Mỹ đang lên kế hoạch tuyển dụng thêm hàng ngh́n đặc vụ liên bang, mở các trung tâm giam giữ mới và hợp tác với các công ty bên ngoài nhằm truy t́m những người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp.
Theo Channel News Asia (CNA), Tổng thống Mỹ Donald Trump đang chuẩn bị triển khai một chiến dịch trấn áp nhập cư mạnh mẽ hơn vào năm 2026, với hàng tỷ USD ngân sách bổ sung. Kế hoạch này bao gồm việc mở rộng các cuộc đột kích vào doanh nghiệp, bất chấp làn sóng phản đối chính trị ngày càng gia tăng trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm tới.
Thời gian qua, chính quyền Trump đă điều động các đặc vụ tới nhiều thành phố lớn, tiến hành truy quét tại các khu dân cư. Tuy nhiên, dù đă thực hiện một số cuộc đột kích nổi bật, lực lượng liên bang phần lớn tránh nhắm vào các trang trại, nhà máy và doanh nghiệp có vai tṛ kinh tế quan trọng nhưng được cho là sử dụng lao động nhập cư không có giấy tờ.
Theo kế hoạch ngân sách mới được Quốc hội Mỹ do đảng Cộng ḥa kiểm soát thông qua hồi tháng 7, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) cùng Lực lượng Tuần tra Biên giới sẽ nhận thêm 170 tỷ USD cho đến tháng 9/2029, tăng mạnh so với mức ngân sách thường niên khoảng 19 tỷ USD hiện nay.
Các quan chức cho biết nguồn lực này sẽ được sử dụng để tuyển thêm đặc vụ, mở rộng năng lực giam giữ, bắt giữ người nhập cư trong các nhà tù địa phương và thuê các công ty bên ngoài hỗ trợ truy t́m người không có tư cách pháp lư.
Tuy nhiên, kế hoạch trục xuất mở rộng đang đối mặt với phản ứng chính trị ngày càng rơ nét. Tại Miami - một trong những thành phố chịu tác động mạnh do có cộng đồng nhập cư đông đảo - cử tri đă bầu ra thị trưởng thuộc đảng Dân chủ đầu tiên trong gần ba thập kỷ, được xem là dấu hiệu phản ứng trước các chính sách của Tổng thống Trump. Các cuộc bầu cử địa phương và thăm ḍ dư luận khác cũng cho thấy mối lo ngại gia tăng về các biện pháp siết chặt nhập cư.
“Vấn đề không c̣n đơn thuần là nhập cư nữa, mà là vi phạm quyền con người, vi phạm thủ tục tố tụng và quân sự hóa các khu dân cư một cách trái hiến pháp”, ông Mike Madrid, chiến lược gia chính trị ôn ḥa của đảng Cộng ḥa, nhận định.
Theo các cuộc thăm ḍ, tỷ lệ ủng hộ chính sách nhập cư của Tổng thống Trump đă giảm từ 50% vào tháng 3 xuống c̣n 41% vào giữa tháng 12, trong bối cảnh công chúng lo ngại trước việc các đặc vụ liên bang sử dụng chiến thuật hung hăng, bao gồm sử dụng hơi cay tại khu dân cư và bắt giữ cả công dân Mỹ.
Song song với việc tăng cường thực thi pháp luật, chính quyền Tổng thống Trump đă tước bỏ quy chế pháp lư tạm thời của hàng trăm ngh́n người nhập cư đến từ Haiti, Venezuela và Afghanistan, qua đó mở rộng diện có thể bị trục xuất. Tổng thống Trump từng cam kết trục xuất 1 triệu người nhập cư mỗi năm, song mục tiêu này được đánh giá là khó đạt được trong năm nay. Tính đến nay, khoảng 622.000 người đă bị trục xuất kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 1.
Phát biểu với Reuters, ông Tom Homan - phụ trách vấn đề biên giới của Nhà Trắng - khẳng định chính quyền Tổng thống Trump đang thực hiện một chiến dịch trục xuất “lịch sử”, tập trung loại bỏ tội phạm và ngăn chặn nhập cư trái phép qua biên giới Mỹ-Mexico. Theo ông, số vụ bắt giữ sẽ tiếp tục tăng khi ICE mở rộng nhân lực và năng lực giam giữ, đồng thời đẩy mạnh các biện pháp thực thi nhắm vào doanh nghiệp.
Trong khi đó, bà Sarah Pierce, giám đốc chính sách tại tổ chức trung tả Third Way, cho rằng các doanh nghiệp Mỹ - vốn dè dặt lên tiếng phản đối trong năm qua - có thể sẽ thể hiện quan điểm mạnh mẽ hơn trước chiến dịch trấn áp này.
Tác động của các biện pháp siết chặt đă lan rộng trong đời sống xă hội. Một số doanh nghiệp đóng cửa để tránh bị đột kích, phụ huynh lo ngại bị bắt giữ cho con nghỉ học hoặc nhờ hàng xóm đưa đón, trong khi một số công dân Mỹ mang theo hộ chiếu để tránh các cuộc kiểm tra bất ngờ.
Dữ liệu chính phủ cho thấy, trái với tuyên bố tập trung vào tội phạm, chính quyền Tổng thống Trump đă bắt giữ nhiều người không có tiền án tiền sự hơn so với các chính quyền trước. Khoảng 41% trong số 54.000 người bị ICE bắt giữ và giam giữ tính đến cuối tháng 11 chỉ bị cáo buộc vi phạm luật nhập cư, không liên quan đến các tội danh khác. Con số này tăng mạnh so với mức 6% trong những tuần đầu tháng 1, trước khi ông Trump nhậm chức.
Ngoài ra, các biện pháp thực thi c̣n nhắm tới cả người nhập cư hợp pháp, khi các đặc vụ bắt giữ vợ hoặc chồng của công dân Mỹ trong các buổi phỏng vấn xin thẻ xanh và thu hồi hàng ngh́n thị thực sinh viên.