Gần nhà tôi ở Tân Định có quán cơm tấm lề đường. Gọi quán cho sang, chứ chỉ là cái bàn nhỏ thấp lè tè đặt ở lề đường, và 2 cái ghế dài để khách ngồi. Khách chủ yếu là học sinh ghé quán ăn sáng, trước khi đến trường cách đó chưa đầy trăm mét.
Khách toàn là học sinh nhí, nên ồn ào vui lắm. Khi đông, bọn học sinh ăn đứng hoặc ngồi chồm hổm, ch́a đĩa xin thêm thứ này, thứ nọ. Ham vui nên thỉnh thoảng tôi cũng ghé ăn. Phải ăn quán lề đường như vậy tôi mới chịu, chứ mua mang về nhà th́ không, dù nhà cách quán chừng 50 mét.
Thức ăn thường là 2 lát chả trứng, hoặc b́ sợi, hành mỡ, đồ chua, chan nước mắm ngọt, trộn lên với cơm tấm trong dĩa, trông cũng bắt mắt. Hạt cơm tấm nhỏ, rời rạc, chứ không dài hạt và dẻo như cơm nhà. Tôi hỏi mẹ, bà bảo đó là hạt gạo bị găy, sàng ra để lấy hạt gạo nguyên, giá cao. C̣n gạo tấm, bán giá rẻ. Nhà nghèo ăn gạo tấm, mà sao cơm tấm b́ chả lại ăn ngon thế…
Cơm tấm thời này khác nhiều quá, hạt gạo dài, chứ có tấm đâu. Thỉnh thoảng cũng có quán có hạt tấm, nhưng chỉ là gạo dài lẫn tấm. Nghe nói, tấm đắt hơn gạo. Chưa hết, chả trứng c̣n thêm mắm th́ phải, rồi trứng ốp la, sườn nướng tại chỗ, khói bay mù mịt…
Bây giờ đọc bài cơm tấm của Ngữ Yên, mới biết có thứ cơm tấm mẳn, là những hạt gạo “nhỏ con”, nhỏ tự nhiên, tấm tự nhiên chứ không phải là tấm găy, sàng ra bán giá rẻ. Cơm tấm mẳn cách xa Sài G̣n tới cả 170 cây số, muốn thử chơi cho biết, xem có ngon bằng đĩa cơm tấm thưở xưa của tôi không, nhưng cách trở, cách ly thế này làm sao…thử.
Trước đây tôi thường đi Miền Tây, hay ghé quán cơm tấm gần chợ Long Xuyên. Cơm tấm ở đây ngon lắm. Không chừng tôi đă ăn cơm tấm mẳn rồi cũng nên.
Vũ Thế Thành