Không chỉ khiến người ta kinh ngạc bởi kích thước nhỏ nhắn, cá sấu lùn xạ hương còn tỏa ra mùi thơm độc nhất vô nhị.
Loài cá sấu nhỏ nhất hành tinh. Cá sấu lùn xạ hương (Paleosuchus palpebrosus) chỉ dài khoảng 1,2–1,5 mét khi trưởng thành, nặng trung bình 6–7 kg, nhỏ hơn nhiều so với những “người anh em” khổng lồ như cá sấu sông Nile hay cá sấu nước mặn. Ảnh: Pinterest.
Tên gọi “xạ hương” bắt nguồn từ mùi cơ thể. Loài này có tuyến mùi đặc biệt nằm gần gốc đuôi, tiết ra mùi hương mạnh giống mùi xạ, giúp đánh dấu lãnh thổ hoặc thu hút bạn tình trong mùa sinh sản.
Vảy siêu cứng. Da của cá sấu lùn được bao phủ bởi lớp vảy dày và rắn chắc đến mức mũi giáo của thổ dân Amazon cũng khó xuyên thủng, giúp nó chống lại thú săn mồi và thương tổn cơ học.
Sống ẩn dật trong bóng tối rừng sâu. Khác với những loài cá sấu thường phơi nắng ở sông hồ, cá sấu lùn xạ hương thích trú ẩn trong các hang ẩm, khe suối râm mát hoặc đầm nước tối, chỉ ra ngoài săn mồi vào ban đêm.
Thực đơn phong phú. Chúng chủ yếu ăn cá, tôm, côn trùng, ếch nhái và đôi khi là chim nhỏ. Nhờ cơ hàm khỏe và phản xạ nhanh, chúng có thể bắt mồi chớp nhoáng trong làn nước đục.
Giỏi leo dốc và đi trên đất liền. Với chân mạnh và cơ thể gọn, cá sấu lùn có thể di chuyển nhanh trên địa hình dốc hoặc rừng rậm, thậm chí leo qua những chướng ngại vật mà các loài cá sấu lớn không thể.
Bản năng làm cha mẹ tuyệt vời. Cá sấu cái vẫn bảo vệ tổ và con non rất cẩn thận. Chúng xây tổ bằng lá khô và bùn, rồi canh giữ cho đến khi trứng nở, sẵn sàng tấn công kẻ thù nếu cần.
“Chiến binh tí hon” cần được bảo vệ. Dù chưa bị liệt vào danh sách nguy cấp, cá sấu lùn xạ hương đang bị đe dọa bởi nạn phá rừng và ô nhiễm nguồn nước. Việc bảo tồn sinh cảnh tự nhiên là yếu tố sống còn để duy trì quần thể loài này.