Theo như Bắc Kinh đă lập tức phản đối, cho rằng châu Âu đă có những cáo buộc “vô căn cứ”, sau khi Liên Hiệp Châu Âu (EU) hôm qua 27/01/2022 đă nộp đơn lên Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) để kiện Trung Quốc về những hành vi trừng phạt kinh tế và thương mại nhắm vào Litva, thành viên của Liên Âu.
Valdis Dombrovskis, phó chủ tịch Ủy Ban Châu Âu kiêm Ủy Viên đặc trách Thương Mại thông báo kiện Trung Quốc ra trước Tổ Chức Thương Mại Thế Giới về hồ sơ Litva. AP - Olivier Matthys
Trong một thông cáo báo chí, Ủy Ban Châu Âu cho biết đă khởi động vụ kiện sau khi thu thập được đầy đủ bằng chứng về những hành động của Trung Quốc đối với Litva bị cho là “phân biệt đối xử và trái với quy tắc của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới”, tác hại đến giới xuất khẩu của cả Litva lẫn các thành viên Liên Âu khác.
Ủy Ban đă liệt kê một số hành vi của Trung Quốc như từ chối thông quan cho hàng hóa Litva, bác bỏ đơn xin nhập khẩu hàng hóa từ Litva và gây áp lực buộc các công ty châu Âu loại Litva ra khỏi chuỗi cung ứng khi xuất khẩu sang Trung Quốc.
Theo ông Valdis Dombrovskis, phó chủ tịch Ủy Ban Châu Âu kiêm Ủy Viên đặc trách Thương Mại th́ việc kiện Trung Quốc “không phải là một quyết định vội vă”, nhưng sau nhiều nỗ lực giải quyết song phương thất bại, Liên Hiệp Châu Âu “không c̣n cách nào khác là nhờ Tổ Chức Thương Mại Thế Giới can thiệp”. Đối với ông Dombrovskis, Liên Hiệp Châu Âu “luôn luôn hành động thống nhất và nhanh chóng chống các hành vi vi phạm quy định của WTO, đe dọa sự toàn vẹn của thị trường chung (của Liên Âu)”.
Căng thẳng giữa Bắc Kinh và Vilnius bùng lên vào tháng 11/2021 sau khi Đài Loan được phép mở một văn pḥng đại diện Litva dưới tên gọi “Đài Loan” thay v́ Đài Bắc như áp đặt của Trung Quốc.
Bắc Kinh đă trục xuất đại sứ Litva và triệu hồi Trung Quốc về nước, trong lúc Vilnius cũng đóng cửa đại sứ quán Litva tại Bắc Kinh. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng bị tố cáo là đă cho chặn hàng hóa nhập khẩu từ Litva tại biên giới, và nghiêm trọng hơn nữa là đă gây sức ép trên các tập đoàn đa quốc gia để buộc họ tẩy chay Litva.
Trung Quốc: Tranh chấp với Litva không liên quan ǵ đến EU
Bắc Kinh luôn phủ nhận hành động cấm vận Litva. Phản ứng trước đơn kiện của Liên Hiệp Châu Âu, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày hôm 27/01/2022 tuyên bố: “Việc khẳng định rằng Trung Quốc tiến hành điều gọi là bức ép Litva hoàn toàn vô căn cứ”. Đối với phát ngôn viên Trung Quốc, tranh chấp với Litva “liên quan đến chính trị chứ không phải kinh tế”.
Hơn nữa, theo ông Triệu Lập Kiên, đó là một vấn đề “song phương” giữa Litva và Trung Quốc, chứ “không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và Liên Hiệp Châu Âu”.