8/5/19
Hôm nay, 08/05/2019, Iran thông báo sẽ ngưng thực hiện một số cam kết trong khuôn khổ hiệp định hạt nhân kư với quốc tế vào năm 2015, để đáp lại việc Hoa Kỳ rút ra khỏi hiệp định này cách đây một năm.
TT Iran Hassan Rohani, phát biểu trong cuộc họp chính phủ tại Teheran ngày 08/05/2019.
Iranian Presidency / AFP
Thông báo này chắc chắc sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa Teheran với Washington.
Trong một tuyên bố đọc trên đài truyền h́nh Nhà nước, tổng thống Rohani thông báo kể từ hôm nay, Iran sẽ ngưng việc gởi ra nước ngoài phần dư thừa của sản lượng uranium được làm giàu.
Theo hiệp định hạt nhân kư với quốc tế, Teheran chỉ được phép giữ lại trên lănh thổ Iran 300 kg uranium được làm giàu với tỷ lệ 3,67%.
Iran cũng sẽ không gởi ra nước ngoài sản lượng nước nặng dư thừa.
Trên nguyên tắc, Teheran chỉ được phép giữ 130 tấn nước nặng.
Tổng thống Rohani nói thêm là trong ṿng 60 ngày, Iran sẽ thương lượng với 5 quốc gia tham gia kư kết hiệp định hạt nhân gồm Pháp, Anh, Đức, Nga và Trung Quốc để t́m ra một giải pháp và bù đắp thiệt hại do các biện pháp trừng phạt của Mỹ về dầu hỏa và ngân hàng.
Ông cũng cảnh báo là nếu sau 60 ngày mà vẫn chưa t́m ra một giải pháp nào th́ Iran sẽ không tuân thủ mức giới hạn 3,67% và sẽ làm giàu chất uranium với những tỷ lệ cao hơn.
Với mức cao hơn 20%, chất uranium được làm giàu có thể được sử dụng vào mục đích quân sự. Ông Rohani c̣n thông báo là Iran cũng sẽ khởi động trở lại công tŕnh xây dựng ḷ phản ứng hạt nhân Arak.
Cuối cùng, tổng thống Rohani cảnh báo là nếu các cường quốc dùng quyết định của Teheran làm cớ để đưa hồ sơ hạt nhân Iran ra trước Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và để ban hành những trừng phạt mới đối với nước này, Teharan sẽ đưa ra những quyết định cứng rắn hơn.
Thông báo của Iran được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Teheran với Washington.
Hôm qua, Hoa Kỳ vừa loan báo điều oanh tạc cơ B-52 đến vùng Vịnh và cùng ngày trong chuyến viếng thăm thăm bất ngờ tại Bagdad, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cáo buộc Iran đang chuẩn bị các cuộc tấn công nhắm vào lực lượng Mỹ trong khu vực.
Trong chuyến viếng thăm Luân Đôn hôm nay, ông Pompeo sẽ cố thuyết phục đồng minh Anh Quốc ủng hộ Hoa Kỳ trong cuộc đối đầu với Iran.
Phản ứng về quyết định nói trên của Iran, thủ tướng Benjamin Netayahu tuyên bố là Israel sẽ không để cho Teheran trang bị vũ khí hạt nhân.
Về phần Trung Quốc, một trong sáu nước c̣n tham gia hiệp định hạt nhân Iran, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Cảnh Sảng kêu gọi tiếp tục duy tŕ hiệp định này.
Trong khi đó, tại Nga, điện Kremlin lên án « áp lực phi lư » mà Iran đang gánh chịu, khiến nước này buộc phải ngưng thực hiện một số cam kết trong hiệp định hạt nhân 2015.
Sau cuộc hội đàm với đồng nhiệm Iran Mohammad Javad Zarif hôm nay, Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov kêu gọi các nước c̣n tham gia hiệp định hạt nhân Iran thực hiện các nghĩa vụ của ḿnh để cứu văn hiệp định này.
Về phần ngoại trưởng Iran, ông cáo buộc ba nước Pháp, Anh, Đức đă không thực hiện bất cứ nghĩa vụ nào của họ trong khuôn khổ hiệp định hạt nhân.
Thanh Phương