Tại châu Âu những năm 1400 - 1700, các phiên tòa xét xử động vật khá phổ biến. Một số động vật như lợn, chuột... bị đưa ra xét xử với nhiều tội danh khác nhau.
Các phiên tòa xét xử động vật khá phổ biến ở châu Âu vào những năm 1400 - 1700. Chuột, châu chấu, lợn, lừa... đều bị buộc tội vì nhiều tội danh khác nhau. Một số "bị cáo" còn được chỉ định luật sư bào chữa. Ảnh: Public Domain.
Người xưa phân chia làm 2 loại xét xử động vật gồm: thế tục và tôn giáo. Trong đó, những loài động vật được nuôi nhốt nằm dưới sự kiểm soát của chủ sở hữu sẽ bị đưa ra tòa án thế tục nếu phạm tội.
Trong khi ấy, các loài vật như chuột và các loài gây hại khác, được cho là nằm dưới sự kiểm soát của Chúa, sẽ bị đưa ra tòa án tôn giáo. Tại các phiên tòa xét xử, nếu động vật bị kết tội thì thường là bản án nặng nhất.
Một trong những phiên tòa xét xử động vật nổi tiếng nhất diễn ra vào năm 1457 tại Savigny, Pháp. Cuốn sách "Book of Days" xuất bản năm 1869 của Robert Chambers có ghi chép câu chuyện về một con lợn nái và 6 con lợn con bị buộc tội giết và ăn thịt một đứa trẻ.
Theo ghi chép của ông Robert, con lợn nái bị kết tội và nhận bản án tử hình. Trong khi đó, 6 con lợn con được tha bổng do còn nhỏ và không có bằng chứng trực tiếp chứng minh chúng có liên quan đến việc ăn thịt đứa trẻ.
Lợn dường như là loài động vật thường bị đưa ra tòa án xét xử nhiều nhất ở châu Âu thời xưa. Nguyên do là bởi tại nhiều làng mạc, lợn được thả rông, có kích thước to lớn và khá nguy hiểm khi có thể tấn công con người.
Theo đó, không ít con lợn bị kết án tử hình vì làm chết người. Vì vậy, "bị cáo 4 chân" sẽ bị đưa lên giá treo cổ vào ngày thi hành án. Rất đông người dân, thậm chí có người mang theo lợn của mình, đến theo dõi buổi treo cổ "tử tù" cũng như muốn răn đe vật nuôi của mình hãy lấy đó làm gương.
Một phiên tòa được nhiều người biết đến khác với "bị cáo" là con gà trống. Cụ thể, vào năm 1474, một con gà trống ở Basel, Thụy Sĩ, bị đưa ra tòa xét xử với cáo buộc đẻ trứng - hành vi được xem là phi tự nhiên và gắn liền với ma thuật.
Hội đồng xét xử đã lập luận rằng, quả trứng do gà trống đẻ có thể được sử dụng cho mục đích phù thủy. Một luật sư công đã bào chữa cho "bị cáo" lên tiếng phản bác và cho hay việc đẻ trứng là một hành vi không tự nguyện. Vì vậy, con gà trống không có tội.
Tuy nhiên, cuối cùng, con gà trống bị hội đồng xét xử tuyên án có tội và bị xử tử bằng cách thiêu sống cùng với quả trứng của mình.