San Jose hiện là thành phố có số người Việt đông nhất thế giới ngoài Việt Nam, với gần 150.000 cư dân gốc Việt sinh sống.
Số liệu mới nhất: 145.000–150.000 người Việt
Ước tính dựa trên phân tích dữ liệu Điều tra Dân số Mỹ 2023 cho thấy San Jose có khoảng 145.000 người Việt. Tính gộp biến động dân cư, con số thực tế tiệm cận 150.000 – khẳng định vị trí số 1 của San Jose về quy mô tuyệt đối người Việt tại một thành phố ngoài Việt Nam.
Mật độ vs. số lượng: Vì sao Westminster và Garden Grove không “đứng đầu”?
Các đô thị nhỏ như Westminster hay Garden Grove (Quận Cam) có tỷ lệ người Việt trên dân số cao hơn (mật độ lớn), nhưng tổng số người Việt ở mỗi thành phố này nhỏ hơn San Jose. Nói cách khác, San Jose dẫn đầu về số lượng tuyệt đối, còn Little Saigon – Quận Cam nổi bật về tỷ lệ cư dân gốc Việt.
Theo vùng đô thị: Los Angeles là “vô địch” khu vực
Nếu xét theo toàn vùng đô thị (metropolitan area) thay vì một thành phố đơn lẻ, khu vực Los Angeles là nơi có đông người Việt nhất ngoài Việt Nam, với xấp xỉ 350.000 cư dân gốc Việt phân bổ khắp quận/hạt lân cận.
Bối cảnh lịch sử: Làn sóng sau 1975
Làn sóng di dân quy mô lớn của người Việt đến Mỹ bắt đầu sau 1975. Từ đó, các cộng đồng người Việt hình thành mạnh tại California và Texas, trước hết là nhờ chính sách tái định cư và sau này là đoàn tụ gia đình cùng dịch chuyển lao động.
Vì sao San Jose “hút” người Việt?
Sự trỗi dậy của Silicon Valley từ thập niên 1980–1990 tạo nhiều cơ hội việc làm (công nghệ, sản xuất linh kiện, dịch vụ hỗ trợ…), kéo theo di cư nội địa và tái định cư tới San Jose. Hạ tầng cộng đồng như chợ, nhà hàng, dịch vụ Việt, cùng mạng lưới tôn giáo – hội đồng hương – hội sinh viên giúp cộng đồng ổn định và phát triển nhanh chóng.
Ý nghĩa với hoạch định chính sách và văn hoá
Việc San Jose đứng đầu về quy mô cộng đồng đặt ra yêu cầu tăng cường:
Dịch vụ công (ngôn ngữ, y tế, giáo dục, người cao niên).
Bảo tồn văn hoá (giảng dạy tiếng Việt, lễ hội, trung tâm sinh hoạt).
Hỗ trợ kinh doanh của doanh nghiệp Việt (tín dụng, đào tạo số, xúc tiến xuất nhập khẩu).
Đây cũng là cơ sở để đại diện chính trị và tiếng nói cộng đồng của người Việt tại San Jose ngày càng mạnh mẽ hơn.