Thanh niên Việt lên tiếng vụ bị đến vùng phóng xạ Nhật. Trước đó công ty Nhật lại phủ nhận điều này. Sự việc đang thu hút sự chú ư của dư luận trong và ngoài nước.
Thực tập sinh Việt Nam giấu danh tính tố cáo công ty xây dựng Nhật Bản đă lừa anh này làm công việc tẩy xạ ở Fukushima
“Nếu sợ, th́ hăy trở về Việt Nam”
Trên tờ Nikkei Asian Review, thanh niên Việt nói rơ anh muốn đến Nhật làm việc sau khi đọc áp phích tại Việt Nam quảng cáo rằng “có thể kiếm được 150.000 yen (hơn 32 triệu đồng)” theo chương tŕnh thực tập sinh kỹ năng ở nước này.
Anh đến Nhật hồi tháng 9/2015 và hợp đồng ghi rơ là sẽ làm việc tại một công ty xây dựng ở tỉnh Iwate liên quan đến “máy móc, tháo dỡ và kỹ thuật dân sự”.
Tuy nhiên trên thực tế, anh lại bị điều đến dọn dẹp, xúc bỏ đất nhiễm xạ tại thành phố Koriyama thuộc tỉnh Fukushima từ tháng10/2015-3/2016. Ngoài ra, anh cũng phải tham gia dỡ bỏ các ṭa nhà trong thị trấn Kawamata trước khi lệnh cấm tiếp cận khu vực bị nhiễm xạ cao này được dỡ bỏ.
Điều đáng chú ư khác là thù lao người này nhận được chỉ có 2.000 yen (gần 430.000 đồng)/ngày, chưa bằng 1/3 mức tiêu chuẩn của Bộ Môi trường Nhật, bên cạnh lương hằng tháng (hơn 32 triệu đồng) dành cho thực tập sinh kỹ năng.
Khi yêu cầu công ty giải thích, thực tập sinh Việt được trả lời: “Nếu sợ, th́ hăy trở về Việt Nam”.
V́ lo sợ nguy cơ đối với sức khỏe nên đến tháng 11/2017, thanh niên Việt này quyết định nghỉ việc.
“Nếu biết đây là công việc khử nhiễm xạ th́ tôi đă không tới Nhật. Tôi lo lắng việc này có thể gây ảnh hưởng tới bản thân và con cái sau này”, Đài NHK dẫn lời thực tập sinh Việt.
Thực tế, trước đó, trên tờ Japan Times, thanh niên Việt này cũng đă về câu chuyện của ḿnh.
Và theo Hiệp hội Công nhân Zedoitsu ở Tokyo - tổ chức đại diện cho quyền lợi của thực tập sinh Việt Nam cho biết, anh ta đúng ra chỉ phải làm công việc liên quan tới chuyên ngành xây dựng th́ lại bị công ty giao nhiệm vụ tới dọn dẹp tại các khu vực bị nhiễm phóng xạ ở Fukushima.
Cũng theo ông Shiro Sasaki - Tổng thư kư Liên đoàn Lao động Zentoitsu, không loại trừ khả năng công ty vi phạm luật hợp đồng lao động, luật tiêu chuẩn lao động và luật an toàn và sức khỏe lao động.
Ông này cũng cho biết thêm rằng liên đoàn đang hỗ trợ lao động Việt Nam, giúp anh ta đ̣i khoản bồi thường thích đáng nếu anh này hoàn thành nốt phần thời gian c̣n lại trong bản hợp đồng kéo dài 3 năm.
Mức lương hàng tháng mà thực tập sinh Việt nhận được hiện nay là 140.000 yen (hơn 30 triệu đồng), tức là chỉ bằng 1/3 so với mức thu nhập của các lao động Nhật làm công việc dọn dẹp tương tự.
Trên thực tế, các công ty Nhật nhận lao động nước ngoài theo hệ thống thực tập sinh phải nộp kế hoạch chi tiết về quá tŕnh đào tạo họ lên cơ quan chức năng của Bộ Tư pháp.
Ông Shiro cho rằng, công ty mà thực tập sinh Việt Nam này đang làm việc có thể giấu các nhiệm vụ anh này được giao trong hồ sơ nộp cho chính phủ.
Cơ quan quản lư khẳng định vùng làm việc an toàn
Trong một diễn biến liên quan, ngay sau khi có phán ảnh, Bộ Tư pháp Nhật Bản xác nhận, thanh niên Việt Nam này đă tới Nhật Bản theo chương tŕnh Thực tập viên kỹ thuật do Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ và làm việc cho một công ty xây dựng ở tỉnh Iwate.
Tuy nhiên, về phía công ty Iwate họ thừa nhận đă giao việc tẩy xạ cho nam thực tập sinh Việt Nam nhưng phủ nhận đây là một vụ lừa đảo.
Ảnh minh họa
"Nam thực tập sinh người nước ngoài đó chỉ làm công việc mà những lao động Nhật Bản khác làm.
Chúng tôi làm nhiều loại công việc, tẩy xạ chỉ là một trong số đó. Địa điểm làm việc là khu dân cư và không đặc biệt nguy hiểm", Nikkei Asian Review dẫn lời lănh đạo doanh nghiệp này, ngày 16/3 đưa tin.
Ông này cũng cho biết công ty đă giải thích tính chất của công việc tẩy xạ với công nhân trước khi họ đi vào khu vực xảy ra thảm họa hạt nhân Fukushima.
"Chúng tôi luôn tổ chức các lớp đào tạo trước khi đưa công nhân đến hiện trường. Thực tế, chúng tôi dành một ngày đào tạo ngay tại văn pḥng đặt ở hiện trường trước khi chúng tôi thực hiện công việc tẩy xạ. Có thể nam thực tập sinh đó không hiểu v́ không biết tiếng Nhật. Nếu cậu ấy hỏi, chúng tôi sẽ giải thích tường tận".
Chúng tôi không phải công ty duy nhất dùng thực tập sinh làm công việc tẩy xạ, chủ tịch Iwate khẳng định.
Ngày 12/3, đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản cũng khẳng định, theo Bộ Tư pháp Nhật Bản các khu vực nhiễm phóng xạ đều được quây và bảo vệ nghiêm ngặt, muốn vào phải qua nhiều hàng rào bảo vệ và phải mặc đồ bảo hộ, đeo đồng hồ đo phóng xạ.
Khu vực nhóm công nhân được đưa đến là khu vực an toàn và có cả người Nhật lẫn người Việt Nam.
Người của Bộ Tư pháp cũng giải thích rằng, luật lao động không cấm việc tuyển dụng người nước ngoài tại các khu vực bị ô nhiễm phóng xạ và theo lư thuyết th́ các nhà tuyển dụng có thể nhờ họ làm công việc này. Tuy nhiên, một chương tŕnh đào tạo nghề cần phải phù hợp với mục tiêu đào tạo.