Một tàu ngầm hạt nhân lớp Type-094 của Hải quân Trung Quốc đă đi qua eo biển Đài Loan và có đoạn xuất hiện nổi trên mặt nước.
H́nh ảnh này đă được vệ tinh Sentinel-2 của Cơ quan Không gian Châu Âu ghi lại vào 10 giờ sáng ngày 29/11, được chuyên gia H.I. Sutton của Viện Hải quân Mỹ (USNI) công bố trên trang web Covert Shores của cá nhân ông và tờ Bưu điện Hoa Nam (SCMP) đăng tải lại.
“Dù h́nh ảnh vệ tinh Sentinel-2 có độ phân giải thấp nhưng vệt nước để lại là đặc trưng của tàu ngầm mũi tṛn. Chiều dài của phương tiện kết hợp với những chi tiết bối cảnh xung quanh cho thấy đây tàu Type 094’.
Theo ông Sutton, tàu ngầm đă đi về phía Bắc từ căn cứ Du Lâm trên bờ biển phía Nam đảo Hải Nam, qua eo biển Đài Loan. Ông Sutton cho rằng, có thể Type 094 đang thực hiện quá cảnh thường lệ v́ tàu ngầm Trung Quốc thường phải quay về phía Bắc, đến xưởng đóng tàu trên Biển Bột Hải để “sửa chữa và đại tu”.
Tàu ngầm hạt nhân Type 094 lớp Jin
Các chuyên gia quân sự nhận định, việc tàu ngầm tên lửa đạn đạo của Trung Quốc, đặc biệt là mẫu tàu tiên tiến Type 094, đi nổi trên mặt biển là bất thường.
Tàu ngầm Type 094 lớp Jin chở theo nhiều tên lửa đạn đạo JL-2 có tầm xa 7.000km, tương đương có thể đánh trúng mục tiêu ở khu vực Đông Bắc nước Mỹ. Ngoài ra, phiên bản tàu Type 049A mới nhất đi vào hoạt động từ tháng Tư và mang theo nhiều tên lửa đạn đạo JL-3 mạnh hơn, tầm xa tới 10.000km.
Cùng ngày tàu ngầm Trung Quốc có động thái bất thường, một máy bay tuần tra chống ngầm P-8A của Hải quân Mỹ đă bay qua eo biển Đài Loan từ căn cứ Không quân Misawa tại Nhật Bản.
Chiếc P-8A đă tiếp cận gần bờ biển thành phố Phúc Châu nơi đặt căn cứ Không quân của quân đội Trung Quốc. Từ đây máy bay Trung Quốc thường xuyên xuất phát xâm nhập khu vực nhận diện pḥng không (ADIZ) của Đài Loan, theo SCMP.
Nhà quan sát quân sự làm việc tại Macau – ông Antony Wong Tong nhấn mạnh: “Các loại vũ khí triển khai trên tàu Type 094 đều có thiết kế có thể nhắm tới Mỹ”. Theo ông, việc tàu Type 094 đi nổi trên mặt biển hôm 29/11 nhằm mục đích chính là gây chú ư.
C̣n theo chuyên gia Collin Koh tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, việc tàu ngầm Trung Quốc đi nổi qua eo biển Đài Loan "có thể bị hiểu là Trung Quốc đang gửi tín hiệu răn đe Mỹ về vấn đề Đài Loan ". Dù Trung Quốc có gửi tín hiệu đó hay không, chắc chắn quân đội Mỹ sẽ giám sát chặt chẽ mọi động thái của con tàu, chuyên gia Collin nhận định.
Ông Lu Li-shih, cựu giảng viên học viện của lực lượng pḥng vệ Đài Loan cho rằng, "khả năng đă có bất thường xảy ra với tàu ngầm Type-094, buộc chiến hạm phải đi nổi v́ cần thiết và an toàn hơn".
C̣n theo chuyên gia Zhou Chenming đến từ Bắc Kinh, eo biển Đài Loan có địa h́nh phức tạp cùng núi lửa ngầm đang hoạt động nên không thân thiện với tàu ngầm.
Vây nên thông thường, tàu ngầm Trung Quốc thường di chuyển qua eo biển Ba Sĩ và Miyako khi đi từ nam lên bắc hoặc ngược lại. C̣n "khi đi qua eo biển Đài Loan sẽ giúp tiết kiệm thời gian cho tàu ngầm trên đường đến nhà máy đóng tàu Bột Hải để nâng cấp hoặc đại tu", ông Zhou nói.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần của nước này và yêu cầu tất cả các quốc gia có quan hệ ngoại giao phải tuân thủ nguyên tắc "Một Trung Quốc". Nhiều năm trở lại đây, quân đội Trung Quốc tăng cường các hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan, trong đó có việc triển khai máy bay quân sự vào vùng nhận dạng pḥng không (ADIZ) mà Đài Loan tuyên bố.