Có một kiểu “đầu độc” không cần thuốc: chỉ cần một nguồn tin, lặp đi lặp lại mỗi ngày, kèm theo vài câu “tiên tri” nghe rất kêu. Bảo sao không ít các cháu “bò đỏ Nga nô” cứ ngô ngô ngáo ngáo: cắm đầu đọc tin kiểu đó thì sớm muộn gì cũng tưởng mình đang sống trong một vũ trụ song song.
Cuối năm 2022, Dmitry Medvedev (trên Telegram và X vẫn còn đường link theo lời chia sẻ) đã “say dự đoán” một loạt chuyện sẽ xảy ra trong năm 2023. Nghe thì hùng hồn, nhưng khi đem ra đối chiếu với đời thật… mới thấy tuyên truyền có thể bay rất cao, còn sự thật thì đứng dưới đất vỗ tay cười.
Một cơn say – mười “lời sấm”
1) Giá dầu 150 USD/thùng, khí 5.000 USD
Thực tế lại đi ngược: giá dầu giảm từ 2023 và có lúc tụt xuống dưới mốc 60 USD/thùng như nhiều người theo dõi thị trường nhắc tới. Trong khi đó ngân sách Nga vốn phụ thuộc lớn vào đào xúc múc bán tài nguyên thì hụt thu, bộ máy chiến tranh phải vá víu đủ kiểu.
2) Anh quay lại EU
Không hề có chuyện đó. Anh không quay lại EU, nhưng vẫn phối hợp đều với EU trong viện trợ Ukraine, áp trừng phạt Nga, và hợp tác quân sự với châu Âu. Nói cách khác: “không trở lại nhà”, nhưng vẫn đứng cùng hàng rào.
3) EU tan rã, euro bị khai tử
EU không tan, mà lại đoàn kết hơn trong hỗ trợ Ukraine. Đồng euro cũng chẳng biến mất. Trong khi ruble bị siết bằng kiểm soát vốn và mệnh lệnh hành chính, euro vẫn là đồng tiền được dùng rộng rãi và giữ vị thế của nó trong giao dịch.
4) Ba Lan và Hungary chia Tây Ukraine
Thực tế trái ngược hoàn toàn: Ba Lan là một trong các nước viện trợ mạnh cho Ukraine, từ xe tăng, pháo, đạn dược đến hậu cần, huấn luyện, tiếp nhận người tị nạn và vận động EU–NATO siết Nga tới cùng. Thay vì “cấu xé”, Ba Lan lại giúp Ukraine giữ đất.
5) Đệ Tứ Đế chế ở Đức
Chẳng có “Đệ Tứ Đế chế” nào ở Đức như lời hù dọa. Cái bóng “đế chế” mà nhiều người thấy rõ hơn lại nằm ở mô hình xâm lược láng giềng, bom đạn, cưỡng bức di dời, dựng chính quyền bù nhìn… Miệng thì chống phát xít, tay thì làm điều khiến người ta liên tưởng tới chính thứ mình chửi.
6) Chiến tranh Pháp – Đệ Tứ Đế chế, chia lại châu Âu
Không có cuộc chiến ấy. Thực tế là càng đánh Ukraine thì càng làm châu Âu – NATO siết lại gần nhau, tăng chi tiêu quốc phòng, mở kho vũ khí, tăng sản xuất đạn pháo, dựng phòng tuyến; biên giới NATO lại tiến sát Nga hơn.
7) Bắc Ireland tách khỏi Anh
Bắc Ireland và Anh vẫn vậy. Còn Nga thì bị tách khỏi nhiều hạ tầng kinh tế – công nghệ – tài chính toàn cầu, phải đi xin/đi vòng linh kiện kiểu chợ đen, chuỗi cung ứng đứt gãy thì co cụm như thời chiến.
8) Nội chiến Mỹ, Elon Musk làm tổng thống
Ai cũng biết Mỹ có ồn ào chính trị, nhưng “nội chiến” và “Musk làm tổng thống” thì đúng kiểu kịch bản mạng. Ngược lại, nhiều người lại chỉ ra bức tranh “thời chiến” ở Nga: siết truyền thông, huy động xã hội, bóp dòng tiền và đẩy hóa đơn chiến tranh sang dân. (Theo thông tin lan truyền trong bài chia sẻ: thuế lợi nhuận doanh nghiệp lên 25% từ 2025, thuế thu nhập cá nhân lũy tiến tới 22%, VAT lên 22% — ý chính là gánh nặng tăng, còn dân và doanh nghiệp phải chịu.)
9) Trung tâm tài chính chuyển hết sang châu Á
Không có cuộc “dọn nhà” như thế. Các trung tâm tài chính phương Tây vẫn hút vốn, hút doanh nghiệp, hút thanh khoản; còn Nga thì bị bật ra khỏi nhiều cơ chế thanh toán và hạ tầng tài chính quan trọng.
10) Sụp Bretton Woods, IMF – World Bank chết, quay lại bản vị vàng
IMF và World Bank vẫn vận hành. USD vẫn là xương sống của hệ thống tài chính toàn cầu. “Bản vị vàng”, “phi đô la”, “tiền BRICS”… nghe rất kêu, nhưng không tự trả nổi hóa đơn thực tế: muốn mua công nghệ, muốn kéo vốn, muốn thanh toán thông suốt… thì không thể chỉ sống bằng khẩu hiệu và huyền thoại.
Vàng tăng có nghĩa là đô – euro “hết thời” không?
Có bạn cãi: vàng lên vì thế giới không tin đô la và euro nữa. Nghe cũng có vẻ hợp lý… nhưng chỉ đúng một phần nhỏ. Vàng tăng thường phản ánh bất ổn, rủi ro, lạm phát kỳ vọng, tâm lý trú ẩn, và cả việc nhiều ngân hàng trung ương mua vàng để đa dạng dự trữ. Điều đó không tự động đồng nghĩa “đô – euro chết”. Nếu “giấy” đã vô giá trị, thì vì sao thương mại toàn cầu, vay nợ, định giá tài sản, và thanh khoản thị trường vẫn xoay quanh USD và các đồng tiền mạnh?
Nói cho gọn: vàng lên là áo mưa cho ngày giông bão, không phải “giấy khai tử” của hệ thống tiền tệ hiện tại.
Cái bẫy nguy hiểm nhất: đọc một chiều rồi tưởng mình hiểu thế giới
Bài vui cuối năm, đọc thì sảng khoái, nhưng cái đáng sợ là: có người đọc tuyên truyền riết thành quen, nghe “Nga đại thắng” mỗi ngày rồi tin như cơm bữa, tới khi thực tế đập vào mặt thì quay sang chửi đời “dàn dựng”.
Thời nay thông tin đa chiều đầy ra. Vấn đề không phải thiếu tin, mà là lười kiểm chứng. Và khi người ta đã chọn sống trong một cái chuồng tuyên truyền, thì “ngô” không phải do thiếu thông minh — mà do tự khóa mắt mình lại.
Kết lại bằng câu bình luận nghe vừa ngây thơ vừa chí mạng:
“A đù… Nga cũng có bò đỏ nữa hả? Cứ tưởng chỉ bảo tồn tại Việt Nam mà thôi!” 😄