Người đàn ông thường xuyên quên đường đi, nấu cơm quên đổ nước, cắm điện. Các bác sĩ xác định ông bị chứng mất trí trong bệnh Alzheimer khởi phát muộn.
Thạc sĩ, bác sĩ Dương Thị Tố Uyên, Phòng M8 - Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, các bác sĩ của viện vừa điều trị cho một bệnh nhân cao tuổi mắc chứng suy giảm trí nhớ kéo dài, tiến triển âm thầm trong nhiều năm.
Bệnh nhân là ông N.V.V (69 tuổi, trú tại Hưng Yên) được con trai đưa đến Bệnh viện Bạch Mai khám trong tình trạng hay quên, có nhiều biểu hiện sa sút trí nhớ rõ rệt. Theo gia đình, các dấu hiệu bất thường bắt đầu xuất hiện khoảng 3 năm trước và tiến triển từ từ theo thời gian.
Ở giai đoạn đầu, ông V. thường không nhớ những sự việc mới xảy ra, hay để quên đồ, thỉnh thoảng không biết mình vừa làm gì. Gia đình cũng nhận thấy ông bắt đầu lúng túng trong các hoạt động sinh hoạt hằng ngày. Cụ thể, ông nhiều lần quên cách đi xe máy, khi nấu cơm thường xuyên không cho nước, dù trước đó thực hiện thuần thục những việc này.
Khoảng 1 năm trở lại đây, tình trạng suy giảm trí nhớ của bệnh nhân tiến triển rõ hơn. Ông quên tên các đồ vật quen thuộc, khó tìm từ khi giao tiếp, giao tiếp ngập ngừng, không trôi chảy như trước.
Các chuyên gia chia sẻ về bệnh tâm thần ở người cao tuổi. Ảnh: P.Thúy.
Không chỉ suy giảm trí nhớ, bệnh nhân còn có nhiều thay đổi về cảm xúc và hành vi. Gần đây, ông dễ cáu gắt, bực bội, hay dỗi hờn vì những chuyện nhỏ nhặt. Tính cách của người bệnh ngày càng thu rút, giảm nhu cầu giao tiếp xã hội, chỉ muốn ở nhà và tránh gặp gỡ mọi người.
Bệnh nhân thường xuyên hỏi lại một vấn đề, mức độ quên các sự việc mới ngày càng tăng. Bên cạnh đó, ông ngủ kém, hay tỉnh giấc nhiều lần trong đêm, thời gian ngủ trung bình chỉ khoảng 3-4 giờ mỗi đêm, ăn uống kém ngon miệng.
Sau khi thực hiện các bài đánh giá về trí nhớ, chức năng nhận thức và sàng lọc các bệnh lý nội khoa đi kèm, các bác sĩ chẩn đoán ông V. mắc chứng mất trí trong bệnh Alzheimer khởi phát muộn. Bệnh nhân được nhập viện để điều trị và theo dõi sát sao.
Sau nhiều ngày điều trị bằng thuốc kết hợp các liệu pháp tâm lý, thư giãn và luyện tập, tình trạng của bệnh nhân có những tiến triển tích cực.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Phương Mai, Phòng Sức khỏe Tâm thần người cao tuổi và Y học Giấc ngủ, rối loạn nhận thức đang trở thành một thách thức y tế - xã hội lớn trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng.
Số liệu của Hiệp hội Alzheimer quốc tế cho thấy, năm 2020, thế giới có hơn 55 triệu người mắc sa sút trí tuệ; con số này dự kiến tăng lên 82 triệu vào năm 2030 và gần 140 triệu vào năm 2050. Tại Việt Nam, tỷ lệ rối loạn nhận thức nhẹ ở người từ 65 tuổi trở lên ước tính chiếm khoảng 10-20%.
Nhận thức là tổng hợp các hoạt động tâm thần như trí nhớ, sự chú ý, ngôn ngữ, tư duy, định hướng và khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt hằng ngày. Khi các chức năng này suy giảm vượt quá mức lão hóa sinh lý thông thường, người bệnh sẽ được chẩn đoán rối loạn nhận thức. Trong các thể sa sút trí tuệ, bệnh Alzheimer chiếm khoảng 60-70% trường hợp.
Dấu hiệu sớm thường gặp nhất của Alzheimer là suy giảm trí nhớ, đặc biệt với các sự kiện gần đây, kèm theo giảm khả năng tập trung, tiếp thu thông tin mới và giảm sự lưu loát trong giao tiếp. Bác sĩ khuyến cáo nếu có các dấu hiệu như trên, bệnh nhân cần được khám sớm để đánh giá mức độ và có phương án điều trị.