Bệnh viện quá tải, nhiều bệnh nhân Covid-19 tử vong trước khi được tiếp nhận điều trị, người dân chạy khắp nơi t́m mua oxy y tế.
Bên ngoài cửa hàng nhỏ ở phía Nam Jakarta, hàng chục người xếp hàng mong có cơ hội cứu sống người thân mắc Covid-19. Oxy hiện là mặt hàng quư giá tại thủ đô.
"Tôi đến mua b́nh dưỡng khí cho mẹ. Bà nhận kết quả dương tính hôm 11/7. Chúng tôi đă tới một số bệnh viện nhưng tất cả đều đông nghẹt", cô Pinta nói khi xếp hàng chờ.
"Tôi t́m được danh sách các cửa hàng bán oxy, nhưng tất cả những nơi tôi đến đều đóng cửa hoặc hết hàng. Ơn Chúa, may mà bạn tôi chỉ đến đây", cô nói thêm.
Cuộc săn t́m oxy y tế ở Jakarta trong nhiều tuần qua biến thành một canh bạc. Mạng sống của bệnh nhân Covid-19 phụ thuộc vào việc người thân của họ có đến được đúng cửa hàng vào đúng thời điểm hay không.
Cùng đứng xếp hàng, người phụ nữ tên Winda cho biết, cô đang t́m mua oxy cho anh rể. "Tôi đă qua năm chỗ, gồm cả cửa hàng này và một chợ thuốc lớn, nhưng tất cả đều hết hàng", cô cho hay.
"Chúng tôi đă đến bệnh viện. Họ khuyên nên cho bệnh nhân thở oxy tại nhà khi chờ nhập viện. Nhưng đă hai ngày rồi mà bệnh viện không có thông báo", Winda chia sẻ.
Người dân đứng chờ nạp b́nh oxy bên ngoài một nhà máy ở Jakarta, Indonesia, hôm 12/7. Ảnh: Reuters.
Bệnh viện "vỡ trận"
Minanti, 29 tuổi, đang chăm sóc người cha già ở nhà. Bệnh tiểu đường, các vấn đề về tim và thận khiến ông trở thành đối tượng dễ tổn thương do Covid-19. Thế nhưng, gia đ́nh Minanti không thể t́m được giường cho ông trong những bệnh viện vốn quá tải ở Jakarta.
"Chúng tôi đă đến nhiều bệnh viện gần nhà nhưng chỉ nhận được câu nói ‘Nh́n xem, kín hết chỗ rồi'. Họ thậm chí c̣n thiếu oxy. Các bệnh viện khác cũng chẳng c̣n chỗ, phải dựng lều trước ṭa nhà, toàn là người bệnh. Thật đáng sợ", Minanti kể lại.
Giống như hàng ngh́n người Indonesia khác, Minanti đang trải qua nỗi vất vả khi t́m mua oxy.
"Rất khó để có b́nh dưỡng khí. Chúng tôi phải đi mượn nhưng chủ sở hữu yêu cầu trả lại v́ người đó cũng mắc bệnh", cô nói.
Khi Minanti mua được b́nh oxy, việc bơm đầy nó lại là một cuộc chiến mới. "Chính phủ lẽ ra phải phản ứng nhanh từ đầu. Giờ đây, số ca mắc đang bùng nổ. Mua b́nh đă khó, bơm đầy oxy c̣n khó hơn, trong khi các bệnh viện đều chật kín", cô nói.
Bệnh nhân tử vong tại nhà
Không chỉ người dân phải vật lộn với t́nh trạng thiếu oxy và thuốc men, các chuyên gia y tế cho biết họ không có đủ trang thiết bị cần thiết để giúp đỡ tất cả bệnh nhân.
"Chúng tôi đang điều trị những ca nặng và cần các loại thuốc như Remdesivir, nhưng không thể t́m được. Bệnh nhân cần thở oxy nhưng chúng tôi cũng thiếu b́nh dưỡng khí. Ngày càng nhiều người cần oxy trong khi việc bơm đầy b́nh trở nên khó khăn", theo bác sĩ Erni Herdiani, người đứng đầu pḥng khám Lemah Abang ở Bekasi, ngoại ô Jakarta.
Bà Erni muốn mua thêm b́nh dưỡng khí cho pḥng khám nhưng điều đó là không thể trong hoàn cảnh hiện tại. "Chúng tôi không thể v́ chẳng c̣n ǵ mà mua. Chúng tôi cần chính phủ tiếp tế", bà nói.
Khi các bệnh viện lớn ở Java và nhiều khu vực khác tại Indonesia quá tải, các pḥng khám là cứu tinh cho một số trong hàng ngh́n bệnh nhân không thể nhập viện. Thế nhưng, áp lực là điều không tránh khỏi. Đội ngũ chưa đến 30 nhân viên y tế của bác sĩ Ernie đang căng ḿnh chữa trị hơn 300 bệnh nhân Covid-19.
Mỗi ngày, một nhóm sẽ đến thăm bệnh nhân điều trị tại nhà. Nhóm đă quen với việc chứng kiến người bệnh chết ở nhà.
"Có nhiều người qua đời tại nhà. Đôi khi, chúng tôi nhận được thông báo có người chết. Sau khi kiểm tra, chúng tôi phát hiện họ đều dương tính với virus", bà Erni cho biết.
Theo số liệu của chính phủ Indonesia, hơn 66.000 người đă tử vong v́ Covid-19. Bác sĩ Erni tin rằng thống kê chính thức chưa phản ánh đúng thực tế. "Chúng tôi rất buồn v́ không thể làm ǵ để giúp các bệnh nhân", bà nói.
Một số bệnh viện lớn cũng lâm vào cảnh thiếu oxy hoặc nhận oxy muộn hơn dự kiến. Ít nhất 33 bệnh nhân Covid-19 thể nặng đă tử vong tại bệnh viện ở thành phố Jogjakarta, trên đảo Java, khi cơ sở này tạm thời hết oxy.
Tiến sĩ Siti Nadia Tarmizi từ Bộ Y tế Indonesia cho biết họ đă khắc phục vấn đề hậu cần trong vận chuyển oxy. "Vấn đề ở Jogjakarta là do bệnh nhân quá đông, lượng oxy hết rất nhanh và chuyến hàng tiếp theo phải sáng hôm sau mới tới", Tarmizi giải thích.
"Chúng tôi đang đẩy nhanh tốc độ phân phối. Trước đây, vận chuyển oxy phải mất 2 đến 3 ngày, nhưng hiện được rút ngắn c̣n 12 đến 24 tiếng", bà nói thêm.
Bộ Y tế Indonesia yêu cầu các nhà sản xuất ưu tiên oxy y tế thay v́ oxy công nghiệp. "Chúng tôi đang giải quyết vấn đề oxy. Thực tế, ngành sản xuất khí của quốc gia đủ năng lực để cung cấp", theo bà Tarmizi.
Tarmizi cho biết ưu tiên hàng đầu hiện nay là phân phối oxy cho các bệnh viện và cơ sở y tế công cộng. Bà cũng nhấn mạnh rằng không có t́nh trạng thiếu oxy.
"Chúng tôi chưa ghi nhận vấn đề đó tại các cơ sở y tế. Họ có lượng oxy dự trữ thấp nhưng chúng tôi đă cố gắng duy tŕ nguồn cung. Số ca nhiễm có thể lên tới 50.000 hoặc 70.000 mỗi ngày. Nhu cầu oxy về cơ bản đă được đáp ứng mặc dù chưa ở mức an toàn", bà nhận định.
Theo tiến sĩ Tarmizi, Bộ Y tế không ngờ có nhiều bệnh nhân Covid-19 ở Jogjakarta như vậy, v́ thế, họ không có kịch bản ứng phó kịp thời.
"Rất khó t́m xe cấp cứu và nơi tiếp nhận người bệnh lúc này. Nhiều người qua đời trên đường đến bệnh viện, một số th́ tử vong tại nhà", bà Tarmizi nói.
Hôm 13/7, Indonesia ghi nhận số ca nhiễm nCoV mới vượt 40.000 hai ngày liên tiếp, cao hơn cả Ấn Độ, trở thành tâm điểm đại dịch mới ở châu Á. Từ đầu dịch đến nay, nước này ghi nhận gần 2,7 triệu ca nhiễm và hơn 69.000 ca tử vong. Chiến dịch tiêm chủng triển khai chậm chạp với khoảng 13% dân số được tiêm vaccine Covid-19.