Một video TikTok gây tranh cãi khi cho rằng thói quen dùng ô che nắng ở châu Á bắt nguồn từ 'ám ảnh da trắng' và chủ nghĩa da trắng thượng đẳng khiến dư luận phản ứng gay gắt.
Ô che nắng từ lâu đã trở thành vật dụng không thể thiếu vào mùa hè ở nhiều quốc gia châu Á. Tại Việt Nam, Hàn Quốc hay Nhật Bản, không khó để bắt gặp cảnh người dân cầm ô đi ngoài đường để tránh ánh nắng gay gắt và tia UV.
Một video TikTok lan truyền đã làm dấy lên tranh cãi khi cho rằng việc người châu Á sử dụng ô che nắng phổ biến bắt nguồn từ tư tưởng “da trắng thượng đẳng”. Cư dân mạng tranh cãi đây là hành vi mang tính kỳ thị chủng tộc hay đơn thuần là vì sức khỏe?
Trong video có tiêu đề “Người châu Á sợ bị đen”, chủ tài khoản đặt câu hỏi vì sao ô che nắng lại phổ biến ở châu Á: “Có ai giải thích cho tôi tại sao người châu Á lại sợ ánh nắng đến thế không?”.
Cô nói thêm: “Tôi thề là da bạn cũng chẳng đen đi nhiều đâu… Phơi nắng vài phút thôi mà".
Người này sau đó ám chỉ rằng nỗi sợ làn da ngăm ở châu Á bắt nguồn từ tư tưởng “da trắng thượng đẳng”, rằng lý tưởng da sáng mới là đẹp đã ăn sâu vào tiềm thức xã hội.
Video thu hút hơn 600.000 lượt xem và 6.200 bình luận, phần lớn phản bác quan điểm trên.
Một người viết: “Tôi bị đau đầu chỉ sau vài phút đi nắng. Tôi không quan tâm việc bị đen da. Tôi chỉ không muốn xỉu giữa đường”. Một người khác đặt câu hỏi: “Nếu tôi bị ung thư da thì bạn có trả tiền viện phí không?”.
Nhiều bình luận chỉ trích việc đánh đồng hành vi chăm sóc sức khỏe với định kiến chủng tộc: “Tránh bị cháy nắng và ung thư da không liên quan gì đến da trắng thượng đẳng cả”.
Theo Korea Herald, các chuyên gia lên tiếng khẳng định ô che nắng là công cụ bảo vệ thiết yếu trong điều kiện nắng nóng cực đoan và tia UV đạt mức kỷ lục.
Theo các bác sĩ da liễu, ô có thể giúp ngăn cháy nắng, lão hóa sớm, đốm nâu và cả rụng tóc nhờ che chắn cho những vùng dễ bị tổn thương như mặt, cổ và da đầu.
Theo một nghiên cứu chung giữa Viện Seoul và Bộ Môi trường Nhật Bản, việc sử dụng ô có thể làm giảm cảm giác nhiệt lên đến 10 độ C. Dù giúp cản bức xạ trực tiếp, tạo bóng râm mát mẻ và giảm nguy cơ say nắng, kiệt sức do nhiệt.
Ngoài ra, ô còn giúp bảo vệ mắt bằng cách giảm độ chói, nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Tiếp xúc tia cực tím trong thời gian dài cũng là nguyên nhân dẫn đến lão hóa da và ung thư da.
Việc chọn ô phù hợp cũng quan trọng. Chuyên gia khuyến nghị dùng dù có lớp ngoài màu trắng để phản chiếu ánh sáng, lớp trong màu sẫm để hấp thụ tia dư. Giống như kem chống nắng, hiệu quả của dù sẽ giảm theo thời gian, nên thay mới sau 2-3 năm hoặc khi lớp phủ UV bị hao mòn.
Trong bối cảnh nắng nóng ngày càng gay gắt, nhiều người tìm đến ô như một biện pháp bảo vệ. Theo thống kê từ các trung tâm thương mại lớn tại Hàn Quốc, doanh số bán dù tăng mạnh. Từ 1-29/7, Shinsegae ghi nhận mức tăng 44,3% so với cùng kỳ năm ngoái, Lotte tăng 60% và Hyundai tăng 47%.
Đáng chú ý, ngay cả ở Mỹ, nơi ô từng là món phụ kiện khá “lạ”, cũng đang chứng kiến làn sóng quan tâm mới. New York Post gần đây gọi dù UV là “xu hướng nóng nhất mùa hè”, cho biết nhiều người Mỹ đang tìm đến giải pháp này để đối phó với thời tiết ngày càng khắc nghiệt.