Cựu giám đốc sở tư pháp và sở giáo dục bị Ṭa án Tân Cương tuyên án tử h́nh nhưng cho hoăn thi hành án v́ "tiến hành hoạt động ly khai".
Shirzat Bawudun, cựu giám đốc sở tư pháp Tân Cương, bị kết án tử h́nh hoăn thi hành hai năm với tội danh "chia rẽ đất nước", theo thông báo trên trang web của chính quyền Tân Cương hôm 6/4. Wang Langtao, phó chánh án Ṭa án Nhân dân cấp cao Tân Cương, cho biết Bawudun đă cấu kết với một tổ chức khủng bố, nhận hối lộ và thực hiện các hoạt động ly khai.
Bawudun bị kết tội thông đồng với Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM), nhóm bị Liên Hợp Quốc liệt vào danh sách khủng bố, sau khi gặp một thành viên chủ chốt của nhóm này năm 2003. Mỹ đă loại ETIM khỏi danh sách khủng bố vào năm ngoái v́ "không có bằng chứng đáng tin cậy" cho thấy nhóm này tiếp tục hoạt động.
Cảnh sát Trung Quốc tuần tra trước nhà thờ Hồi giáo tại thành phố Kashgar, Tân Cương tháng 3/2017. Ảnh: Reurters.
Bawudun cũng bị cáo buộc cung cấp trái phép "thông tin cho các thế lực nước ngoài" và thực hiện "hoạt động tôn giáo bất hợp pháp trong đám cưới con gái".
Cựu quan chức thứ hai là Sattar Sawut, từng giữ chức giám đốc sở giáo dục Tân Cương, cũng bị kết án tử h́nh hoăn thi hành hai năm v́ tội ly khai và nhận hối lộ. Các quan chức cho biết Sawut đă đưa nội dung ly khai sắc tộc, bạo lực, khủng bố và chủ nghĩa cực đoan tôn giáo vào sách giáo khoa bằng tiếng Duy Ngô Nhĩ.
Theo ṭa án, những cuốn sách giáo khoa này đă tác động đến một số người tham gia các cuộc tấn công ở thủ phủ Urumqi của Tân Cương, gồm cuộc bạo động khiến ít nhất 200 người chết năm 2009. Những người khác trở thành "thành viên chủ chốt nhóm ly khai" do cựu giảng viên đại học Ilham Tohti, một nhà kinh tế học người Duy Ngô Nhĩ, đứng đầu. Tohti bị kết án tù chung thân năm 2014 v́ tội ly khai.
Theo các nhóm nhân quyền Mỹ và Australia, ít nhất một triệu người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm Hồi giáo khác đang bị giam trong các trại cải tạo ở khu tự trị Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Họ cáo buộc Trung Quốc ép phụ nữ triệt sản và cưỡng bức lao động, nhưng Bắc Kinh nhiều lần bác bỏ.
Trung Quốc không công bố thông tin về các vụ xử tử, song Tổ chức Ân xá Quốc tế ước tính đây là một trong những nước thi hành án tử h́nh nhiều nhất thế giới, với hàng ngh́n người bị tử h́nh hoặc kết án tử h́nh mỗi năm. Án tử h́nh hoăn thi hành thường được giảm xuống thành tù chung thân nếu phạm nhân được cho là cải tạo tốt.
VietBF@sưu tập