Một số nhân viên ở Cánh Tây Nhà Trắng bắt đầu lo sợ rằng họ có thể đang tham gia vào một ư đồ "đảo chính" cùng đám đông bạo lực xông vào Điện Capitol hôm 6/1, khiến cố vấn Nhà Trắng khuyên các quan chức "xa lánh" ông Trump giữa vụ bạo loạn Quốc hội.
Người biểu t́nh xâm chiếm ṭa nhà Quốc hội Mỹ trong vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 (Ảnh: Getty)
"Tôi nên làm ǵ? Từ chức ư?” Một nhân viên Nhà Trắng lo lắng hỏi bạn ḿnh vào chiều ngày 6/1 (giờ miền Đông), ngay sau khi có tin tức cho biết một phụ nữ bị bắn bên trong Điện Capitol.
Nhân viên kể trên tiết lộ, Cố vấn Nhà Trắng, luật sư Pat Cipollone, đă khuyên các quan chức Nhà Trắng không nói chuyện với Tổng thống Donald Trump hay bằng cách nào đó hỗ trợ hành động của ông, với hi vọng họ có thể giảm thiểu rủi ro bị truy tố về tội danh phản quốc căn cứ theo Đạo luật Chống nổi loạn (Sedition Act).
"Các nhân viên Nhà Trắng được yêu cầu tránh xa Tổng thống Trump," nguồn tin của Vanity Fair nói. Nhà Trắng từ chối b́nh luận về vấn đề này.
Mối bận tâm lớn của ông Cipollone rằng các hành động của ông Trump có thể dính líu vào hành vi liên quan đến tội danh tội phản quốc - một tội ở cấp liên bang - sau những hỗn loạn từ vụ người biểu t́nh bạo lực xông vào ṭa nhà Quốc hội Mỹ chiều 6/1, làm gián đoạn phiên họp của lưỡng viện Mỹ nhằm xác nhận kết quả bỏ phiếu đại cử tri bầu cử Tổng thống.
Trước khi phiên họp bắt đầu, ông Trump đă có bài phát biểu trước người ủng hộ và kêu gọi họ tuần hành đến Điện Capitol để phản đối kết quả bầu cử.
Cố vấn Nhà Trắng, luật sư Pat Cipollone rời Điện Capitol sau cuộc gặp lănh đạo đảng Cộng ḥa tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell, tháng 12/2019 (Ảnh: Drew Angerer/Getty Images)
Một số quan chức Nhà Trắng đă từ chức - gồm chánh văn pḥng Đệ nhất phu nhân Stephanie Grisham, ngoài ra Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos và Bộ trưởng Giao thông vận tải Elaine Chao cũng rời bỏ cương vị. Làn sóng này được cho là sẽ khiến Tổng thống Trump bị cô lập và đơn độc trong những ngày cuối nhiệm kỳ tại Nhà Trắng.
Nguồn tin thân cận với Nhà Trắng nói với Vanity Fair, ông Trump từ chối nhận cuộc gọi của các lănh đạo doanh nghiệp vào hôm mùng 6. Những người này muốn Tổng thống kêu gọi người biểu t́nh chấm dứt cuộc tấn công nhằm vào Điện Capitol.
Một cựu nhân viên Cánh Tây hé lộ các nghị sĩ Cộng ḥa đă nhắn tin và gọi điện cho Chánh văn pḥng Nhà Trắng Mark Meadows để thuyết phục ông này can thiệp, song không được phản hồi.
Trong những ngày trước phiên họp của Quốc hội Mỹ, nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử của ông Trump dần trở nên ít hy vọng. Một đảng viên Cộng ḥa hé lộ ông Trump nói với mọi người rằng ông muốn David Perdue và Kelly Loeffler - các ứng viên của đảng này trong cuộc đua tranh cử Thượng nghị sĩ bang Georgia - thua cuộc, như một cách trừng phạt họ và Lănh đạo đảng Cộng ḥa ở Thượng viện Mitch McConnell, bởi ông "không đứng về phía" Tổng thống để thách thức kết quả bầu cử. Nguồn tin cho biết ông Trump tự tin sẽ trở thành thế lực đáng kể nhất trong đảng nếu không có sự lănh đạo trong đảng.
Tuy nhiên, t́nh h́nh dường như đă thay đổi vào ngày 6/1. Ngay cả cố vấn cấp cao Stephen Miller cũng nói với một người thân cận rằng đây là một ngày tồi tệ. Mạng xă hội Twitter tạm khóa tài khoản của ông Trump trong 12 giờ sau vụ bạo loạn ở Quốc hội. Facebook cũng hành động tương tự, thậm chí gia hạn lệnh cấm đến sau khi ông Trump rời nhiệm sở.
Bên cạnh đó, những lănh đạo cao nhất của đảng Dân chủ tại Quốc hội Mỹ - Thượng nghị sĩ Chuck Schumer và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi - đă đồng loạt yêu cầu Phó Tổng thống Mike Pence kích hoạt Tu chính án 25 nhằm băi nhiệm ông Trump, kèm theo cảnh báo Quốc hội có thể xúc tiến quy tŕnh luận tội.
Các nghị sĩ đảng Cộng ḥa mà phóng viên Vanity Fair trao đổi tỏ ra nghi ngờ ông Pence sẽ làm điều này v́ ḷng trung thành lâu năm của ông với ông Trump.
"Nếu Tổng thống Trump kêu gọi một cuộc biểu t́nh khác, th́ khả năng này mới xảy ra," cựu quan chức Cánh Tây nói.