Nhà báo Trương Anh Ngọc nói rằng "Tim nhói đau khi Nhà thờ Đức Bà. Buổi sáng, tim nhói đau khi đọc tin Nhà thờ Đức Bà Paris bị cháy đêm qua, tháp mũi tên và một phần mái đă sập trong ngọn lửa điêu tàn.
Đơn giản v́ yêu Paris và nước Pháp, v́ đă bao lần đến Paris đều đặt chân đến đây, rảo bước bên bờ sông Seine, đứng tư lự trên những cây cầu và ngắm nhà thờ cùng với những hàng hàng lớp lớp mái nhà của trung tâm thành phố từ xa, và chụp những tấm ảnh để lưu làm kỉ niệm.
Ảnh nhà báo Trương Anh Ngọc chụp ở Nhà thờ Đức Bà (Paris, Pháp) hè 2016 và 2017.
Không phải những tấm ảnh có mặt ḿnh trong đó như cách người ta vẫn làm, để khẳng định đúng là ḿnh đă đến đó, mà đơn giản là để lưu lại những cảm xúc của bản thân ḿnh lúc đó. Với ḿnh, nơi ấy gắn với nhiều kỷ niệm Paris hơn là tháp Eiffel.
Tiểu thuyết bất hủ “Nhà thờ Đức bà Paris” của Victor Hugo đă góp phần khiến công tŕnh huyền thoại ấy trở thành một di sản của nhân loại. Trong tác phẩm ấy, nhà thờ tượng trưng cho những ǵ thuộc về thần quyền và cường quyền, cho cái ác và sự đè nén về tinh thần, về sự bất công giáng xuống những người dân thường chất chứa những uất ức.
Quasimodo, nhân vật chính của tác phẩm, là một thằng gù xấu xí, mồ côi khốn khổ được người ta đưa về nuôi và trở thành người đánh chuông cho nhà thờ. Nhưng nó biết yêu, yêu say đắm một cô gái Digan có tên Esmeralda, và ở phần cuối tác phẩm, nó đă giết chết người đă cưu mang nó để cứu Esmeralda. Nàng vẫn phải chết, và thằng gù sau đó cũng chết theo.
Nhà thờ th́ vẫn c̣n sừng sững ở đó. Ngoài đời thực, nhà thờ đă bị cháy trong những năm tháng mà nước Pháp chấn động bởi những mâu thuẫn xă hội, những cuộc biểu t́nh và đập phá, những nguy cơ khủng bố. Nhà thờ không cháy hết, may thay, nó đă được cứu, nhưng người dân Paris sáng sau thức dậy sẽ thấy ở chỗ của cái tháp đă tồn tại hơn 8 thế kỉ kia một khoảng trống rỗng đầy nhức nhối và đau đớn. Rồi họ cũng sẽ phải quen với điều đó, giống như người New York đă phải quen với việc ở chỗ của toà tháp đôi bây giờ là một khoảng không, sau khi nó bị tấn công khủng bố ngày 11.9.
Và trong một lúc bần thần v́ nhớ Paris, ḿnh nhớ lại những hành tŕnh ở đó và cả trích đoạn này trong cuốn “Hẹn ḥ với Paris” của ḿnh được xuất bản năm ngoái. Nhưng dù ǵ đi nữa, có một điều không bao giờ thay đổi, “chúng ta luôn có Paris”...
"Mới rồi, khi trở lại Paris cho một chuyến đi ngắn, tôi đă tới bên sông Seine và làm một điều tôi từng muốn làm từ lâu. Ngồi trên một con đường lát đá chạy dọc con sông, đoạn gần Nhà thờ Đức Bà, nhắm mắt lại, tôi bật một đoạn băng đă từng nghe trong những năm quá khứ. Bên tai vang lên tiếng hát của Yves Montand, bản "Sous le ciel de Paris" (Dưới bầu trời Paris): "Hàng ngh́n người/Dưới bầu trời Paris/Sẽ hát đến tối/Bản ḥa ca t́nh yêu/Với khu phố cổ”….
Trong “Casablanca”, nhân vật chính có lần nói, “Chúng ta luôn có Paris”, một cách để nhắn nhủ với người ḿnh yêu, rằng dù có chuyện ǵ đi nữa, họ đă có với nhau rất nhiều kỉ niệm không thể nào quên.
Nhiều người dân Paris cảm thấy đau ḷng khi chứng kiến ngọn lửa lớn thiêu rụi Nhà thờ Đức Bà.
Paris với tôi là kỉ niệm theo nghĩa đen của nó, kỉ niệm về thời quá khứ đă yêu nó mà chưa đặt chân đến đó, là kỉ niệm của những lần đă đến đây khi lớn và trở về, và sẽ là những kỉ niệm có được sau chuyến đi này. Suốt cuộc đời, tôi luôn có Paris, đơn giản v́ tôi chưa từng mất nó.
Bonjour Paris…"
Nhà báo Trương Anh Ngọc là người gắn bó nhiều với nước Pháp, và qua các trang sách, đến với nước Pháp c̣n trước cả nước Ư. Cuốn "Hẹn ḥ với Paris" (xuất bản năm 2018) của anh tràn ngập những kỉ niệm và t́nh cảm với Paris và nước Pháp.