác.
Ông cũng cảnh báo chống lại các "liên minh nhỏ" như Bộ tứ Kim cương của Mỹ, Ấn Độ, Úc và Nhật Bản; và hiệp ước AUKUS giữa Mỹ, Vương quốc Anh và Úc.
"Đi ngược lại xu hướng theo đuổi chiến lược Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương, kích động vấn đề, tập hợp các nhóm khép kín và độc quyền, khiến khu vực đi chệch hướng, phân mảnh và chia rẽ cũng nguy hiểm như chiến lược mở rộng về phía đông của NATO ở châu Âu," ông tiếp tục.
Ông Lạc nói: “Nếu tiếp tục không bị kiểm soát, nó sẽ mang lại những hậu quả không thể tưởng tượng được và cuối cùng đẩy châu Á-Thái B́nh Dương xuống bờ vực thẳm”.
Một ngày sau tuyên bố của ông Lạc, tờ PLA Daily của quân đội Trung Quốc cũng đăng tải bài viết liên quan đến vấn đề này. Cụ thể, tờ báo nói cuộc chiến ở Ukraine là do sự mở rộng của NATO về "cửa ngơ của Nga".
Ngoài ra, tờ này cho rằng Mỹ đang thực hiện chiến thuật "5, 4, 3, 2" để tăng cường ảnh hưởng lên các khu vực, trong đó gồm: liên minh t́nh báo Ngũ Nhăn, Bộ tứ Kim cương, liên minh AUKUS và các hiệp ước pḥng thủ song phương.
"Mục đích thực sự của 'Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương' là tạo ra một phiên bản Ấn Độ Dương - Thái B́nh Dương của 'NATO' để duy tŕ hệ thống do Mỹ dẫn đầu," tờ báo tuyên bố.