[june04]

Các nhà khoa học phát hiện sự tương tự về mặt di truyền có thể khiến những người hoàn toàn xa lạ giống nhau đến mức không thể phân biệt.

Hàng nghìn người tụ tập ở Công viên quảng trường Washington ở New York hôm 27/10 để tham gia cuộc thi tìm người giống nam diễn viên Timothée Chalamet nhất. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người giống Chalamet gọi là người song trùng, có những đặc điểm di truyền tương tự nhau dù không liên quan về mặt sinh học. Các nhà khoa học phát hiện nhiều khả năng mỗi người đều có một người song trùng ở đâu đó, theo National Geographic.

Manel Esteller, nhà di truyền học phân tử ở Viện nghiên cứu bệnh bạch cầu Carreras ở Tây Ban Nha, kiểm tra những điểm tương đồng về gene giữa những người giống nhau trong loạt ảnh "I’m not a look-alike!" của nhiếp ảnh gia người Pháp - Canada François Brunelle. Brunelle giúp Esteller liên hệ với các cặp "người lạ song sinh" trong ảnh chụp của ông trên khắp thế giới. Họ gửi mẫu vật di truyền ở dạng mẫu phết ở họng. Esteller và cộng sự mất 4 năm thu thập và tìm tương quan trong dữ liệu di truyền trước khi công bố kết quả nghiên cứu năm 2022.

Đầu tiên, nhóm nghiên cứu xác định cặp nào giống nhau nhất. "Đó là một quá trình rất khách quan. Những người này được kiểm tra bởi 3 thuật toán nhận dạng gương mặt mà cảnh sát và sân bay sử dụng. Các cặp mà thuật toán không thể phân biệt giữa hai người được lựa chọn để nghiên cứu sâu hơn", Esteller cho biết.

Hệ gene của cặp song trùng được so sánh trực tiếp cùng với bản đồ di truyền biểu sinh (thay đổi hóa học với ADN ảnh hưởng tới cách nó biểu thị) và hệ vi sinh vật. Kết luận của Esteller là trong khi bản đồ di truyền biểu sinh và hệ vi sinh vật của họ hoàn toàn khác biệt, những người giống nhau không liên quan có cùng nhiều phần đặc trưng trong cấu tạo gene. Theo ông, trình tự gene kiểm soát các đặc điểm như cấu trúc xương, màu da, độ giữ nước, tất cả đều ảnh hưởng tới diện mạo. Ở hệ gene người, những trình tự này bao gồm vị trí đa kiểu hình trong đó cặp base ADN có các biến thể khác nhau và người song trùng chia sẻ cùng biến thể.

So sánh di truyền xác nhận những người siêu giống nhau trong nghiên cứu thực sự không liên quan, sự tương đồng về hình dáng và hệ gene. Thông qua nghiên cứu, Esteller hy vọng có thể thúc đẩy khoa học chẩn đoán bằng cách sử dụng nhận dạng gương mặt để phát hiện sớm bệnh di truyền hiếm gặp ở trẻ em.

Một nhà khoa học khác sử dụng dự án của Brunelle làm cơ sở cho nghiên cứu khoa học là Nancy Segal, giáo sư tâm lý học ở Đại học California Fullerton, giám đốc kiêm nhà sáng lập Trung tâm nghiên cứu song sinh. Nghiên cứu của bà tập trung vào các cặp song sinh, nhưng khi biết tới dự án của Brunelle, bà nhận ra cơ hội giải đáp một chủ đề khoa học gây tranh cãi.

"Một số nhà khoa học cho rằng sự tương đồng tính cách của cặp song sinh không phải do đặc điểm giống nhau về di truyền, mà do mọi người đối xử với họ giống nhau dựa trên diện mạo. Nếu nhận định của họ đúng, vậy người song trùng hẳn phải giống nhau về mặt tính cách bởi họ giống như cặp sinh đôi được nuôi riêng biệt", Segal nói.

Segal tiếp cận những người giống nhau trong bộ ảnh của Brunelle cũng như vài cặp bà gặp trong đời thực, sau đó đưa họ bảng trắc nghiệm tính cách để đo độ cởi mở, tính tự chủ, hướng ngoại, hòa đồng và ổn định. Bảng điểm của họ được so sánh với các cặp song sinh khác. Segal nhận thấy người song trùng không có khả năng chia sẻ cùng đặc điểm tính cách. Họ cũng không giống nhau khi Segal đo lòng tự tôn của họ. "Những người giống nhau không liên quan này có tính cách thực sự rất khác biệt", bà kết luận.