Theo một nghiên cứu mới cho thấy. Rapamycin có thể mô phỏng tác dụng của chế độ ăn kiêng và giúp kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, hiệu quả và độ an toàn vẫn cần được kiểm chứng.
Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã không ngừng tìm cách kéo dài tuổi thọ của con người. Dù nhiều nghiên cứu trên động vật cho thấy việc giảm khẩu phần ăn có thể giúp sống lâu hơn, song việc áp dụng chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt ở con người vẫn là điều khó thực hiện.
Một nghiên cứu mới từ Trường Khoa học Sinh học thuộc Đại học East Anglia (Anh) mang đến hy vọng mới khi cho rằng một số loại thuốc đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt có thể mô phỏng tác dụng của chế độ ăn kiêng và góp phần kéo dài tuổi thọ. Hai loại thuốc được nhắc đến là Rapamycin và Metformin, vốn đã được chứng minh có thể kéo dài tuổi thọ của chuột tới 30%.
Rapamycin, được phát hiện lần đầu tiên vào những năm 1970 từ vi khuẩn trong đất tại Đảo Phục Sinh, từ lâu đã được sử dụng như một chất ức chế miễn dịch để ngăn đào thải trong ghép tạng. Thuốc này hoạt động bằng cách ức chế tín hiệu dinh dưỡng trong tế bào, giúp “đánh lừa” cơ thể rằng nó đang ở trong trạng thái thiếu hụt dinh dưỡng.
Trong khi đó, Metformin – một hợp chất tổng hợp có nguồn gốc từ cây tử đinh hương Pháp – là loại thuốc phổ biến trong điều trị bệnh tiểu đường type 2, có tác dụng điều hòa mức đường huyết và năng lượng trong cơ thể.
Vì cả hai loại thuốc này đều liên quan đến cảm biến dinh dưỡng và năng lượng, các nhà nghiên cứu đặt câu hỏi liệu sự kết hợp giữa chúng có thể tạo ra hiệu ứng tương tự như việc hạn chế calo, vốn đã được chứng minh là kéo dài tuổi thọ ở nhiều loài động vật.
Để tìm câu trả lời, nhóm nghiên cứu đã phân tích 167 nghiên cứu từ hàng nghìn tài liệu khoa học hiện có, tập trung vào tám loài động vật có xương sống – bao gồm cá và khỉ. Kết quả cho thấy, trong ba phương pháp gồm: giảm lượng thức ăn, dùng Rapamycin và dùng Metformin – thì ăn ít hơn vẫn là cách hiệu quả và ổn định nhất để kéo dài tuổi thọ, bất kể giới tính của loài vật.
Rapamycin được đánh giá là giải pháp hiệu quả thứ hai, trong khi Metformin không cho thấy ảnh hưởng đáng kể đến tuổi thọ.
Điều cần lưu ý là phần lớn các nghiên cứu được thực hiện trên chuột nhắt và chuột cống – những loài có bộ gen tương đồng với con người nhưng vẫn có khác biệt đáng kể. Hơn nữa, Rapamycin cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ, đáng chú ý nhất là suy giảm hệ miễn dịch. Vì vậy, các nhà khoa học hiện đang đánh giá xem liệu liều lượng thấp hơn có thể mang lại lợi ích mà không gây hại hay không.
Một thử nghiệm lâm sàng sử dụng Rapamycin liều thấp trên người hiện đang được tiến hành và bước đầu cho thấy tiềm năng tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng vẫn cần vài năm nữa mới được xác nhận.
Nghiên cứu mở ra hướng đi đầy hứa hẹn trong lĩnh vực lão hóa sinh học, với mục tiêu không chỉ sống lâu hơn mà còn khỏe mạnh hơn trong giai đoạn tuổi già.