VBF-Chương tŕnh Eb-5 là 1 chương tŕnh mà chính phủ Mỹ tạo ra là nhằm vào các đại gia muốn có nhu cầu định cư tại Mỹ.Thế nhưng để đạt được các yêu cầu mà Eb-5 đề ra lại không hề dễ dàng một chút nào.Hiện nay có hàng ngàn người Trung Quốc định cư ở Mỹ theo diện chương tŕnh EB-5 (định cư theo diện đầu tư kinh tế) mỗi năm.
Reuters dẫn số liệu từ cơ quan công quyền cho biết, người Trung Quốc đă chiếm gần hết (85%) trong tổng số 10.300 visa được cấp cho chương tŕnh BE-5 trong năm 2014. (Chính phủ Mỹ chỉ giới hạn số visa cho hàng năm cho chương tŕnh này là 10.000.)
Một nhà làm luật của Mỹ đă phải kêu lên: Chương tŕnh EB-5 đă bị người Trung Quốc khuynh đảo!
Trong khi đó, một khảo sát của tạp chí nổi tiếng của giới thượng lưu Trung Quốc - Hurun Report cho biết, có đến 64% người giàu Trung Quốc (sở hữu 3 triệu USD trở lên) đă hoặc đang có kế hoạch di cư ra nước ngoài với 52% trong số đó chọn Mỹ, 21% chọn Canada, 9% chọn Úc...
Vấn đề định cư theo diện đầu tư kinh tế (EB-5 Visa) được quy định theo Đạo luật Di trú năm 1990 (Immigrant Act of 1990). Theo đó, người ngoại quốc đầu tư vào các sơ sở kinh tế của Mỹ đáp ứng được những tiêu chuẩn nhất định về nguồn vốn, hoạt động kinh doanh và tạo được một số việc làm sẽ được xét định cư tại Mỹ cho bản thân nhà đầu tư và gia đ́nh của họ (Green Card và citizenship, tức thường trú nhân và quốc tịch).
Chương tŕnh này có những tiêu chuẩn và quy định khắt khe, mà không phải hồ sơ nào cũng được chấp thuận. Theo số liệu của cơ quan quốc tịch và di trú Mỹ (USCIS), chỉ có 39% hồ sơ được chấp thuận.
Ở đây tôi chỉ tóm tắt 3 điểm căn bản: Số vốn đầu tư tối thiểu, tính chất của cơ sở hay dự án thương mại, khả năng tạo ra một số lượng việc làm nhất định.
1. Vốn đầu tư tối thiểu
Số vốn đầu tư tối thiểu (minimum capital investment) là 1 triệu USD vào một dự án hay một cơ sở thương mại mới (new commercial enterprise). Hoặc 500.000 USD nếu đầu tư vào những khu vực hay những dự án đặc biệt, được sự chuẩn thuận của chính quyền liên bang (qualifying areas).
Số tiền đầu tư cần phải có nguồn gốc rơ ràng, ví dụ phải từ một tài khoản ngân hàng của bản thân hoặc công ty của nhà đầu tư.
Trong các tiêu chuẩn th́ phần về khoản vốn đầu tư là rơ ràng nhất và có lẽ, có nhiều người có khả năng. Tuy nhiên, các điều kiện về tính chất của dự án và phần tạo việc làm là rất phức tạp.
2. Tính chất kinh tế của cơ sở, dự án thương mại
Không phải đầu tư vào bất cứ dự án kinh tế hay cơ sở thương mại nào 1 triệu USD là bạn đă đáp ứng được yêu cầu.
Theo quy định của luật này, đó phải là một dự án hay một cơ sở thương mại được thiết lập từ sau tháng 11.1990. Nếu là một cơ sở đă có từ trước năm 1990, th́ khoản đầu tư của bạn phải tạo ra một sự gia tăng doanh số và việc làm ít nhất là 40% so với đơn vị kinh doanh cũ.
Với trường hợp đầu tư 500.000 USD, bạn phải t́m kiếm một dự án đă được cơ quan di trú (USCIS), cơ quan thuế (IRS) và Bộ Lao động Mỹ (Employment Development Department) chuẩn thuận. Các dự án hay cơ sở thương mại này nhằm mục tiêu tạo việc làm cho những vùng có tỉ lệ thất nghiệp cao, hoặc nghiêng về mục đích phục vụ phúc lợi cộng đồng như bệnh viện, trường học …
Các trung tâm khu vực (regional centers) được lập ra như những công ty quản lư loại dự án này. Nhưng các trung tâm khu vực, không phải thuộc cơ quan nhà nước, mà là những cá nhân, những nhà quản lư đầu tư có khả năng xây dựng nên những đề án kinh tế, đáp ứng được tiêu chuẩn theo luật định và có được sự chuẩn thuận của các cơ quan liên bang nói trên.
Hầu hết hồ sơ có vốn đầu tư 500.000 USD đều t́m kiếm dự án thuộc các regional centers.
Điều đáng chú ư là, nhà quản lư của regional centers có thể chịu trách nhiệm về tính chất dự án nhưng không có nghĩa là đảm bảo tất cả tiêu chuẩn khác đáp ứng được yêu cầu của chương tŕnh EB-5, chẳng hạn như số việc làm mà khoản vốn của bạn tạo ra.
V́ vậy có thể nói là có yếu tố rủi ro khá cao đối với loại đầu tư này.
3. Sử dụng lao động Mỹ
Tiêu chuẩn thứ ba có thể xem là yêu cầu khó nhất của chương tŕnh này: Dự án hay cơ sở thương mại mà khoản vốn đầu tư của bạn bỏ ra phải tạo ra được ít nhất 10 lao động toàn thời gian (full time employment) dành cho người Mỹ (thường trú nhân hoặc công dân) trong ṿng hai năm.
Đây chính là vấn đề phức tạp nhất đối với loại hồ sơ đầu tư ở mức 500.000 USD. Làm thế nào để đảm bảo khoản vốn mà bạn đầu tư cho một dự án thuộc regional centers tạo ra được 10 việc làm trong khoảng thời gian quy định? Trong thực tế, bạn hay đại diện của bạn (các công ty dịch vụ) không có khả năng để kiểm soát vấn đề lao động của các dự án này.
Hồ sơ đầu tư 1 triệu USD có khả năng khắc phục vấn đề lao động nói trên v́ chính bạn và người quản lư của bạn đứng ra tổ chức, điều hành các hoạt động xây dựng và kinh doanh của dự án. Tuy nhiên, trong môi trường kinh tế Mỹ, ít có một cơ sở thương mại với số vốn 1 triệu USD có thể tạo ra được 10 lao động cố định toàn thời gian.
Cho nên, như tôi đă nói trong bài trước, đa số những đầu tư về nhà ở hay bất động sản đều không đáp ứng được tiêu chuẩn quy định của chương tŕnh EB-5 về tính chất kinh tế và tạo ra việc làm. Một dự án bất động sản có khả năng tạo ra 10 lao động tại Mỹ, trước hết phải có hoạt động thương mại và phải có số vốn từ nhiều triệu USD trở lên.
Có thể kết luận rằng, yếu tố quyết định sự thành công cho một hồ sơ EB-5 là phải t́m được một người đại diện có đủ khả năng để thẩm định một dự án, một cơ sở thương mại đáp ứng được tiêu chuẩn về tính chất kinh tế và việc làm của chương tŕnh này.
Trong thực tế, nhiều hồ sơ thông qua các dịch vụ đă đầu tư vào một dự án hay cơ sở kinh tế không thỏa măn các yêu cầu của chương tŕnh này, nên đă bị từ chối. Nhà đầu tư dù đă bỏ ra khoản vốn như quy định và hàng chục ngàn USD chi phí dịch vụ, nhưng không có nghĩa là được đảm bảo sẽ được chấp thuận. Theo số liệu của cơ quan di trú th́ có đến trên 60% hồ sơ của chương tŕnh này bị bác bỏ.
Micheal Hung Nguyen (từ Sacramento, California, USA)
Đề tài về chương tŕnh EB-5 có thể nói là rất rộng, có rất nhiều vấn đề thiết yếu không thể đề cập đầy đủ trong một bài viết.
* Độc giả có thể tiếp tục gửi câu hỏi xung quanh chương tŕnh này đến tác giả qua email
vna@vnarealty.com, hoặc gửi comment cho Một Thế Giới để chúng tôi chuyển đến tác giả.
vk