[therealrtz]

Chiến trường tương lai sẽ không còn chỗ cho những cỗ máy chỉ biết nghe lệnh một cách thụ động. Trước thực tế các vùng nhiễu sóng và tác chiến điện tử ngày càng phổ biến, việc phụ thuộc vào GPS đang trở thành tử huyệt của quân đội. Nhận thức được điều này, Bộ Tư lệnh Phát triển Khả năng Chiến đấu của Quân đội Hoa Kỳ (DEVCOM ARL) đã ký kết một thỏa thuận hợp tác trị giá 1,5 triệu đô la kéo dài 5 năm với Đại học Purdue. Nhiệm vụ của họ rất rõ ràng: Tạo ra một đội quân robot có "trực giác chiến trường".

Dự án được dẫn dắt bởi Phó Giáo sư Aniket Bera thuộc Phòng thí nghiệm Thiết kế Thông minh cho Thám hiểm và Hệ thống Tăng cường (IDEAS) của Purdue. Thay vì tập trung vào một siêu robot đơn lẻ, nhóm nghiên cứu đang xây dựng một hệ sinh thái phối hợp giữa không trung và mặt đất.

Hãy tưởng tượng một kịch bản tác chiến: Một chiếc máy bay không người lái (drone) bay lướt trên cao, đóng vai trò như một "trinh sát" quan sát toàn cảnh, phát hiện các mối đe dọa từ xa hoặc các chướng ngại vật lớn. Dữ liệu này được truyền tức thời xuống cho các robot mặt đất - những "người điều hướng" - đang di chuyển bên dưới. Sự kết hợp này tạo ra một bản đồ 3D sống động về chiến trường trong thời gian thực mà không cần bất kỳ vệ tinh nào dẫn đường.

Ông Bera ví von hệ thống này như một "hệ thần kinh chia sẻ". Các robot không hoạt động độc lập; chúng tư duy cùng nhau. Khi drone nhìn thấy một con đường bị chặn, robot mặt đất ngay lập tức biết và tự động tính toán lộ trình mới. Sự hợp nhất dữ liệu này giúp tăng tốc độ phản ứng và độ chính xác trong việc nhận thức tình huống, điều mà con người khó có thể thực hiện được trong điều kiện căng thẳng tột độ.

Trọng tâm công nghệ của dự án nằm ở "AI hiện thân" (Embodied AI). Khác với các trí tuệ nhân tạo chỉ tồn tại trên máy chủ (như ChatGPT), AI hiện thân phải tương tác vật lý với thế giới thực. Nó phải biết vấp ngã, biết tránh né và biết thích nghi.

Tại cơ sở thử nghiệm Hicks Robotics and Autonomy Testbed rộng hơn 1.200 mét vuông của Purdue, các nhà nghiên cứu đang huấn luyện những robot này vượt qua các môi trường giả lập khắc nghiệt. Từ việc di chuyển qua các đống đổ nát, tránh né hỏa lực giả định cho đến việc tự định vị trong các tòa nhà không có sóng, tất cả đều được thực hiện dựa trên khả năng tự học và suy luận của máy móc.

Mặc dù mục tiêu ban đầu là phục vụ quốc phòng - như trinh sát tự động, thám báo mối đe dọa và lập kế hoạch hậu cần - nhưng tiềm năng của công nghệ này còn vươn xa hơn thế. Khả năng hoạt động không cần GPS là "chén thánh" cho các nhiệm vụ cứu hộ cứu nạn trong các thảm họa thiên nhiên, nơi cơ sở hạ tầng viễn thông thường bị phá hủy hoàn toàn. Một đội robot có thể tự động tìm kiếm nạn nhân trong các tòa nhà sập đổ hay hang động sâu mà không cần sự điều khiển trực tiếp của con người.

Dự án của Purdue đánh dấu bước chuyển mình quan trọng từ các robot đơn lẻ sang các hệ thống đa tác nhân thông minh. Bằng cách loại bỏ sự phụ thuộc vào GPS và trao cho robot khả năng tự chủ, chúng ta không chỉ tạo ra những công cụ chiến tranh hiệu quả hơn mà còn đang xây dựng những người đồng đội tin cậy, giúp giảm thiểu rủi ro xương máu cho những người lính trên tuyến đầu. Khi công nghệ này hoàn thiện, khái niệm "sương mù chiến tranh" có thể sẽ mãi mãi thay đổi.