Trong khi chính quyền Trung Quốc lúc nào cũng tỏ thái độ tức giận việc Mỹ thân thiết với Đài Loan. Mới đây Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ vừa bỏ phiếu nhất trí phê chuẩn phiên bản dự luật Sáng kiến Bảo vệ và Tăng cường Quan hệ Đồng minh Quốc tế đối với Đài Loan.
Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), các nhà phân tích cho rằng dự luật này báo hiệu sự thay đổi trong thái độ của Mỹ đối với các vấn đề liên quan tới Đài Loan. Thay vì để Đài Loan và Bắc Kinh giải quyết sự khác biệt, Mỹ sẽ hợp tác với Đài Loan để đối phó với Trung Quốc đại lục.
Một ngày sau khi phiên bản dự luật được Thượng viện thông qua, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện cũng phê chuẩn thêm một văn bản nhằm kêu gọi Washington giúp Đài Loan giữ vững quan hệ với các đồng minh ngoại giao trước áp lực từ Bắc Kinh.
Dự luật của Hạ viện Mỹ sẽ ủy quyền cho Bộ Ngoại giao xem xét việc "giảm bớt cam kết kinh tế, an ninh và ngoại giao cho các quốc gia thực hiện những hành động phá hoại nghiêm trọng đối với Đài Loan".
Hạ viện dự kiến bỏ phiếu phê chuẩn dự luật này vào tháng 11. Sau đó, Quốc hội sẽ so sánh phiên bản của hai viện để soạn thảo văn bản cuối cùng cho Tổng thống Donald Trump ký thành luật.
Dự luật trên dự kiến sẽ được thông qua bởi một cuộc bỏ phiếu ở Hạ viện vào tháng 11, và Quốc hội Mỹ sau đó sẽ so sánh phiên bản của lưỡng viện để soạn thảo văn bản cuối cùng cho Tổng thống Donald Trump ký chính thức thành luật.
Hai phiên bản dự luật của lưỡng viện Mỹ gần như giống hệt nhau, chỉ khác biệt là Thượng viện còn kêu gọi chính quyền của ông Trump cân nhắc ký kết thỏa thuận thương mại tự do với Đài Loan.
Hãng thông tấn Đài Loan CNA cho biết, Hạ viện Mỹ cho rằng chính quyền Washington nên giúp Đài Loan tham gia vào các tổ chức quốc tế với tư cách là thành viên hoặc quan sát viên. Mỹ cũng nên vận động hành lang vì lợi ích của Đài Loan khi Mỹ thỏa thuận với Trung Quốc.
Trung Quốc từ lâu luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ cần thống nhất và không ngừng gây áp lực đối với hòn đảo này, và không loại trừ phương án thống nhất bằng vũ lực nếu cần thiết - thông điệp đã được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra hồi đầu năm nay.
Trung Quốc cũng đã nhiều lần triển khai máy bay, tàu chiến xung quanh đảo trong các cuộc tập trận vài năm qua và tìm cách cô lập Đài Loan, đồng thời gia tăng sức ép nhằm khiến hòn đảo tự trị này mất đi nhiều đồng minh ngoại giao.
Hiện nay, Đài Loan chỉ có quan hệ chính thức với chỉ 16 quốc gia, hầu hết tất cả những nước nhỏ, kém phát triển ở khu vực Trung Mỹ và Thái Bình Dương, như Belize và Nauru. Kể từ khi bà Thái Anh Văn lên làm lãnh đạo Đài Loan vào năm 2016, 5 quốc gia bao gồm Burkina Faso, Cộng hòa Dominican, Sao Tome và Principe, Panama và El Salvador đã chuyển sang quan hệ với Trung Quốc, và mới đây nhất là quần đảo Solomon.
Tuy Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, song Washington vẫn là đối tác thân cận nhất và là nhà cung cấp vũ khí duy nhất cho hòn đảo tự trị này.