[therealrtz]

Tổng Thư ký NATO Mark Rutte thừa nhận thực trạng Moscow đang nắm giữ nhiều vùng lãnh thổ Ukraine trước chiến tranh và để ngỏ việc một thỏa thuận hòa bình trong tương lai có thể dựa trên hiện trạng này ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ ở Alaska khiến Kiev lo ngại về nguy cơ nhượng bộ chiến lược.

Tổng Thư ký NATO Mark Rutte mô tả hội nghị thượng đỉnh sắp tới giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska là thời khắc then chốt để thử nghiệm thiện chí của Moscow trong việc chấm dứt chiến tranh tại Ukraine. Trả lời ABC News, ông Rutte nhấn mạnh cuộc gặp, dự kiến diễn ra ngày 15/8, sẽ tập trung vào vấn đề lãnh thổ, các đảm bảo an ninh và bảo vệ chủ quyền của Ukraine, bao gồm quyền tự quyết về tương lai, không hạn chế quân sự hay sự hiện diện của NATO ở biên giới phía Đông.

"Thứ Sáu tuần tới sẽ rất quan trọng vì sẽ thử thách ông Putin xem ông ấy nghiêm túc đến mức nào trong việc chấm dứt cuộc chiến khủng khiếp này", Tổng thư ký NATO nhấn mạnh.

Ông Rutte cũng thừa nhận thực tế khó khăn rằng Nga hiện kiểm soát một phần lãnh thổ Ukraine trước chiến tranh. Ông lưu ý bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai có thể bao hàm việc “công nhận trên thực tế” quyền kiểm soát này, song đây phải là sự công nhận mang tính thực tiễn chứ không phải công nhận chính thức về mặt chính trị. Các cuộc thảo luận sẽ hướng tới vượt qua lệnh ngừng bắn để thiết lập cơ chế an ninh lâu dài cho Ukraine.

"Khi nói đến các cuộc đàm phán toàn diện, và chúng ta hãy hy vọng rằng thứ Sáu sẽ là một bước quan trọng trong quá trình đó... Vấn đề sẽ là về lãnh thổ", ông Rutte nói.

Bất chấp một số ý kiến chỉ trích - như của cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton - cho rằng hội nghị có thể vô tình trao “phần thưởng” cho Nga, ông Rutte phản bác. Ông dẫn chứng lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump, như áp thuế 25% với Ấn Độ - một khách hàng lớn của Nga, và nối lại cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine do châu Âu tài trợ nhưng Mỹ cung ứng, coi đây là minh chứng cho quyết tâm vừa gây áp lực với Nga vừa tìm cách kết thúc chiến tranh.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cũng gợi ý rằng một giải pháp khả thi nhiều khả năng sẽ dựa trên đường giới tuyến hiện tại giữa hai bên.

Tuy nhiên, Ủy ban châu Âu cảnh báo Mỹ không nên chấp nhận một thỏa thuận trao đổi lãnh thổ thiên lệch gây bất lợi cho Ukraine.

Các ngoại trưởng EU sẽ họp trực tuyến để bàn sâu hơn về vấn đề này. Đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại Kaja Kallas khẳng định Ukraine và EU phải tham gia vào mọi vòng đàm phán, cảnh báo rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng không được tạo điều kiện cho Nga tiếp tục gây hấn.

Về phần mình, ngày 9/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tái khẳng định sẽ không chấp nhận bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ nào để kết thúc cuộc chiến với Nga.

"Câu trả lời cho vấn đề lãnh thổ Ukraine đã được ghi rõ trong Hiến pháp. Không ai được phép và cũng không thể đi chệch khỏi điều đó. Người Ukraine sẽ không tặng đất của mình cho bất kỳ ai", ông Zelensky nhấn mạnh trong thông điệp tối 9/8, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng các cuộc hòa đàm giữa Moscow và Kiev "nhiều khả năng sẽ bao gồm một số hình thức trao đổi lãnh thổ".

Tổng thống Zelensky nói thêm rằng người dân Ukraine xứng đáng được sống trong hòa bình, nhưng đó phải là một nền hòa bình "trong danh dự", đồng thời kêu gọi các đối tác quốc tế hiểu rõ nguyên tắc này.

Trong khi đó, chính trường Đức tiếp tục tranh cãi về viện trợ xã hội cho người tị nạn Ukraine. Lãnh đạo đảng cực hữu AfD Tino Chrupalla kêu gọi chấm dứt các khoản chi này, và nhấn mạnh “chiến tranh này không phải của chúng ta”, đồng thời khẳng định nhiều vùng Ukraine “thân Nga”. Quan điểm này tương đồng với một số lãnh đạo địa phương ở Đức, những người chỉ trích trợ cấp làm giảm động lực làm việc của người tị nạn.

VietBF@ Sưu tập