[Cupcake01]

Một tướng lĩnh cấp cao của Nga đã thiệt mạng tại Moscow trong tuần này khi một thiết bị nổ phát nổ dưới gầm xe của ông. Đây là vị tướng Nga thứ ba thiệt mạng kể từ tháng 12/2024. Nếu Ukraine được xác nhận là bên đứng sau vụ tấn công, điều đó sẽ cho thấy phạm vi ngày càng mở rộng của các chiến dịch bí mật do Kiev tiến hành, vượt ra ngoài chiến tuyến.

Theo tờ The Guardian, Trung tướng Fanil Sarvarov, Cục trưởng Cục Huấn luyện Tác chiến thuộc Bộ Tổng tham mưu Nga, đã tử vong do vết thương sau vụ nổ. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi đây là một vụ giết người và mô tả sự việc là “một thảm kịch”.

Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS cho biết ông Sarvarov có tên trong cơ sở dữ liệu của trang web Myrotvorets của Ukraine, trang mà Moscow coi là cực đoan. TASS cũng dẫn lời người phát ngôn Ủy ban Điều tra Nga Svetlana Petrenko xác nhận ông Sarvarov thiệt mạng trong một vụ nổ ở phía nam Moscow. Các nhà điều tra đang xem xét nhiều giả thuyết, trong đó có khả năng vụ việc do các cơ quan tình báo Ukraine tổ chức. Phía Ukraine chưa đưa ra bình luận.

Ukraine đưa cuộc chiến vào thủ đô Nga

Những vụ ám sát này được xem là một phần của chiến dịch tình báo rộng lớn hơn, không chỉ giới hạn trong phạm vi chiến trường.

The Washington Post nhận định hai cơ quan tình báo chủ chốt của Ukraine – Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) và Tổng cục Tình báo (HUR) – đã tìm cách đưa cuộc chiến tiến sâu vào lãnh thổ Nga và xa hơn nữa. Mục tiêu của Kiev là tấn công lực lượng của Moscow tại những địa điểm bất ngờ, bằng các phương thức phi truyền thống, nhằm gây tổn thất cho đối phương ở những khu vực cách xa tiền tuyến tại Ukraine.

Quy mô của chiến dịch được thể hiện qua các con số. Theo Dự án Dữ liệu Địa điểm và Sự kiện Xung đột Vũ trang (ACLED), Ukraine đã thực hiện hơn 120 vụ ám sát hoặc âm mưu ám sát kể từ năm 2022, cao hơn hơn bốn lần so với số vụ được cho là do các hoạt động tình báo của Nga tiến hành.

Hãng Reuters hồi tháng 7 đưa tin, ít nhất 11 chỉ huy cấp cao của Nga đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh hoặc các cuộc tấn công có chủ đích do Ukraine thực hiện kể từ khi xung đột nổ ra.

Tháng 4, một vụ đánh bom xe gần Moscow đã khiến Yaroslav Moskalik, Phó Tổng tham mưu trưởng Cục Tác chiến chính thuộc Bộ Tổng tham mưu Nga, thiệt mạng. Trước đó, vào tháng 12/2024, Igor Kirillov – người đứng đầu lực lượng phòng thủ hạt nhân, sinh học và hóa học của Nga – đã bị sát hại tại Moscow khi một thiết bị nổ gài trong xe tay ga được kích nổ từ xa.

Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters vào tháng 7/2023, người đứng đầu tình báo Ukraine Kyrylo Budanov tuyên bố: “Nếu bạn hỏi về Mossad – nổi tiếng vì việc loại bỏ đối phương – thì chúng tôi đã và sẽ tiếp tục làm điều đó. Chúng tôi không cần phải tạo ra điều gì mới vì nó đã tồn tại rồi”.

Tuy nhiên, đến năm 2025, Nga cũng tăng cường các chiến dịch bí mật của riêng mình. Tháng 7, một đại tá thuộc SBU đã bị bắn chết giữa ban ngày tại một bãi đỗ xe trong khu dân cư ở Kiev. The Guardian cũng đưa tin một nghị sĩ Ukraine đã bị bắn chết tại Lviv vào tháng 8.
Ukraine lấn lướt Nga

Theo Forbes, các nhà phân tích cho rằng xu hướng này phản ánh sự thay đổi có chủ đích trong cách Kiev tiến hành cuộc chiến.

Jon Sweet, cựu sĩ quan tình báo quân đội Mỹ, nói rằng ông tin Ukraine có thể đứng sau vụ ám sát và đang tận dụng lợi thế ở những lĩnh vực mà họ vẫn còn khả năng hành động. “Họ chủ động tấn công ở những nơi họ có thể, và đó là các chiến dịch đặc biệt,” Sweet nhận định. Ông cho rằng Ukraine đang tìm cách chứng minh với phương Tây rằng, bất chấp những nỗ lực phô trương sức mạnh của Điện Kremlin, Nga vẫn dễ bị tổn thương.

Ở góc nhìn dài hạn, Taras Kuzio, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Kyiv-Mohyla Academy, cho rằng các chiến dịch này phản ánh sự chuyên nghiệp hóa ngày càng cao hơn là sự leo thang. Ông nói không có gì nghi ngờ việc Ukraine đứng sau các vụ ám sát gần đây, đồng thời lưu ý Nga cũng đang tiến hành một chiến dịch bí mật song song bên trong Ukraine.

Theo Kuzio, Kiev ngày càng dựa vào mạng lưới điệp viên trong nước để tiến hành các vụ tấn công, cùng với các đòn đánh vào nhà máy lọc dầu và “hạm đội bóng tối”, nhằm làm suy yếu tinh thần người Nga, giảm ý chí chiến đấu và đưa xung đột trở lại lãnh thổ Nga.

Nhiều quan chức Ukraine đồng tình với đánh giá này. “Họ đã đạt được hiệu quả về mặt chiến thuật,” nữ nghị sĩ Ukraine Oleksandra Ustinova nhận định.

Andrei Soldatov, chuyên gia cao cấp tại Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu, nói với Financial Times rằng, dù các cơ quan phản gián Nga đã tăng cường biện pháp bảo vệ sau các vụ ám sát tướng lĩnh cấp cao hồi đầu năm, nhưng nếu vụ việc mới nhất được xác nhận là do tình báo Ukraine thực hiện, điều đó sẽ cho thấy Kiev vẫn đang đi trước Moscow một bước trong cuộc chiến ngầm.

(Tổng hợp)