Đêm 24/12 vốn là thời khắc Washington dịu lại. Người ta đi xem diễn, nghe nhạc, tìm chút ấm áp giữa mùa đông. Nhưng năm nay, một “truyền thống” ở Kennedy Center lại đột ngột im tiếng: buổi Christmas Eve Jazz Jam bị hủy ngay trước giờ.
Không phải vì bão tuyết. Không phải vì nghệ sĩ ốm. Mà vì… một cái tên vừa được gắn lên mặt tiền.
Một đêm Noel thiếu jazz – vì “đổi tên”
Chuck Redd – tay trống kiêm nghệ sĩ vibraphone, người dẫn dắt chương trình jazz đêm Giáng Sinh ở Kennedy Center – cho biết ông đã chọn hủy buổi diễn ngày thứ Tư sau khi chứng kiến diễn biến đổi tên xảy ra vào tuần trước.
Ông nói thẳng: nhìn thấy việc đổi tên, ông buồn. Và trong nỗi buồn đó, ông quyết định dừng lại. Không có kế hoạch dời lịch hay diễn bù.
Chương trình này vốn là một “món quà Noel” quen thuộc, thường có cả hình thức xem trực tiếp lẫn livestream để khán giả ở xa vẫn được hưởng không khí lễ hội. Năm nay, quà chưa kịp mở thì đã bị… cất vào kho.
“Trump Kennedy Center”: một quyết định, nhiều phản ứng
Sóng gió bắt đầu từ cuộc bỏ phiếu của hội đồng quản trị, thông qua việc đổi tên cơ sở thành “Trump Kennedy Center” – một cái tên được mô tả là nhằm gắn với cả Tổng thống thứ 35 John F. Kennedy lẫn Tổng thống Donald Trump.
Chỉ vài giờ sau cuộc bỏ phiếu, website được cập nhật. Ngày hôm sau, bảng hiệu mới mang tên Trump xuất hiện trên mặt tiền. Và cũng gần như ngay lập tức, làn sóng phản ứng bùng lên: từ gia đình cố tổng thống, các nhà lập pháp, cho đến những người yêu nghệ thuật vốn xem Kennedy Center như một biểu tượng “không nên bị kéo vào cuộc giằng co thương hiệu”.
Cái khiến người ta khó chịu không chỉ là chuyện chữ nghĩa. Mà là cảm giác: một không gian nghệ thuật – nơi lẽ ra dành cho âm nhạc, sân khấu, và ký ức – đang bị đẩy vào cuộc tranh chấp mang màu chính trị.
Câu hỏi pháp lý: Hội đồng có quyền đổi tên hay không?
Vụ đổi tên còn làm dấy lên tranh cãi về thẩm quyền. Kennedy Center được Quốc hội Mỹ chỉ định năm 1964 như một đài tưởng niệm dành cho Tổng thống Kennedy sau khi ông bị ám sát.
Dân biểu Joyce Beatty (Ohio) – một người tham gia hội đồng theo tư cách ủy thác – đã đệ đơn kiện, cho rằng cuộc bỏ phiếu thêm tên Trump vượt quá quyền hạn mà Quốc hội trao cho hội đồng quản trị.
Nói cách khác: không chỉ là “có nên hay không”, mà là “có được phép hay không”.
Và giữa lúc pháp lý còn tranh cãi, nghệ thuật đã phải trả giá ngay: một truyền thống Noel bị cắt ngang.
Từ “tái cấu trúc” đến “để dấu”: dấu ấn nhiệm kỳ hai
Donald Trump được bầu làm chủ tịch Kennedy Center bởi một hội đồng mới được tái cấu trúc hồi tháng 2. Ông từng đùa nhiều lần về việc gọi nơi này là “Trump Kennedy Center”. Và rồi điều từng là câu bông đùa, nay thành bảng hiệu.
Kể từ khi trở lại Nhà Trắng, ông thúc đẩy kế hoạch thay đổi mạnh: thay nhân sự, điều chỉnh định hướng, vận động ngân sách cải tạo lớn, và “tưởng tượng lại” chương trình biểu diễn theo gu của mình.
Không chỉ Kennedy Center. Tổng thống cũng được cho là muốn để lại dấu ấn trên Washington theo nghĩa rất… vật thể: thay đổi Vườn Hồng, cải tạo khu East Wing để xây phòng khiêu vũ lớn, thậm chí hình dung một khải hoàn môn mới cho dịp kỷ niệm 250 năm lập quốc.
Trong logic đó, “đổi tên” không còn là chuyện biển hiệu. Nó là thông điệp: tôi đã đến, và tôi muốn dấu vết của mình ở lại.
Khi sân khấu im tiếng, câu hỏi ở lại với khán giả
Một trung tâm nghệ thuật không sống nhờ bê tông hay mặt tiền. Nó sống nhờ cảm giác thuộc về: nơi người ta đến để nghe một bản nhạc, xem một vở diễn, và rời đi với một mảnh bình yên.
Nhưng khi một cái tên mới được dựng lên quá nhanh, tranh cãi tràn vào quá dày, thì thứ biến mất đầu tiên lại là điều mong manh nhất: không khí lễ hội.
Đêm Noel năm nay, Kennedy Center vẫn đứng đó. Bảng hiệu vẫn sáng. Nhưng tiếng jazz – thứ từng làm ấm một góc Washington suốt bao năm – đã lặng đi, như một cách nhắc rằng: đôi khi chỉ cần đổi một cái tên… cũng đủ làm lệch nhịp cả một truyền thống.