Chỉ mới thoát khỏi đợt đóng cửa lịch sử kéo dài 43 ngày, chính trường Mỹ lại chuẩn bị đối mặt với một cuộc đối đầu mới, đẩy chính phủ vào nguy cơ đóng cửa lần đầu tiên trong năm 2026. Nguyên nhân sâu xa vẫn là những tranh căi không hồi kết về trợ cấp bảo hiểm y tế.
Theo các thông tin tại Washington, các thượng nghị sĩ lưỡng đảng đang rục rịch chuẩn bị cho một đợt đóng cửa chính phủ mới, dự kiến diễn ra sau tháng 1/2026. Căng thẳng leo thang khi phe Cộng ḥa tại Thượng viện đă thành công chặn đứng kế hoạch gia hạn trợ cấp bảo hiểm y tế sắp hết hạn. Chính vấn đề này trước đây từng là ng̣i nổ dẫn đến đợt đóng cửa chính phủ kéo dài 43 ngày, lâu nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Bảng thông báo đóng cửa tạm thời đặt tại Bảo tàng nghệ thuật quốc gia ở Washington, D.C. (Mỹ). Ảnh: Tân Hoa Xă
Truyền thông Mỹ ghi nhận sự bất b́nh sâu sắc từ các thượng nghị sĩ Dân chủ theo đường lối tự do trước động thái của phe Cộng ḥa. Tuy nhiên, một nghịch lư đang diễn ra trên các nền tảng mạng xă hội như X và Reddit: chính những thượng nghị sĩ Dân chủ lại đang trở thành trọng tâm hứng chịu cơn thịnh nộ từ một bộ phận người dân.
Được biết, tháng trước, một nhóm gồm 8 nghị sĩ Dân chủ (chủ yếu là nhóm ôn ḥa) đă bỏ phiếu đồng ư mở cửa lại chính phủ với hy vọng có thể đạt được một thỏa hiệp lưỡng đảng. Mục tiêu là ngăn chặn việc phí bảo hiểm y tế cho các gói trên thị trường ObamaCare tăng vọt. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán lưỡng đảng nhằm gia hạn trợ cấp đă thất bại, tạo tiền đề cho việc phí bảo hiểm y tế dự kiến tăng cao vào năm sau.
Trong bối cảnh bế tắc, Thượng nghị sĩ độc lập Bernie Sanders (bang Vermont), một tiếng nói cấp tiến nổi bật của phe Dân chủ, đă công khai chỉ trích các thượng nghị sĩ Cộng ḥa bỏ phiếu chống lại việc gia hạn trợ cấp tăng cường là "một sự xúc phạm."
Nếu các khoản trợ cấp bổ sung theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ACA) hết hạn vào tháng 1/2026, các công ty bảo hiểm dự kiến sẽ tăng phí bảo hiểm thêm 26% đối với những người mua bảo hiểm thông qua thị trường ACA.
Ngày 11/12 vừa qua, nỗ lực giải quyết vấn đề bằng dự luật của cả hai phe đều thất bại thảm hại với tỷ lệ phiếu 51-48:
Dự luật Dân chủ: Đề nghị gia hạn các khoản trợ cấp ACA thêm 3 năm đă không được thông qua.
Dự luật Cộng ḥa: Đề nghị tạo các Tài khoản Tiết kiệm Y tế (HAS) thay thế trợ cấp hiện tại (cung cấp 1.000 USD/năm cho người dưới 50 tuổi và 1.500 USD/năm cho người từ 50-64 tuổi có thu nhập dưới 700% mức nghèo liên bang) cũng thất bại.
Một số thành viên Cộng ḥa đă phải thừa nhận rằng đề xuất của họ không giải quyết được vấn đề cốt lơi là việc phí bảo hiểm liên tục tăng. Phía Dân chủ cho biết họ sẽ tiếp tục t́m kiếm cơ hội mới vào tháng 1/2026 để đưa vấn đề gia hạn trợ cấp ACA trở lại bàn thảo.
VietBF@ sưu tập