Người xưa cho áp dụng 4 cách thức để xác định ra vàng, trong đó phổ biến nhất là dùng răng cắn trực tiếp vào vàng, với nguyên nhân là do nghề thủ công cổ xưa chưa có phát triển tiến bộ như ngày nay.
(Minh họa)
Dùng răng để thử vàng, liệu có chính xác hay không?
Để làm ra những món đồ trang sức bằng vàng mới lạ hơn, người xưa cũng biết tạo ra nhiều hơn là một quá tŕnh để tôi luyện nhằm làm giảm bớt độ cứng của vàng và tăng độ dẻo dai của vàng, có thể cho kéo dài và lát mỏng, do đó, bạn có thể nh́n thấy ra dấu răng ngay khi bạn cắn vào nó. Nếu không có dấu vết răng nghĩa là vàng này có lẫn tạp chất, chất lượng vàng không đủ, như loại đồng thau, do quá cứng nên không thể cắn được. Phương pháp kiểm tra thô sơ này đă có từ lâu do sự tiện lợi cao.
Có phương pháp nào khác để cho kiểm tra chất lượng vàng?
Phương pháp thứ hai là cho đốt nóng lên, khi người xưa không thể phân biệt được vàng thật, giả với mắt thường. Họ sẽ dùng phương thức cho d9t61 cháy lên, v́ khi đốt vàng họ sẽ quan sát thấy vàng sẽ đổi màu, toát ra thể khí là màu xanh lá, lại không sợ lửa thiêu, bởi v́ vàng vốn không có phản ứng với ôxy ở nhiệt độ cao.
Phương pháp thứ ba là cho cân trọng lượng. Như chúng ta đă biết, vàng chiếm tỷ trọng tương đối lớn trong kim loại, người có đủ kinh nghiệm chỉ cần lấy vàng đặt ở trên tay, ước lượng một chút sức nặng, sẽ biết vàng trong tay là thật hay giả.
Phương pháp cuối cùng là nh́n vào màu sắc, như người ta thường nói, vàng là
"thất thanh, bát hoàng, cửu tử, thập xích" (bảy xanh, tám vàng, chín tím và mười đỏ), có nghĩa là độ tinh khiết của vàng xanh-vàng là khoảng 70%, độ tinh khiết của màu vàng là khoảng 80%, và độ tinh khiết của vàng tím là 90%, c̣n độ tinh khiết của vàng đỏ là gần như 100%.
(Minh họa)
Ngày nay người ta cho kiểm tra vàng như thế nào?
1/ Nhận biết ra với loại kem nền dùng trang điểm
Bạn hăy cho thoa một lớp kem nền dạng lỏng lên mu bàn tay và chờ kem khô lại, sau đó chà tay lên bề mặt vàng.
Nếu thấy để lại một vệt trên chỗ kem vừa thoa th́ đó là vàng thật, nếu không thấy ǵ th́ là vàng giả.
2/ Nhận biết qua giấm
Lưu ư: Cách này chỉ có thể cho áp dụng với các loại trang sức bằng vàng 99.99%. Các thiết kế có kết đính đá, vàng tây hoặc ngọc trai sẽ không nhận biết ra được.
Bạn hăy chuẩn bị một ly giấm, sau đó cho trang sức vào ngâm khoảng 15-30 phút và quan sát màu nước trong cốc.
Nếu giấm chuyển sang màu đen, xanh lục hoặc nâu khói th́ là vàng giả, c̣n không thấy có hiện tượng bị đổi màu th́ là vàng thật.
3/ Nhận biết qua nam châm
Sử dụng một thỏi nam châm đưa đến gần vàng để kiểm tra. Nếu xảy ra có lực hút th́ đó là vàng giả, c̣n vàng thật sẽ không có phản ứng ǵ với nam châm.
4/ Nhận biết qua loại gốm không tráng men
Lưu ư: Cách này sẽ không thể phân biệt được ra các loại vàng giả nhưng có lớp mạ bên ngoài là vàng thật, hoặc các loại vàng giả về độ tuổi, trọng lượng.
Bạn hăy lấy vàng chà xát mạnh lên bề mặt gốm tráng men (lúc này có màu trắng), nếu xuất hiện vệt màu vàng th́ là vàng thật, c̣n vệt màu đen là vàng giả.
5/ Nhận biết qua cách kiểm tra trọng lượng vàng
Đầu tiên, bạn cần đem cân trọng lượng của chỗ vàng cần cho kiểm tra. Tiếp đến, chuẩn bị một lọ nước có chia vạch theo mili/lit (ml), đổ đầy nước vào nửa lọ và cho vàng vào ngâm.
Ghi chú lại mực nước trước và sau khi cho vàng vào để tính toán ra thể tích nước đă tăng thêm.
Cuối cùng bạn hăy áp dụng công thức tính tỷ trọng dưới đây:
Tỷ trọng = trọng lượng/thể tích tăng thêm
Nếu như tỷ trọng tặng thêm là gần 19 g/ml th́ đó là vàng thật.
Ví dụ, vàng có trọng lượng là 38 g, thể tích tăng thêm đo được là 2 ml th́ tỷ trọng sẽ là 38/2 = 19 g/ml. Vậy trang sức đó là loại vàng thật.