Nghệ sĩ Bạch Long chia sẻ về những trăn trở dành cho cải lương khi tham gia Kính đa chiều, lên sóng ngày 15.1 trên VTV9.
Nghệ sĩ Bạch Long tiết lộ học trò từng bị hét giá tác quyền cải lương
Chia sẻ trong chương trình, nghệ sĩ Bạch Long cho biết ngày trước, tác quyền cải lương không được đặt nặng, bởi người viết vốn là thành viên của đoàn hát. Bên cạnh đó, các tác phẩm ngày xưa chủ yếu được truyền miệng, ít mang tính văn bản.
“Điển hình đoàn Minh Tơ của tôi ngày xưa, chúng tôi hát cương không. Có khi buổi tối chỉ cần bàn nhau hát cái gì, làm điệu bộ ra sao, đoạn này diễn thế nào, vậy là lập thành văn, rồi người này thuộc, người kia nhớ rồi truyền lại cho con cháu”, nghệ sĩ Bạch Long chia sẻ. Trước thắc mắc về việc tranh chấp tác quyền trước đây, nam khách mời cũng thẳng thắn: “Trước đây không có việc tranh chấp vì các tuồng đều bằng văn bản miệng thì tranh chấp kiểu gì”.
Theo Lê Hoàng, một trong những lý do khiến cải lương không phát triển mạnh được là do vấn đề tác quyền hiện tại phức tạp. “Có những người nắm tác quyền khó tính, thậm chí là ích kỷ, làm cho việc diễn cải lương đã khó nay càng khó hơn. Thà họ để vứt đi chứ xin hay mua thì lấy giá rất đắt hoặc đòi hỏi điều kiện ngặt nghèo”, nam đạo diễn cho hay.
Lê Hoàng cho rằng đa số tác giả cải lương nổi tiếng đều đã mất. Việc con cháu của những soạn giả ấy thừa kế và đối xử với di sản cha ông để lại khiến cho những tác phẩm cải lương gặp “nguy hiểm”. Nam đạo diễn cho rằng giá trị của một tác phẩm là phải sống trong xã hội và “muốn sống thì phải có nhiều người hát”.
Cùng chung cảm xúc, Bạch Long nói: “Chính xác, tôi mệt mỏi những người thừa kế lắm”. Nam nghệ sĩ nói thêm học trò ông từng bị đòi 15 triệu tiền tác quyền cho một tác phẩm dự thi ở trường với độ dài 10 phút. “Những bạn trẻ vực dậy cải lương phải đi vay mượn những cái cũ vì đâu ai viết vở mới nữa. Vậy mà hoạnh họe mấy đứa nhỏ, tiền thì cao, câu văn thì không được sửa đổi cho hợp thời”, Bạch Long cho biết.
Hiện nay, giới trẻ đang có phong trào phục hưng lại văn hóa truyền thống, trong đó có cải lương. Thế nhưng hành trình ấy lại không thuận lợi vì: “Muốn phục hưng thì phải diễn lại, muốn diễn lại phải có tuồng tích, lại phải đi kiếm tuồng tích ấy, tìm những người thừa kế để đàm phán bản quyền...”, Lê Hoàng chỉ ra điểm bất lợi. Đạo diễn Những thiên thần áo trắng nhắn nhủ đến những người thừa kế các tác phẩm cải lương rằng đòi hỏi bản quyền là đúng nhưng "bản quyền tinh thần mới là quan trọng".