Điện Kremlin khẳng định Nga không có ư định đổi tù binh từ nhà máy Azovstal lấy Viktor Medvedchuk, một tài phiệt Ukraine thân Moskva, dù Medvedchuk yêu cầu.
"Medvedchuk là công dân Ukraine, không liên quan ǵ đến Nga và cũng không phải quân nhân", phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 23/5 cho hay. "Binh lính Ukraine và các thành viên của đơn vị Azov theo chủ nghĩa tân phát xít thuộc Vệ binh Quốc gia Ukraine là thể loại khác".
B́nh luận được đưa ra sau khi Leonid Slutsky, thành viên cấp cao trong phái đoàn đàm phán của Nga với Ukraine, hôm 21/5 nói rằng chính phủ, đảng Dân chủ Tự do Nga và các cơ quan liên quan ở Moskva đang cân nhắc khả năng đổi tù binh Tiểu đoàn Azov của Ukraine lấy Medvedchuk, tài phiệt bị Kiev bắt hồi tháng 4.
Ông Peskov khẳng định trao đổi tù binh là vấn đề của quân đội, đồng nghĩa bất kỳ yêu cầu nào liên quan trao đổi tù binh Ukraine từ nhà máy Azovstal lấy tù binh Nga đều phải thông qua Bộ Quốc pḥng.
Viktor Medvedchuk trong video do cơ quan an ninh Ukraine công bố hôm 23/5. Ảnh: SBU.
Doanh nhân Medvedchuk, 67 tuổi, đồng thời là lănh đạo đảng Đối lập v́ Cuộc sống của Ukraine, được cho là đă trở nên giàu có nhờ nguồn dầu mỏ Nga và mối quan hệ thân cận với Điện Kremlin. Tạp chí Forbes ước tính Medvedchuk có khối tài sản trị giá khoảng 620 triệu USD.
Đảng của Medvedchuk, từng là phe đối lập lớn nhất trong quốc hội Ukraine, theo đuổi chương tŕnh nghị sự ủng hộ Moskva trước khi ông bị buộc tội phản quốc hồi tháng 5/2021, với cáo buộc bán bí mật quân sự cho Nga và khai thác tài nguyên thiên nhiên ở Crimea theo yêu cầu từ Moskva. Medvedchuk phủ nhận hành vi sai trái và bị quản thúc tại gia trước khi bỏ trốn hồi tháng 2, chỉ vài ngày sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Medvedchuk bị cơ quan an ninh Ukraine SBU bắt tháng trước sau một chiến dịch đặc biệt và hiện bị quản thúc. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó đề xuất trao đổi Medvedchuk với các tù nhân chiến tranh Ukraine bị Nga bắt.
SBU hôm qua công bố video cho thấy Medvedchuk cáo buộc cựu tổng thống Petro Poroshenko và chính phủ của ông tư nhân hóa một phần đường ống dẫn khí đốt từ Nga và Belarus tới Ukraine và EU. Tổng thống Zelensky đă ra lệnh quốc hữu hóa đường ống ở Ukraine vào tháng 2.
Medvedchuk cũng cáo buộc cựu tổng thống yêu cầu ông cung cấp than bất hợp pháp từ các khu vực ly khai phía đông Donbass, đồng thời đề nghị Nga đổi tù binh Ukraine lấy tài phiệt này.
"Tôi muốn yêu cầu Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky trao đổi tôi để lấy những người bảo vệ Ukraine và cư dân Mariupol", Medvedchuk nói.
Trong khi đó, luật sư của Mevdechuk cho biết video là màn dàn dựng của SBU.
Quân đội Nga tuần trước thông báo toàn bộ 2.439 binh sĩ Tiểu đoàn Azov trong nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol đă đầu hàng, trong khi Kiev chưa xác nhận con số. Phần lớn binh sĩ Ukraine được đưa tới trại giam ở thị trấn Yelenovka, ngoại ô thành phố Donetsk, trong khi thương binh được chuyển tới điều trị tại một bệnh viện ở khu vực do lực lượng của Cộng ḥa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng kiểm soát.
Ṭa án Tối cao Nga dự kiến xem xét đề nghị coi Tiểu đoàn Azov là "tổ chức khủng bố" vào ngày 26/5, động thái có thể làm phức tạp thêm việc trao đổi những tù nhân này.
Tiểu đoàn Azov, vốn là lực lượng dân quân theo chủ nghĩa dân tộc, đă gia nhập Vệ binh Quốc gia Ukraine và trở thành lực lượng ṇng cốt chống lại quân đội Nga ở Mariupol, nơi diễn ra những trận giao tranh ác liệt nhất trong chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine.
Tuy nhiên, Moskva từ lâu coi tiểu đoàn là hiện thân của chủ nghĩa dân tộc cực đoan chống Nga. Denis Pushilin, lănh đạo Cộng ḥa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng, cho rằng binh sĩ Ukraine ở nhà máy Azovstal nên bị đưa ra xét xử.