New Zealand bày tỏ quan ngại khi Thủ tướng Quần đảo Cook Brown chuẩn bị thăm Trung Quốc để ký kết thỏa thuận chiến lược song phương.
Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon ngày 10/2 cho biết nước này trông đợi "sự minh bạch và tham vấn" với Quần đảo Cook sau khi Thủ tướng Mark Brown sẽ tới thăm Trung Quốc trong tuần này để tăng cường hợp tác trong phát triển quốc gia, gồm các lĩnh vực như cơ sở hạ tầng, thương mại và kinh tế.
Trong chuyến thăm, Thủ tướng Brown dự kiến ký thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc. Điều khiến New Zealand quan ngại, bởi nước này đã ký thỏa thuận "hợp tác tự do" với Quần đảo Cook, trong đó New Zealand sẽ cung cấp các khoản hỗ trợ tài chính trị giá 11,3 triệu USD để giúp quốc đảo này phục hồi kinh tế hậu Covid-19, cũng như các hỗ trợ về quốc phòng và ngoại giao.
Quần đảo Cook là quốc đảo nằm ở Nam Thái Bình Dương, với dân số hơn 20.000 người và diện tích đất liền 236,7 km2. Nước này gần đây đã tăng cường quan hệ kinh tế và ngoại giao với Trung Quốc.
"Theo các thỏa thuận hiến pháp giữa chúng ta, chúng tôi hy vọng các vấn đề về quốc phòng và an ninh sẽ được thảo luận minh bạch giữa các đối tác. Đó là tất cả những gì chúng tôi yêu cầu", Thủ tướng Luxon nói.
Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tại Seoul, Hàn Quốc, hồi tháng 9/2024. Ảnh: Reuters
Phó thủ tướng New Zealand Winston Peter trước đó cũng cho biết nước này đã nhiều lần đề nghị Quần đảo Cook tham vấn về nội dung các thỏa thuận dự định ký với Trung Quốc, song không nhận được phản hồi thỏa đáng.
Lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập của Quần đảo Cook Tina Browne cũng hoài nghi về mức độ công khai của các thỏa thuận mà Thủ tướng Brown dự kiến ký với Trung Quốc.
"Nếu không có gì để giấu, sao chúng ta không tham vấn với New Zealand", bà Browne nói.
Trung Quốc chưa xác nhận chuyến thăm của Thủ tướng Quần đảo Cook, nhưng Bộ Ngoại giao nước này ngày 10/2 gọi Quần đảo Cook là "đối tác quan trọng ở Nam Thái Bình Dương".
"Trung Quốc tin rằng New Zealand và Quần đảo Cook đều là các đối tác quan trọng của mình", người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói, thêm rằng các mối quan hệ với quốc gia Thái Bình Dương này không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào.