Nhiều vợ chồng trẻ thường so sánh gia đ́nh ḿnh với người khác, vô t́nh biến hôn nhân thành cuộc đua, khiến hạnh phúc dễ lung lay.
Trong cuộc sống hôn nhân hiện đại, đặc biệt là với những cặp vợ chồng trẻ, việc so sánh gia đ́nh ḿnh với người khác dường như đă trở thành một thói quen khó tránh. Khi nh́n thấy bạn bè hay đồng nghiệp có cuộc sống sung túc, con cái ngoan ngoăn, t́nh cảm mặn nồng, nhiều người vô thức đặt câu hỏi: “Tại sao gia đ́nh ḿnh không được như vậy?”. Từ những so sánh nhỏ nhặt ấy, nếu không kiểm soát tốt, có thể h́nh thành nên một “hội chứng so sánh” đầy nguy hiểm, âm thầm bào ṃn hạnh phúc gia đ́nh.
Ảnh minh họa/ Nguồn internet
V́ sao vợ chồng trẻ dễ rơi vào ṿng xoáy so sánh?
Ảnh hưởng mạnh mẽ từ mạng xă hội: Ngày nay, Facebook, TikTok, Instagram tràn ngập h́nh ảnh về các cặp đôi du lịch sang chảnh, căn nhà tiện nghi, những bữa tiệc gia đ́nh ấm cúng. Nhưng ít ai biết rằng đó chỉ là “mặt sáng” được chọn lọc, c̣n phía sau có thể là muôn vàn áp lực, mâu thuẫn, thậm chí là sự cô đơn. Thế nhưng, vợ chồng trẻ – vốn chưa có nhiều trải nghiệm – lại dễ tin rằng cuộc sống của người khác hoàn hảo hơn ḿnh.
Áp lực thành công sớm: Thế hệ trẻ bước vào hôn nhân trong bối cảnh xă hội cạnh tranh, ai cũng muốn có sự nghiệp vững chắc, nhà cửa ổn định trước tuổi 30. Khi thấy bạn bè đồng trang lứa mua được nhà, sắm xe, trong khi ḿnh vẫn chật vật với tiền thuê nhà hay nợ ngân hàng, cảm giác thua kém dễ nảy sinh.
Kỳ vọng phi thực tế về hôn nhân: Nhiều bạn trẻ bước vào hôn nhân với niềm tin rằng t́nh yêu là đủ để duy tŕ hạnh phúc. Họ kỳ vọng sau cưới sẽ có tổ ấm trọn vẹn như phim ảnh, như những gia đ́nh “kiểu mẫu”. Khi thực tế phơi bày áp lực cơm áo gạo tiền, sự khác biệt tính cách, mâu thuẫn trong nuôi dạy con cái… th́ việc so sánh với “gia đ́nh người ta” trở thành cách để bào chữa cho nỗi thất vọng.
Thiếu kỹ năng quản lư cảm xúc và giao tiếp: So sánh thường đi kèm trách móc: “Chồng người ta kiếm nhiều tiền hơn”, “Vợ người ta biết chăm sóc bản thân hơn”, “Con người ta học giỏi hơn”. Những câu nói này, nếu lặp lại nhiều lần, không chỉ gây tổn thương mà c̣n tạo khoảng cách.
Ảnh hưởng từ thế hệ trước: Nhiều cha mẹ cũng vô t́nh góp phần khiến con cái so sánh, khi thường xuyên lấy h́nh ảnh “con nhà người ta” để nhắc nhở. Khi lập gia đ́nh, điều này vẫn tiếp diễn, trở thành thói quen khó bỏ.
Hệ lụy của hội chứng so sánh
Đánh mất sự trân trọng trong hôn nhân: Thay v́ nh́n thấy nỗ lực của bạn đời, họ chỉ chăm chăm vào những điều thiếu sót khi so với gia đ́nh khác.
Mâu thuẫn leo thang: Những cuộc tranh căi bắt đầu từ so sánh nhỏ nhặt có thể tích tụ, dẫn đến chiến tranh lạnh, thậm chí rạn nứt.
Áp lực tinh thần: Cả hai đều cảm thấy ḿnh không đủ tốt, gia đ́nh không đủ hạnh phúc, từ đó rơi vào lo âu, căng thẳng, thậm chí trầm cảm.
Hạnh phúc trở thành cuộc đua: Thay v́ xây dựng mái ấm theo cách riêng, vợ chồng trẻ mải chạy theo chuẩn mực của người khác, tự đánh mất bản sắc gia đ́nh ḿnh.
Làm sao để vượt qua cái bẫy so sánh?
Tập trung vào giá trị thật của gia đ́nh ḿnh: Mỗi gia đ́nh có hoàn cảnh, điểm mạnh, điểm yếu riêng. Điều quan trọng không phải là có bằng người khác, mà là cả hai cùng hài ḷng với cuộc sống hiện tại và có định hướng để cải thiện.
Chia sẻ cảm xúc một cách tích cực: Nếu cảm thấy ḿnh đang so sánh, hăy nói với bạn đời một cách nhẹ nhàng: “Anh/Em thấy chúng ta có thể cùng nhau cố gắng hơn ở điểm này”. Tránh biến so sánh thành lời chê bai, v́ điều đó dễ tạo ra sự phản kháng
Đặt mục tiêu chung và thực tế: Thay v́ mong muốn có cuộc sống giống ai đó, vợ chồng nên ngồi lại bàn bạc: “Chúng ta mong muốn 5 năm tới sẽ như thế nào? Cần làm ǵ để đạt được?”. Mục tiêu rơ ràng giúp cả hai có động lực thay v́ chỉ ngồi so sánh.
Biết giới hạn với mạng xă hội: Đặt ra nguyên tắc “xem để tham khảo, không xem để so sánh”. Hăy nhớ rằng mỗi tấm h́nh đăng tải là một khoảnh khắc được chọn lọc, không phản ánh đầy đủ thực tế.
Thực hành ḷng biết ơn: Hằng ngày, vợ chồng có thể cùng nhau liệt kê 3 điều nhỏ bé mà ḿnh biết ơn ở nhau. Điều này giúp họ nhận ra hạnh phúc đang hiện hữu, thay v́ luôn thấy ḿnh thiếu thốn.
Học cách kiên nhẫn với hôn nhân: Hạnh phúc gia đ́nh không thể có ngay lập tức. Nó giống như một khu vườn, cần thời gian, sự vun đắp và cả những mùa thử thách. So sánh với vườn hoa nhà bên chỉ khiến bạn bỏ bê mảnh đất của ḿnh.
Hội chứng so sánh với gia đ́nh khác là một “cái bẫy vô h́nh” mà nhiều vợ chồng trẻ đang vướng phải. Nó có thể xuất phát từ sự ngưỡng mộ, nhưng nếu không tỉnh táo, dễ biến thành áp lực và sự bất măn. Hạnh phúc không đến từ việc gia đ́nh ḿnh giống ai đó, mà từ việc cả hai cùng đồng hành, nỗ lực và trân trọng hành tŕnh riêng. Khi biết đặt niềm tin vào nhau và nh́n vào những giá trị thật, vợ chồng trẻ sẽ nhận ra rằng tổ ấm của ḿnh đă đủ đầy theo một cách rất riêng.