Loại vũ khí cực kỳ lợi hại Nga chưa tung ra ở Ukraine: Chúng "biến" đi đâu? Một câu hỏi được đặt ra là nếu Quân đội Nga ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào máy bay không người lái (UAV), tại sao sự hiện diện của chúng không được ghi nhận ở Ukraine?
MÁY BAY KHÔNG NGƯỜI LÁI NGA "BIỆT TÍCH" Ở UKRAINE
Trong số những bí ẩn về cuộc tiến công chậm hơn dự kiến của Nga vào Ukraine là sự vắng mặt khác thường của các loại máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ mà Quân đội Nga đă từng sử dụng ngày càng hiệu quả trong các chiến dịch và những cuộc tập trận quân sự gần đây.
Tất nhiên, vẫn có lư do để tin rằng máy bay không người lái của Nga đang được sử dụng rộng răi hơn ở Ukraine so với những ǵ người ta nhận thấy và tác dụng của chúng đang bị che lấp bởi những sai sót khác trong quá tŕnh thực hiện chiến dịch hiện tại.
Trong thập kỷ qua, Quân đội Nga đă không ngừng nỗ lực phát triển các hệ thống máy bay không người lái do thám cho riêng ḿnh. Họ cũng đă phát triển học thuyết và kỹ năng sử dụng UAV thực chiến ở Syria, Nagorno-Karabakh và ở miền Đông Ukraine.
Theo khái niệm hoạt động tiêu chuẩn của Nga, UAV đóng vai tṛ như "tai mắt" trên không: Quan sát lănh thổ xung quanh, chuyển tiếp dữ liệu giữa đội ngũ chỉ huy và lực lượng triển khai, đồng thời xác định và bám bắt các mục tiêu rồi sau đó tiêu diệt bằng hỏa lực bộ binh, xe tăng, pháo binh hay tàu chiến.
V́ vậy, nếu Quân đội Nga ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào UAV, tại sao sự hiện diện của chúng không được ghi nhận ở Ukraine? Tại sao đà tiến quân ban đầu của Quân đội Nga lại kéo theo khá nhiều thương vong mà không dùng tới sự hỗ trợ của UAV?
Binh lính Nga sử dụng UAV trinh sát Eleron-3 trong các cuộc tập trận tuần tra chiến đấu và chống phá hoại ngày 28 tháng 1 năm 2022. Ảnh: TASS
ĐÂU CÓ THỂ LÀ NGUYÊN NHÂN?
Chưa kể tới công tác chuẩn bị, huấn luyện đào tạo hay động lực chiến đấu th́ có thể điểm qua một số lư do khả dĩ như sau:
Đầu tiên, có thể là do mạng lưới pḥng không và hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine dường như vẫn đang hoạt động tốt, gây cản trở nỗ lực của Nga trong việc đưa máy bay không người lái của họ vào sử dụng.
Một vấn đề khác nữa là mặc dù trước đây Quân đội Nga đă thành công với các UAV nhỏ hơn, nhưng kế hoạch mua sắm các máy bay không người lái lớn hơn và có khả năng hơn mới chỉ được Bộ Quốc pḥng nước này thông qua gần đây.
Lư do tiếp theo là có thể chúng ta không quan sát thấy các máy bay không người lái mà Nga sử dụng. Tổng thống Belarus Lukashenko gần đây nói rằng các UAV trinh sát đă hoạt động trên lănh thổ Ukraine ngay những giờ đầu của chiến dịch quân sự do Nga phát động.
Có khả năng là, cho dù số lượng video ghi lại được chia sẻ rộng răi trên các phương tiện truyền thông, hầu hết những người quan sát chỉ đơn giản là không thể nh́n thấy những chiếc UAV khá nhỏ bé này.
Máy bay không người lái Orlan-10, được sử dụng rộng răi bởi quân đội Nga, là một phần của cuộc tập trận bầy đàn ở Kavkaz-2020. Ảnh: BQP Nga
Hầu hết các máy bay không người lái của Quân đội Nga là những mẫu tương đối nhỏ, nhẹ, một số thậm chí c̣n được thiết kế để phóng bằng tay. Các máy bay không người lái tạo nên phần lớn phi đội ISR của Nga, gồm Granat 1, Granat 2, Eleron-3, Zala, Orlan-10, Takhion và Zastava - đều đủ nhỏ để “biến mất” khi chúng tăng đến độ cao hoạt động điển h́nh từ 1 - 1,5 dặm (khoảng 1,6 - 2,4 km).
Cũng cần phải giả định - cho đến khi có bằng chứng xác thực - rằng các UAV đang được sử dụng ở nơi Quân đội Nga đang đạt được thành công lớn hơn: Dùng cho các đơn vị đang tiến về phía bắc từ Bán đảo Crimea.
Bản thân quân đội Ukraine hôm 24/2 cho biết họ đang sử dụng các hệ thống UAV phản công trong cuộc giao tranh dữ dội xung quanh cảng Azov ở Mariupol, cho thấy một số h́nh thức hoạt động bằng máy bay không người lái của Nga đang diễn ra.
Tại thời điểm này, nhiều chuyên gia và nhà quan sát quân sự Nga cảnh báo rằng hoạt động trên có thể sẽ thay đổi trong những ngày tới khi Quân đội Nga tổ chức lại đội h́nh và thắt chặt các tuyến hậu cần tiếp tế của họ.
Vậy nên, một vài ngày tới sẽ là khoảng thời gian cho biết liệu các lực lượng Nga có đang điều chỉnh hoạt động của ḿnh hay không.
VietBF@ sưu tập