[PinaColada]

Nghiên cứu cho thấy quá trình lão hóa không chỉ làm giảm khả năng điều trị mà còn có thể trực tiếp thúc đẩy ung thư tụy tiến triển "hung hãn" hơn sau tuổi 70.

Ung thư tụy từ lâu được xem là một trong những loại ung thư nguy hiểm nhất, không phải vì quá phổ biến mà bởi bệnh âm thầm khởi phát, tiến triển nhanh và hiếm khi được phát hiện ở giai đoạn sớm. Trên thực tế, khi được chẩn đoán, phần lớn bệnh nhân đã ở độ tuổi cao, thể trạng suy giảm, khiến việc điều trị vốn đã khó lại càng thêm hạn chế.

Thống kê trên QQ News cho thấy tuổi chẩn đoán trung bình của ung thư tụy vào khoảng 70, với hơn 60% bệnh nhân trên 65 tuổi. Điều này cho thấy ung thư tụy về bản chất là một bệnh của người cao tuổi.

Nhưng gần đây, giới khoa học bắt đầu đặt lại câu hỏi: Liệu quá trình lão hóa chỉ làm giảm khả năng chịu điều trị, hay chính nó đang trực tiếp thúc đẩy ung thư tụy phát triển nhanh và ác tính hơn?

Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Cancer Research đã mang lại câu trả lời đáng chú ý. Nghiên cứu do nhóm khoa học tại Viện Nghiên cứu Y học Sanford Burnham Prebys (Mỹ) thực hiện cho thấy lão hóa không chỉ là bối cảnh của bệnh, mà là một yếu tố sinh học chủ động, có thể khiến ung thư tụy trở nên hung hãn hơn.

Để kiểm chứng giả thuyết này, các nhà khoa học tiến hành thí nghiệm trên hai nhóm chuột có bộ gene giống hệt nhau, một nhóm còn trẻ và một nhóm đã già, tương đương khoảng 70-75 tuổi ở người.

Khi cùng được cấy một loại tế bào ung thư tụy, các khối u ở chuột già phát triển nhanh hơn rõ rệt, số lượng ổ di căn nhiều hơn và kích thước cũng lớn hơn so với chuột trẻ. Điều quan trọng là sự khác biệt này không đến từ bản thân tế bào ung thư, mà đến từ chính cơ thể “già nua” của vật chủ.

Phân tích sâu hơn cho thấy quá trình lão hóa đã làm thay đổi toàn bộ môi trường xung quanh khối u. Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể kém khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ác tính. Các tế bào già hóa tuy không còn phân chia nhưng lại tiết ra nhiều chất gây viêm và tín hiệu thúc đẩy tăng trưởng, vô tình “nuôi dưỡng” khối u.

Bên cạnh đó, mô tụy ở người cao tuổi thường xơ cứng, tạo điều kiện thuận lợi cho tế bào ung thư di chuyển và xâm lấn sang các cơ quan khác. Những thay đổi chuyển hóa đi kèm tuổi già cũng có thể giúp ung thư tụy tận dụng năng lượng hiệu quả hơn để phát triển.

Những phát hiện này phần nào lý giải vì sao ung thư tụy ở người trên 70 tuổi thường diễn tiến nhanh, đáp ứng điều trị kém và có tiên lượng xấu hơn. Trên lâm sàng, tuổi cao, thể trạng yếu, nhiều bệnh nền, suy giảm chức năng gan thận, suy dinh dưỡng và nguy cơ tác dụng phụ cao khiến không ít bệnh nhân bị loại khỏi các phương án điều trị tích cực ngay từ đầu.

Theo các tác giả, nghiên cứu mở ra một hướng tiếp cận mới trong điều trị ung thư tụy. Thay vì chỉ tập trung vào đặc điểm di truyền của khối u, y học tương lai có thể cần chú trọng hơn đến việc can thiệp vào “môi trường lão hóa” của cơ thể, chẳng hạn như kiểm soát tình trạng viêm mạn tính, cải thiện chức năng miễn dịch suy giảm theo tuổi, hoặc phát triển các phác đồ điều trị ít độc tính hơn, phù hợp với người cao tuổi và thể trạng yếu.

Nghiên cứu cũng gợi ý rằng việc đánh giá mức độ suy yếu của bệnh nhân, từ khối lượng cơ, tình trạng dinh dưỡng đến khả năng miễn dịch, có thể trở thành một phần quan trọng trong quyết định điều trị, thay vì chỉ dựa vào tuổi sinh học hay khả năng phẫu thuật.

Các nhà khoa học nhấn mạnh việc cá thể hóa điều trị ung thư không nên chỉ dừng lại ở gene và phân tử. Với ung thư tụy, việc hiểu và tính đến tác động của lão hóa có thể là chìa khóa để mở rộng cơ hội điều trị cho nhóm bệnh nhân chiếm đa số nhưng lâu nay ít được chú ý nhất - những người cao tuổi và thể trạng suy yếu.

VietBF@ sưu tập