'Những ǵ bắt đầu ở Gaza sẽ kết thúc ở Gaza', đó là tuyên bố cứng rắn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong bối cảnh Israel đẩy mạnh huy động lực lượng dự bị quy mô lớn và tăng cường không kích nhằm giành quyền kiểm soát Thành phố Gaza.
Chiến sự Israel – Hamas, bùng phát từ ngày 7/10/2023, đă bước sang giai đoạn leo thang mới. Ngày 2/9, hàng chục ngh́n quân dự bị Israel được lệnh nhập ngũ, đánh dấu đợt huy động lớn nhất kể từ đầu xung đột. Lực lượng Pḥng vệ Israel (IDF) dự kiến triển khai 40.000 – 50.000 binh sĩ trong giai đoạn đầu, nâng tổng quân dự bị huy động lên khoảng 130.000 người. Các đơn vị dự bị sẽ được huấn luyện bổ sung và thay thế lực lượng chính quy tại Bờ Tây và miền Bắc trước khi tham gia chiến dịch chiếm đóng Thành phố Gaza.
Khói bốc lên từ Dải Gaza sau một cuộc không kích, nh́n từ phía Israel gần biên giới với Gaza, ngày 7/8/2025. Ảnh: Reuters
Phát biểu tại lễ huy động quân, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhấn mạnh: “Chúng ta đang hành động để đánh bại Hamas, nhưng trên con đường đó, chúng ta đă cùng nhau đạt được những thành tựu to lớn bởi v́ chúng ta đă phá vỡ trục Iran ở Gaza, ở Lebanon với Hezbollah, với chế độ Assad đă sụp đổ, với chính Iran đă đe dọa chúng ta bằng những mối đe dọa hiện hữu mà chúng ta đă cùng nhau loại bỏ, và giờ đây là cả với Houthis. Nhưng những ǵ bắt đầu ở Gaza, phải kết thúc ở Gaza”.
Tuy nhiên, kế hoạch huy động quy mô lớn gặp trở ngại khi tỷ lệ quân dự bị tŕnh diện thấp hơn kỳ vọng do áp lực từ các đợt tái ngũ liên tục, khó khăn tài chính và phản đối chính trị. Truyền thông Israel cho biết hơn 350 quân nhân dự bị tuyên bố sẽ không tham gia nếu được lệnh tiến vào Gaza, trong khi ngay cả lực lượng chính quy cũng đă bị thu hẹp quy mô đại đội và trung đội.
Về ngoại giao, nỗ lực ḥa giải vẫn bế tắc. Israel chưa phản hồi đề xuất ngừng bắn do Qatar và Ai Cập làm trung gian, vốn đă được Hamas chấp thuận. Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty kêu gọi Liên minh châu Âu gia tăng sức ép buộc Israel tuân thủ luật pháp quốc tế, đồng thời khẳng định giải pháp hai nhà nước là con đường duy nhất để đảm bảo an ninh lâu dài. Đến nay, 147 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc đă công nhận Nhà nước Palestine; một số nước châu Âu như Na Uy, Tây Ban Nha, Ireland và Slovenia đă chính thức công nhận kể từ khi xung đột bùng phát. Pháp dự kiến đưa ra quyết định tương tự trong khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tháng 9 này.
Trong lúc này, giao tranh đang tiếp tục ác liệt. Các cuộc không kích và pháo kích khiến ít nhất 100 người Palestine thiệt mạng, trong đó có 35 người ở Thành phố Gaza. Ước tính gần 75% Dải Gaza hiện nằm dưới sự kiểm soát của Israel; hơn 1.000 ṭa nhà bị phá hủy, hàng ngh́n người mất nhà cửa và nhiều người bị mắc kẹt dưới đống đổ nát. Liên Hợp Quốc cảnh báo chiến sự kéo dài gần hai năm qua đă khiến hàng chục ngh́n người thiệt mạng và đẩy Gaza đến bờ vực thảm họa nhân đạo.
Giới phân tích nhận định tuyên bố “những ǵ bắt đầu ở Gaza sẽ kết thúc ở Gaza” thể hiện quyết tâm quân sự của Thủ tướng Netanyahu trong chiến dịch chống Hamas, song cũng phản ánh áp lực chính trị và xă hội trong nước khi chiến sự kéo dài gần hai năm. Động thái leo thang này có thể khiến Israel đối mặt thêm phản đối quốc tế, khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng và bài toán khó về giải pháp chính trị. Giữa ṿng xoáy bạo lực, giải pháp hai nhà nước tiếp tục được coi là lối thoát duy nhất để chấm dứt xung đột.