Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thời gian gần đây liên tiếp tiếp nhận các ca suy gan nặng, trong đó nhiều bệnh nhân có tiền sử viêm gan B mạn tính nhưng không theo dơi và điều trị thường xuyên. T́nh trạng chung ở những trường hợp này là sự chủ quan, thiếu hiểu biết và thói quen tự ư dùng thuốc trong thời gian dài.
Một trong những ca điển h́nh là bà Bùi Thị N. (54 tuổi ở Thanh Hóa), nhập viện trong t́nh trạng phù toàn thân, vàng da đậm, thể trạng suy kiệt và suy gan tiến triển.
Vô tư mua thuốc giảm đau uống không theo chỉ định của bác sĩ khiến nhiều người tự 'phá hỏng' gan của ḿnh. Ảnh minh hoạ: Internet
Theo gia đ́nh, bà từng phát hiện viêm gan B từ hơn 30 năm trước nhưng không điều trị ǵ. Trong quá khứ, bệnh nhân từng dùng thuốc nam một thời gian rồi dừng hẳn cách đây 4 năm. Ba năm gần đây, sau một lần găy xương, bà có thói quen tự mua thuốc giảm đau sử dụng kéo dài mà không qua thăm khám.
Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân có vàng da tăng dần, bắt đầu cảm thấy mệt mỏi. Một tuần sau, bà sốt cao liên tục 38 – 39°C, khó thở và yếu dần, không thể tự vận động.
Tại Khoa Cấp cứu, bệnh nhân tỉnh nhưng suy kiệt nặng, da và mắt vàng sẫm, phù toàn thân, khó thở phải thở oxy, xuất hiện chảy máu tại vị trí tiêm truyền. Bác sĩ thăm khám ghi nhận tổn thương phổi lan tỏa hai bên, cho thấy có viêm phổi kèm theo.
Các kết quả xét nghiệm khẳng định tổn thương gan nghiêm trọng: men gan tăng gấp 4 lần b́nh thường, chỉ số GGT phản ánh độc tính từ thuốc tăng hơn 10 lần giới hạn b́nh thường, bilirubin toàn phần – dấu hiệu điển h́nh của vàng da – tăng gần 17 lần. Đặc biệt, chỉ số viêm CRP lên tới 161 mg/L, cao gấp hơn 30 lần giới hạn b́nh thường, cho thấy bệnh nhân đang bị nhiễm trùng toàn thân. Siêu âm ổ bụng cho thấy dịch cổ trướng lượng nhiều và tràn dịch màng phổi hai bên.
Từ các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị suy gan nặng trên nền viêm gan B mạn tính, kèm viêm phổi và nhiễm trùng huyết tiến triển.
Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thanh Bằng – người trực tiếp điều trị – cho biết viêm gan B có thể âm thầm tồn tại trong cơ thể suốt hàng chục năm mà không gây triệu chứng rơ ràng. Tuy nhiên, khi sức đề kháng suy yếu, hoặc người bệnh dùng thuốc bừa băi, virus viêm gan B có thể tái hoạt mạnh mẽ, dẫn đến suy gan cấp tính, thậm chí tử vong nếu không kịp thời can thiệp.
Bác sĩ cảnh báo người mắc viêm gan B tuyệt đối không nên tự ư dùng thuốc nam, thuốc bắc, hay các loại thuốc không rơ nguồn gốc. Những sản phẩm này có thể gây tổn thương gan âm thầm, đẩy nhanh quá tŕnh xơ gan, dẫn đến suy gan và ung thư gan.
Trước đó không lâu, Trung tâm Hồi sức tích cực của Bệnh viện cũng tiếp nhận bệnh nhân N.V.H. (47 tuổi, quê Thái B́nh) trong t́nh trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng và viêm phổi nặng. Bệnh nhân này từng biết ḿnh mắc viêm gan B nhưng suốt 20 năm không điều trị. Do t́nh trạng quá nặng, chỉ sau chưa đầy một ngày nhập viện, gia đ́nh đă xin cho bệnh nhân về.
Từ các ca bệnh thực tế, bác sĩ Bằng khuyến cáo: người bị viêm gan B mạn tính – kể cả không có triệu chứng – cần đi khám định kỳ 6 tháng một lần để theo dơi chức năng gan, kiểm tra tải lượng virus và điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa. Cùng với đó, người dân cần tuyệt đối tránh thói quen tự ư mua thuốc về dùng, đặc biệt là các loại thuốc không có chỉ định rơ ràng.
Phát hiện sớm, theo dơi sát và điều trị đúng phác đồ là ch́a khóa giúp kiểm soát viêm gan B, ngăn chặn biến chứng nguy hiểm và bảo vệ tính mạng người bệnh.
VietBF@ sưu tập