[june04]

Báo cáo mới cho thấy ô nhiễm không khí làm suy giảm tuổi thọ của hàng tỷ người, là mối đe dọa lớn hơn thuốc lá, chiến tranh hay HIV/AIDS.

Theo báo cáo Chỉ số Chất lượng Không khí Tuổi thọ (AQLI) của Viện Chính sách Năng lượng, Đại học Chicago (EPIC) công bố hôm 31/8, ở những nước có mức độ ô nhiễm không khí dưới tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trung bình người dân tổn thọ 2,2 năm. Ấn Độ, quốc gia có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất toàn cầu, người dân trung bình tổn thọ 5,9 năm.

Ở miền bắc Ấn Độ, 480 triệu người đang hít thở không khí ô nhiễm cao gấp 10 lần so với bất kỳ nơi nào khác trên trái đất. Tại một số địa phương ở vùng này, bao gồm thành phố Delhi và Kolkata, người dân có thể mất tới 9 năm tuổi thọ nếu mức độ ô nhiễm ghi nhận năm 2019 vẫn giữ nguyên.

5 nước có số năm tổn thọ trung bình cao nhất thế giới đều ở châu Á. Sau Ấn Độ là Bangladesh, nơi người dân trung bình tổn thọ 5,4 năm, tiếp theo là Nepal với 5 năm, Pakistan với 3,9 năm và Singapore với 3,8 năm.

Tác giả báo cáo cho hay ô nhiễm không khí là mối nguy cho tuổi thọ con người lớn hơn chiến tranh, thuốc lá hay HIV/AIDS. Nguyên nhân gây ô nhiễm chủ yếu do sử dụng và sản xuất nhiên liệu hóa thạch đang gây ra "một vấn đề toàn cầu đòi hỏi các chính sách quyết liệt hơn ở mọi mặt".

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thế giới đã có bầu trời sạch hơn, chất lượng không khí tốt hơn khi Covid-19 buộc sản xuất, giao thông đường bộ và hàng không ngừng lại. Nhưng đồng thời, một số khu vực trên thế giới lại bị ô nhiễm không khí nặng hơn do cháy rừng, thời tiết nắng nóng và khô hạn. Ở Mỹ, khói bụi từ các trận cháy rừng tại các bang miền tây lan khắp đất nước, ảnh hưởng chất lượng không khí tại những nơi xa như thành phố New York.

"Những sự kiện đáng chú ý này cho thấy ô nhiễm không khí không chỉ là thách thức toàn cầu mà còn có kết nối với biến đổi khí hậu. Cả hai thách thức chủ yếu do cùng thủ phạm gây ra, đó là phát thải nhiên liệu hóa thạch từ các nhà máy điện, xe cộ và những ngành công nghiệp khác", trích báo cáo.

Các nhà khoa học kêu gọi chính phủ các nước khẩn trương thực hiện các chính sách quyết liệt để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch như than, dầu và gas.

"Chỉ số Chất lượng Không khí Tuổi thọ cho thấy các chính sách gây ô nhiễm nặng phải trả giá bằng tuổi thọ của người dân khắp thế giới", báo cáo có đoạn viết.