Phong trào MAGA ủng hộ ông Trump phẫn nộ khi Tổng thống Mỹ trượt Nobel Ḥa b́nh, cho rằng không ai xứng đáng nhận giải thưởng hơn ông.
Tổng thống Donald Trump hôm 10/10 để vuột mất giải Nobel Ḥa b́nh mà ông rất mong chờ. Ngay lập tức, những người ủng hộ ông trong phong trào "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" (MAGA) đă bày tỏ giận dữ sau khi Ủy ban Nobel ở Na Uy thông báo lănh đạo phe đối lập Venezuela Maria Corina Machado mới là người được trao giải năm nay.
Chiến dịch vận động trao Nobel Ḥa b́nh cho Tổng thống Mỹ đă gia tăng mạnh mẽ trong tuần qua, khi ông Trump thành công trong việc thúc đẩy Israel và Hamas đạt lệnh ngừng bắn và thỏa thuận ḥa b́nh giai đoạn một.
Tổng thống Donald Trump tại băi cỏ phía nam Nhà Trắng ngày 10/10. Ảnh: AP
Tổng thống từ lâu đă thể hiện rằng ông khao khát giải thưởng này. V́ thế, khi thông tin được công bố, nhiều thành viên MAGA, vốn xem ông Trump như nhà kiến tạo ḥa b́nh đă giúp chấm dứt các cuộc xung đột trên toàn cầu, ngay lập tức lên tiếng, cáo buộc Ủy ban Nobel thiên vị và Tổng thống đă bị "cướp" mất giải.
"Ủy ban Nobel từng trao giải ḥa b́nh cho ông Obama v́ không làm ǵ cả", thượng nghị sĩ Cộng ḥa John Barrasso viết trên X. "Họ sẽ không thể nhận ra đâu là ḥa b́nh ngay cả khi nó ở trước mắt họ".
"Ông Trump xứng đáng với giải Nobel Ḥa b́nh, nhưng kẻ thua cuộc ở đây là Ủy ban Nobel, những người đă làm ô uế thêm thương hiệu từng lừng lẫy của ḿnh", cựu MC kênh Fox News kiêm người dẫn chương tŕnh podcast Megyn Kelly viết.
Katie Miller, vợ của Phó chánh Văn pḥng Nhà Trắng Stephen Miller, gọi quyết định không trao giải cho Tổng thống Trump là minh chứng cho thấy Ủy ban Nobel đặt "chính trị lên trên ḥa b́nh".
Tài khoản X MAGA Voice trong khi đó tweet: "Maria Machado, một người nào đó không ai biết, vừa đoạt giải Nobel Ḥa b́nh. Bất cứ ai biết suy nghĩ thấu đáo đều cho rằng Donald Trump đáng lẽ phải thắng".
Tương tự, nhà hoạt động chính trị cánh hữu Laura Loomer cũng chỉ trích kết quả được Ủy ban Nobel Na Uy công bố. "Người duy nhất xứng đáng với giải thưởng này là Tổng thống Trump", bà viết trên X.
Về phần ḿnh, Ủy ban Nobel cho biết họ trao giải cho Machado "v́ những nỗ lực không mệt mỏi của bà nhằm thúc đẩy các quyền dân chủ cho người dân Venezuela".
Sau thông báo từ Ủy ban, Machado không chỉ bày tỏ ḷng biết ơn mà c̣n dành tặng giải thưởng của ḿnh cho cả người dân Venezuela và chính Tổng thống Trump. Bà cũng bày tỏ "tin tưởng vào Tổng thống Trump cùng người dân Mỹ" trong nỗ lực hướng đến tự do, dân chủ.
Ông chủ Nhà Trắng khen ngợi bà Machado đă có "hành động rất đẹp". "Tôi không nói 'vậy th́ trao giải cho tôi đi', dù tôi tin bà ấy có thể đă muốn như vậy. Bà ấy thật tốt bụng", ông nói đùa.
Tuy nhiên, điều đó không ngăn được nỗi bất b́nh của MAGA. Hạ nghị sĩ Cộng ḥa Richard Hudson trong một bài đăng trên X đă đề cao thỏa thuận ḥa b́nh giữa Israel và Hamas, kèm theo h́nh ảnh, dường như do AI tạo, ông và Tổng thống Trump đang giơ cao giải Nobel Ḥa b́nh tại ṭa nhà quốc hội, giữa các nhà lập quốc Mỹ.
"Các đời tổng thống Mỹ trong nhiều thập kỷ qua đă không giúp lập lại ḥa b́nh ở Trung Đông", Hudson viết. "Thật đáng hổ thẹn khi Tổng thống Trump không nhận được Nobel Ḥa b́nh v́ tất cả những ǵ ông đă làm cho ḥa b́nh khu vực. Do Ủy ban Nobel không làm điều đó, tôi sẽ làm!".
Giám đốc Truyền thông Nhà Trắng Steven Cheung cũng cáo buộc Ủy ban Nobel ưu tiên "chính trị hơn ḥa b́nh" trong quyết định của ḿnh.
"Tổng thống Donald Trump sẽ tiếp tục kiến tạo các thỏa thuận ḥa b́nh, chấm dứt chiến sự và cứu lấy sinh mạng con người. Ông ấy có trái tim nhân đạo và sẽ không bao giờ có ai như vậy, có thể dùng ư chí để lay chuyển cả ngọn núi", ông viết.
Hạ nghị sĩ Cộng ḥa Buddy Carter, người đang t́m kiếm ủng hộ từ Tổng thống Trump trong nỗ lực giành đề cử của đảng Cộng ḥa cho cuộc đua vào Thượng viện bang Georgia, nói với Fox Business rằng ông sẽ tŕnh một dự thảo nghị quyết lên quốc hội thúc đẩy nỗ lực "vinh danh Tổng thống bằng giải Nobel Ḥa b́nh", bất chấp việc quốc hội Mỹ không có vai tṛ thực tế trong việc chọn ra người chiến thắng của giải thưởng này.
Carter đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng Tổng thống Trump "sẽ là một ứng viên mạnh vào năm tới".
"Lẽ ra năm nay ông ấy phải là một người chiến thắng hiển nhiên, nhưng thật không may, Ủy ban đă đưa ra quyết định sai lầm", hạ nghị sĩ đến từ bang Georiga trả lời phỏng vấn. "Nhưng họ đă đưa ra quyết định, v́ vậy, năm tới họ sẽ có cơ hội sửa sai".
Thượng nghị sĩ Roger Marshall cũng cho hay ông đă nghĩ về những việc cần làm để Tổng thống có thể giành Nobel Ḥa b́nh cho năm tới. "Đó là hy vọng của tôi", Marshall nói. "Chắc chắn Tổng thống xứng đáng v́ những việc ông ấy đă làm".
"Di sản giải Nobel Ḥa b́nh sẽ bị tổn hại không thể khắc phục nếu nó không được trao cho Tổng thống Trump vào năm 2026", Jason Miller, cựu quan chức cấp cao trong chiến dịch tranh cử của ông Trump, nói. "Những lời kêu gọi trao Nobel Ḥa b́nh 2026 cho Tổng thống Trump sẽ chỉ ngày càng lớn hơn".
Nhưng nhiều điều có thể xảy ra trong khoảng thời gian một năm. Các nhà phân tích chính sách đối ngoại cho rằng nếu thỏa thuận ḥa b́nh ở Gaza không được duy tŕ, nếu giao tranh tiếp diễn và người dân Gaza vẫn thiệt mạng giữa làn đạn, Tổng thống Trump khó có thể được ghi nhận là đă xây dựng một thỏa thuận, mà chỉ thắp lên "hy vọng hăo huyền" về ḥa b́nh cận kề.
"Ủy ban sẽ muốn xem liệu thỏa thuận ḥa b́nh mà ông Trump mô tả giống như một chiến thắng lịch sử là thật hay chỉ nhất thời", b́nh luận viên Peter Nicholas và Monica Alba từ NBC News nhận xét.
"Chúng tôi không biết liệu kế hoạch ḥa b́nh này có bền vững và lâu dài hay không", Nina Graeger, giám đốc Viện Nghiên cứu Ḥa b́nh Oslo, người chuyên dự đoán các ứng viên hàng đầu cho giải Nobel Ḥa b́nh, nói. "Tổng thống Trump chắc chắn nên được ghi nhận v́ những nỗ lực chấm dứt xung đột và thực sự dấn thân vào quá tŕnh đó. Nhưng c̣n rất nhiều trở ngại đối với việc thực hiện kế hoạch".
Ngoài ra, vấn đề thứ hai tác động tới triển vọng đạt Nobel Ḥa b́nh năm tới của Tổng thống Trump, người luôn đề cao chủ nghĩa "Nước Mỹ trên hết", c̣n nằm ở câu hỏi là liệu ông có chọn hợp tác sâu rộng hơn với các nước khác hay không. Khi lập ra giải thưởng, Alfred Nobel đă nhấn mạnh rằng ứng viên chiến thắng phải là người "làm được nhiều nhất hoặc tốt nhất cho t́nh anh em giữa các quốc gia", bên cạnh nhiều tiêu chí khác.
Theo giới phân tích, nếu Tổng thống Trump tiếp tục đe dọa sáp nhập Canada, mua lại Greenland hay tiếp quản kênh đào Panama như đă làm trong năm qua, ông sẽ không đáp ứng tiêu chí này. Mặt khác, Ủy ban Nobel nhiều khả năng cũng xem xét việc Tổng thống rút Mỹ khỏi các nỗ lực hợp tác xuyên quốc gia, như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hay thỏa thuận khí hậu Paris, khi đưa ra quyết định.
Kare Aas, cựu đại sứ Na Uy tại Mỹ, cho biết Tổng thống Trump sẽ là một "ứng viên nặng kư" cho giải thưởng nếu ông chấm dứt được xung đột Nga - Ukraine hay Israel - Hamas. Tuy nhiên, ông nói thêm Tổng thống không phải người chắc chắn thắng cuộc. "Nếu ḥa b́nh thực sự được lập lại ở Gaza và Ukraine vào năm tới, Ủy ban cũng không nhất thiết phải trao giải Nobel Ḥa b́nh cho ông ấy", Aas lưu ư.
VietBF@sưu tập