Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và Tổng thống Nga Vladimir Putin đặt mục tiêu định h́nh một trật tự thế giới mới khi nhà lănh đạo Trung Quốc rời Moscow kết thúc chuyến thăm Nga sáng nay 22/3 theo giờ địa phương.
Reuters cho biết, khi Chủ tịch Tập Cận B́nh rời đi, ông nói với Tổng thống Putin: "Bây giờ có những thay đổi chưa từng xảy ra trong 100 năm. Khi chúng ta ở bên nhau, chúng ta sẽ thúc đẩy những thay đổi này."
"Tôi đồng ư" - Tổng thống Putin nói. Ông Tập trả lời: “Xin giữ ǵn sức khỏe”.
Theo TASS, máy bay của nhà lănh đạo Trung Quốc cất cánh từ sân bay Vnukovo-2 của Mátxcơva sau chương tŕnh hội đàm kéo dài hai ngày với người đồng cấp Nga Vladimir Putin, cả hội đàm riêng và mở rộng.
Lễ tiễn Chủ tịch Trung Quốc được tổ chức long trọng với quốc kỳ và quốc ca của hai nước, thảm đỏ trải tới máy bay và dàn quân nhạc. Phó Thủ tướng Nga Dmitry Chernyshenko, Thứ trưởng Ngoại giao Andrey Rudenko và một số quan chức khác tiễn ông Tập Cận B́nh tại sân bay.
Chuyến thăm cấp nhà nước của Tập Cận B́nh tới Nga đă bắt đầu từ 20/3. Chủ tịch Trung Quốc đă mời người đồng cấp Nga thăm Trung Quốc trong cuộc gặp không chính thức. Sau hội đàm, hai bên đă ra Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện trong thời kỳ mới.
Trong chuyến thăm, ông Tập và ông Putin coi nhau như những người bạn thân thiết, đưa ra các cam kết hợp tác kinh tế và mô tả mối quan hệ giữa hai nước là tốt đẹp nhất từ trước đến nay.
"Họ (các nhà lănh đạo) chia sẻ quan điểm rằng mối quan hệ này đă vượt xa phạm vi song phương và có tầm quan trọng thiết yếu đối với bối cảnh toàn cầu và tương lai của nhân loại" - tuyên bố do Trung Quốc đưa ra cho biết.
Ông Putin nói trên trang web của Điện Kremlin: "Chúng tôi đang đoàn kết làm việc để h́nh thành một trật tự thế giới đa cực công bằng và dân chủ hơn, trật tự này phải dựa trên vai tṛ trung tâm của Liên Hợp Quốc, Hội đồng Bảo an, luật pháp quốc tế, các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc”.
Trong tuyên bố chung trước đó, hai nhà lănh đạo đă cáo buộc phương Tây phá hoại sự ổn định toàn cầu và NATO đang tiến vào khu vực châu Á-Thái B́nh Dương, nhưng khẳng định mối quan hệ đối tác chặt chẽ giữa Trung Quốc và Nga không tạo thành một "liên minh quân sự-chính trị".
Về vấn đề Ukraine, Tổng thống Vladimir Putin nói rằng ông sẵn sàng đón nhận đề xuất ḥa b́nh của nhà lănh đạo Trung Quốc "khi phương Tây và Kiev sẵn sàng". Trước đó Trung Quốc đă công bố kế hoạch ḥa b́nh 12 điểm, kêu gọi ngừng bắn sau đó là đàm phán để giải quyết chiến tranh vào tháng trước.
Nhà lănh đạo Trung Quốc cũng được cho là đang cân nhắc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Tuy nhiên, đề xuất ḥa b́nh của Trung Quốc phần lớn bị phương Tây hoài nghi v́ Moscow không lên án cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
B́nh luận về cuộc gặp giữa ông Tập và ông Putin, Nhà Trắng cho biết quan điểm của Trung Quốc là không công bằng và kêu gọi Bắc Kinh gây áp lực buộc Nga phải rút khỏi lănh thổ có chủ quyền của Ukraine nhằm chấm dứt cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai.
Phương Tây coi kế hoạch ḥa b́nh của Trung Quốc là một mưu đồ câu giờ cho Nga để tập hợp lại lực lượng và củng cố quyền kiểm soát lực lượng Nga trên các vùng lănh thổ của Ukraine đă bỏ phiếu sáp nhập vào Nga.
B́nh luận về chuyến thăm Nga của ông Tập Cận B́nh, cựu ngoại trưởng Nam Tư, Zivadin Jovanovic, nói với TASS rằng chuyến thăm là một sự kiện tầm cỡ thế giới, nhằm tạo ra một trật tự thế giới đa cực mới,
"Tôi chắc chắn rằng các cuộc hội đàm của họ sẽ có tác động tích cực lớn như một kế hoạch để mở rộng hơn nữa hợp tác song phương, để tăng cường quan hệ đối tác chiến lược không hạn chế, đồng thời điều phối thành công hơn nữa các nỗ lực chung nhằm thúc đẩy những thay đổi tích cực trên toàn cầu và tạo ra một trật tự thế giới đa cực mới dựa trên các nguyên tắc b́nh đẳng chủ quyền, không can thiệp vào công việc nội bộ và cùng tồn tại ḥa b́nh" - ông Jovanovic nói.
"Các cuộc đàm phán sẽ góp phần củng cố hơn nữa các thể chế đa phương như SCO, BRICS, EAEU, Ngân hàng Phát triển Mới và các cơ chế mới cho các khu định cư quốc tế không qua trung gian. t́nh h́nh ở Ukraine thông qua đối thoại, có tính đến gốc rễ các vấn đề và nguyên tắc an ninh công bằng" - ông Jovanovic nói.
VietBF@sưu tập