Taliban đ̣i Mỹ trả "kho tiền" ngay lập tức. Trong bối cảnh Afghanistan đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân đạo, quan chức cấp cao của Taliban kêu gọi Mỹ "giải phóng" số tiền bị đóng băng của nước này.
Lực lượng Taliban trên đường phố Afghanistan (Ảnh: Reuters).
Người đứng đầu cơ quan ngoại giao Taliban Khan Muttaqi cho biết Mỹ không c̣n tham gia vào cuộc chiến với Afghanistan, do vậy việc Washington đóng băng tài sản của Afghanistan là "không hợp lư".
"Các tài sản này cần được giải phóng ngay lập tức. Người Mỹ hiện không có bất kỳ đối đầu quân sự nào với chúng tôi. Vậy lư do đóng băng tài sản là ǵ? Tài sản không thuộc về Mujahideen (Vương quốc Hồi giáo) mà là của người dân Afghanistan", ông Muttaqi nói.
"Mỹ đă đóng băng tài sản của chúng tôi, rồi sau đó lại nói với chúng tôi rằng họ sẽ cung cấp viện trợ nhân đạo cho chúng tôi. Điều đó có nghĩa là ǵ?", quan chức Taliban đặt câu hỏi.
Một số chuyên gia tin rằng việc Mỹ đóng băng tài sản của Afghanistan đă ảnh hưởng đến người dân nước này, khi họ đang phải vật lộn với những thách thức kinh tế nghiêm trọng.
"Mùa đông đang đến gần. Người dân đang ở trong t́nh trạng rất tồi tệ khi nhiều người phải sống trong lều. Những đứa trẻ đang sống trong t́nh trạng nguy kịch. Thế giới nên nghĩ về người dân Afghanistan", nhà phân tích chính trị Tajar Kakar nói.
Trước đó, ông Muttaqi đă gửi một bức thư tới quốc hội Mỹ, kêu gọi các nhà lập pháp giải phóng tài sản của Afghanistan, với lư do cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo căng thẳng ở Afghanistan.
Đáp lại, đặc phái viên của Mỹ tại Afghanistan Thomas West nói rằng "bức thư của Taliban" đă diễn đạt sai sự thật về cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo của đất nước.
"Thật không may, Afghanistan đă phải hứng chịu một cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ trước giữa tháng 8 (thời điểm Taliban lên nắm quyền). T́nh trạng này càng trở nên tồi tệ hơn do chiến tranh, hạn hán kéo dài nhiều năm và đại dịch", ông West nói.
T́nh h́nh nhân đạo ở Afghanistan đang xấu đi, trong khi t́nh h́nh an ninh ngày càng trở nên tồi tệ kể từ khi Taliban nắm quyền kiểm soát đất nước. Chương tŕnh Lương thực Thế giới (WFP) của Liên Hợp Quốc cảnh báo hàng triệu người Afghanistan sẽ phải đối mặt với nạn đói trong mùa đông này nếu không có hành động khẩn cấp.
Gần 23 triệu người, tương đương 55% dân số Afghanistan, ước tính sẽ rơi vào khủng hoảng hoặc đối mặt t́nh trạng mất an ninh lương thực khẩn cấp từ nay đến tháng 3 năm sau.
Chính quyền Taliban hiện phải đối mặt vô vàn thách thức, trong đó có vấn đề khủng hoảng kinh tế, tài chính, khủng hoảng di cư. Theo một báo cáo của Hội đồng Tị nạn Na Uy, mỗi ngày có khoảng 5.000 người Afghanistan vượt biên trái phép sang Iran.
Kể từ tháng 8 đến nay, khoảng 300.000 công dân Afghanistan đă vượt biên sang Iran. Hơn 3 triệu người Afghanistan hiện tị nạn ở Iran, trong khi 1,5 triệu người tị nạn ở Pakistan.
Thủ đô Kabul và một số tỉnh thành khác của Afghanistan hồi tháng 10 đă rơi vào cảnh mất điện diện rộng khi chính quyền Taliban không thể thanh toán nợ cho các nhà cung cấp do thiếu ngân sách, cạn kiệt tiền mặt cũng như chưa có cơ chế về việc thu tiền từ khách hàng.
Taliban giành quyền kiểm soát Afghanistan hồi giữa tháng 8 năm nay và lập ra chính phủ lâm thời. Tuy nhiên, Mỹ không công nhận chính quyền Taliban và đă lập tức đóng băng khối tài sản khoảng 9,5 tỷ USD của ngân hàng trung ương Afghanistan gửi tại Mỹ.
VietBF@ sưu tập