Đảng Trung tâm của Na Uy đă tuyên bố rời khỏi chính phủ liên minh ngày 30/1 sau những bất đồng về việc thông qua các chính sách năng lượng của Liên minh châu Âu (EU), khiến Đảng Lao động trung tả sẽ phải một ḿnh điều hành chính phủ 8 tháng trước bầu cử.
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store. Ảnh: THX/TTXVN
Tuyên bố của Bộ trưởng Tài chính Trygve Slagsvold Vedum, đại diện Đảng Trung tâm, khiến Thủ tướng Jonas Gahr Store mất đi đối tác liên minh duy nhất và 8 trong số 20 thành viên trong nội các của ông, bao gồm các bộ trưởng quốc pḥng, tài chính và tư pháp.
Đảng Lao động, nắm quyền từ năm 2021, hiện có thể tự ḿnh lănh đạo chính phủ cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo được tổ chức vào tháng 9 tới nhưng không chiếm thế đa số trong Quốc hội và thua kém các đảng cánh hữu trong các cuộc thăm ḍ ư kiến cử tri.
Na Uy, thành viên NATO, không phải là một phần của EU nhưng Đảng Lao động muốn duy tŕ mối quan hệ tốt đẹp với EU, một phần là do những lo ngại về một cuộc chiến thương mại giữa châu Âu và Mỹ.
Phát biểu với báo giới ngày 30/1, Thủ tướng Store cho biết: "Điều đó sẽ tạo ra sự nghi ngờ về độ tin cậy của thỏa thuận (với EU) vào thời điểm mà theo tôi, nó quan trọng hơn bao giờ hết".
Đảng Lao động được cho là muốn áp dụng các chỉ thị của EU về tiêu thụ năng lượng tái tạo, hiệu suất năng lượng trong các ṭa nhà và tăng hiệu quả năng lượng tổng thể.
Trong khi đó, Đảng Trung tâm phản đối cả 3 chỉ thị, mà họ cho rằng sẽ làm xói ṃn quyền tự chủ của Na Uy, và từ lâu đă nói rằng nước xuất khẩu điện và khí đốt Na Uy nên t́m cách giành lại quyền quản lư từ EU.
Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Vedum nêu rơ: “Kết luận đối với chúng tôi là Đảng Trung tâm không muốn trở thành một phần của tiến tŕnh này. Chúng tôi muốn giành lại nhiều quyền kiểm soát quốc gia hơn".
Na Uy là một phần của Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA), cho phép ḍng người, hàng hóa, dịch vụ và vốn lưu chuyển tự do giữa EU và các quốc gia ngoài EU là Na Uy, Iceland và Liechtenstein. Để duy tŕ mối quan hệ hiện tại với EU và đảm bảo sân chơi b́nh đẳng cho các ngành công nghiệp của ḿnh, Na Uy đă thông qua nhiều quy định của EU trong nhiều thập kỷ trong khi hầu như không có tiếng nói nào trong việc xây dựng chúng.
Hai phần ba lượng hàng hoá xuất khẩu của Na Uy là sang EU và Đảng Lao động cho biết lời đe dọa áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại xuyên Đại Tây Dương khiến việc duy tŕ mối quan hệ EEA và thực hiện các định hướng từ Brussels được cho là ngày càng trở nên cần thiết.
VietBF@ sưu rập