Chuyện ǵ đă xảy ra?
Sáng 2/10 (giờ địa phương), bên ngoài Giáo đường Heaton Park Hebrew Congregation ở khu Crumpsall (Manchester), một chiếc xe bị lái thẳng vào người đi đường. Bảo vệ giáo đường bị đâm bằng dao. Cảnh sát vũ trang tới hiện trường rất nhanh, nổ súng hạ nghi phạm. Vụ việc khiến ít nhất hai tín đồ Do Thái thiệt mạng và nhiều người khác bị thương.
Diễn biến tại hiện trường
Theo cảnh sát Greater Manchester, cuộc gọi đầu tiên báo tin đến lúc 9:31 sáng. Chỉ ít phút sau, lực lượng vũ trang triển khai, kích hoạt mă PLATO (quy tŕnh ứng phó khi nghi có tấn công khủng bố kiểu “đột kích – tạt sơn”), phong tỏa khu vực giáo đường. Nghi phạm mặc áo có h́nh dạng giống áo nổ; sau khi kiểm tra, thiết bị này được xác nhận là “không khả dụng”.
V́ sao thời điểm đặc biệt nhạy cảm?
Sự việc xảy ra đúng Yom Kippur – ngày linh thiêng nhất của người Do Thái, khi giáo đường thường rất đông. Tín hữu kiêng ăn uống, tập trung cầu nguyện và sám hối. Tại Heaton Park, sáng nay dự kiến có nhiều thời khóa, bao gồm cả chương tŕnh riêng cho trẻ em.
Phản ứng của lănh đạo Anh và cộng đồng tôn giáo
Thủ tướng Keir Starmer lên án vụ tấn công là hành vi nhằm vào người Do Thái “v́ họ là người Do Thái”, đồng thời khẳng định chính phủ sẽ làm “mọi điều có thể” để bảo đảm an ninh cho cộng đồng. Lănh đạo Đối lập Kemi Badenoch gọi đây là vụ tấn công “đê tiện và ghê tởm”. Thị trưởng Greater Manchester Andy Burnham và Thị trưởng London Sadiq Khan đều gửi lời chia sẻ, cho biết lực lượng cảnh sát được tăng cường quanh các giáo đường. Hoàng gia Anh bày tỏ “bàng hoàng và đau buồn” trước thảm kịch. Hội đồng Hồi giáo Anh (MCB) cũng lên tiếng “lên án không điều kiện” hành vi bạo lực vào đúng ngày linh thiêng của Do Thái giáo.
An ninh được nâng cấp trên toàn quốc
Cảnh sát Anh tuyên bố đây là “sự cố khủng bố”, bàn giao điều tra cho lực lượng Chống khủng bố. Các giáo đường trên khắp Vương quốc Anh tăng cường bảo vệ, tuần tra hữu h́nh dày đặc hơn trong những ngày tới để trấn an cộng đồng.
Bối cảnh: chủ nghĩa bài Do Thái tăng cao
Trong hai năm qua, các vụ việc mang tính bài Do Thái ở Anh tăng mạnh. Chỉ riêng nửa đầu năm 2025, tổ chức Community Security Trust (CST) ghi nhận hơn 1.500 vụ – mức cao thứ nh́ từng có trong nửa đầu một năm. Cả năm 2024 có 3.528 vụ (cao thứ nh́ từ trước tới nay), c̣n năm 2023 vượt 4.000 vụ – kỷ lục chưa từng có. Những con số này phản ánh bối cảnh căng thẳng quốc tế sau 7/10/2023 và cuộc chiến ở Gaza, kéo theo hệ quả trong đời sống cộng đồng người Do Thái tại Anh.
Điều ǵ có thể đến tiếp theo?
Cảnh sát sẽ tiếp tục nhận diện và truy vết mối liên hệ của nghi phạm, đồng thời rà soát động cơ, khả năng đồng phạm và các dấu hiệu cực đoan. Biện pháp an ninh quanh cơ sở tôn giáo sẽ duy tŕ ở mức cao, đặc biệt trong các dịp lễ. Cộng đồng được khuyến nghị b́nh tĩnh, hợp tác cung cấp thông tin và tuân theo chỉ dẫn của lực lượng chức năng.